Тываның Чазаа «Чаа сорук» төлевилелдиң боттанылгазынче 27 млн. ажыг рубльди угландырар

Республика Баштыңының албан-хүлээлгезин күүседип турар Владислав Ховалыг губернатор төлевилелин боттандырар чарыгдалдар хүлээлгезин күүседиринге муниципалдыг районнарга субсидияларны үлээр дугайында чогуур айтыышкынга атты салган. 

Ооң мурнунда шииттирип чораан кижилерниң шынчы күш-ажылы-биле анаа амыдыралче эглип келиринге, чоок улузунуң чөленгиижи апаарынга дузалажыры – төлевилелдиң сорулгазы. 

Бо чылын төлевилелге киржир күзелин 100 кижи илереткен. 2020 чылда төлевилелди чаа эгелеп турганынга деңнээрге 13 кижи хөй, азы 82 киржикчи. Катап херек үүлгетпээн, хоругдал черлеринге олуруп чораан, 45 хар четпээн назылыг, Тываның чурттакчызы ооң киржикчизи болурун сагындыраал. Тускай комиссияга шилилге эрткен кижилер-биле кожуун чагыргазы 2 чылдың социал керээзин чарар. 

Республика ол акша-хөреңгиге малды саткаш, киржикчилерге хүлээдир. Шээр мал тудуксааннарга 200 баш хой азы өшкүнү бээр. А бода мал тудуксап турарлар 20 баш инекти хүлээп алыр. Керээниң негелдези езугаар, ийи чыл эрткенде, ол хире мал бажын төлевилелдиң дараазында киржикчизинге дамчыдар. А арткан мал ооң өнчүзүнче шилчиир.

Төлевилел киржикчизи малдан аңгыда, күрүнеден чурттаар оран-сава, кажаа-хораа – турлаг-хонаш тудар деткимчени база одар-белчиир шөлүн алыр. Республиканың эрге-чагыргазы ыяшты аңгылап, эки турачы тудугжулар бригадазын чыгжып бээр. Херек болза, чер адаандан кудукту үндүр касчырынга дузалаар. 

Чаа тургустунган мал ажыл-агыйы тараачын-арат кылдыр бүрүткедир. Россельхозбанкыга агар санны ажыдыптарга, эгелеп чоруур араттарга көрдүнген шупту деткимчени алыр аргалыг апаар. Ветеринарлыг база зоотехниктиг ачы-дузаларны ап, малчын кижиниң кол бизнезинге хамаарышкан семинарларынга өөредилгени эртер. 

“Чаа сорук” төлевилел киржикчилериниң белен эвес эрткен оруун өөренип көргеш, регионнуң чазаа ол ажыл-агыйларны онза кичээнгейде алган. Төлевилел боттаныышкынының бирги чылы чүнү көргүскенил дээрге, эки талаже өскерилгелер хөй. Киржикчилер чүгле материалдыг байдалын экижиткен эвес, а аажы-чаңы, корум-чуруму өскерилген. Чижээ, эрткен чылын киришкеннерниң 27-зи бадыланчып, өг-бүлениң езулуг баштыңнары апарган. Өөнүң иштиниң, ажы-төлүнүң база күрүнениң болгаш ниитилелдиң мурнунда харыысалгазын бедиткен.