Тывада сес ай дургузунда 32 муң дөрбелчин метр шөлдүг чурттаар оран-саваны ажыглалче киирген

Красноярскстат ол сан-чурагайларны бадыткаан. Тываның Тудуг болгаш ЧКА яамызының медээзи-биле алырга, Кызыл хоорайда 14,7 муң дөрбелчин метр чуртталга бажыңнары туттунган, тудуг организацияларының үлүү 9,5 хуу. Кызыл кожуунда эң хөй бажыңнарны туткан. Чыл эгезинден тура, 6100 дөрбелчин метр азы Тывада туткан бажыңнарның 19,1 хуузун дужааган. Чаа-Хөл, Барыын-Хемчик, Тес-Хем база Танды кожууннарда ол талазы-биле ажыл шалыпкын. 

Муниципалдыг 11 кожуун база Кызыл биле Ак-Довурак хоорайлар чуртталга тудуун эвэжеткен.  

Мында чугаа, стат көргүзүглерже кирбээн, белен объектилер дугайында чоруп турар. Тудуг болгаш ЧКА сайыды Евгений Овсянников, январьдан августка чедир чүгле Кызылда безин 11315,6 дөрбелчин метр ниити шөлдүг, хөй квартиралыг 7 бажыңны аварийлиг чуртталга фондузунда хамаатыларны өскээр көжүрер программа-биле ажыглалче киирер чөпшээрелди алганын, ындыг болзажок чүгле чаңгыс бажың статистика органнарының отчеттуг сан-чурагайынче киргенин демдеглээн. 9 915, дөрбелчин метр шөлдүг арткан хөй квартиралыг бажыңнарны бо чылдың октябрьда, республика өнчүзүнче шилчидип, хүлээп алган документилерин долдурган соонда, статистика медээзинче киирерин Овсяников тайылбырлаан. Оон аңгыда, «Аварийлиг чуртталга фондузундан Тыва Республиканың хамаатыларын өскээр көжүрери», «2009-2018 чылдарда Тыва Республиканың сейсмиктиг районнарында чуртталга бажыңнарының, кол объектилерниң база амыдырал-хандырылга системазының турум чоруун бедидери», «2017-2020 чылдарда ада-иезиниң хайгааралы чок арткан уругларны чурттаар чер-биле хандырары» программалар-биле 39488,0 дөрбелчин метр чурттаар черни 2018 чылдың дөрткү кварталында ажыглалга киирери планнаттынган.  

Чамдык муниципалитеттерде чуртталга тудуунуң чорудуунга хыналда системазы чогуур негелдеге дүүшпейн турарын, Тудуг яамызы демдеглээн. Тудуг кылыкчылары-биле чугула айтырыгларга тайылбыр ажылын чорутпайн турар. Тудуг ажылдары чылыг үеде эгелээр болгаш, туттунган объектилерни чылдың үшкү база дөрткү кварталында дужаар болганындан, планныг көргүзүглерниң күүсеттинмейн баары ында. Ведомство боду муниципалдыг тургузуглар, специалистер-биле чер-черлерже үнүп, семинарлар болгаш хуралдарны эрттирип, күрүне программазының күүселдезинге хамаарыштыр тайылбыр ажылын кылып турар.  

Муниципалдыг тургузуглар чагыргаларынга тудуг тударынга база туттунган бажыңнарны ажыглалга киирер дээш документилер долдурарынга тудуг кылыкчыларынга дузалажыр мобильдиг ажылчын бөлүктерни организастаарын сүмелээн. 

Туттунган объектилерниң беленин хууга көргүзери-биле, суур девискээринде туткан хуу чуртталга бажыңнарын инвентаризастаар даалганы чагырга даргаларының амыдырал-хандырылга талазы-биле оралакчыларынга болгаш архитектура база хоорай тудуунуң адырында специалистерге берген. 

Бо чылдың сес айында Тывада 29,6 муң дөрбелчин метр хуу чуртталга бажыңнары туттунган. Ниити чыл планының 58,6 хуузу. «2014-2017 чылдарда база 2020 чылга чедир Тыва Республиканың көдээ черлериниң турум сайзыралы» база «Аныяк өг-бүлелерни чурттаар чер-биле хандырары» программалар-биле бо чылдың дөрткү кварталында 20,8 муң дөрбелчин метр чуртталга бажыңнарын ажыглалче киирерин Тудуг яамызы дыңнаткен.

 2018 чылда, Тывага, планныг көргүзүглер езугаар 106,2 муң дөрбелчин метр чуртталга бажыңнарын дужаар, ооң 55 673,6 муң дөрбелчин метри хөй квартиралыг бажыңнар, база 50 хире муң дөрбелчин метри хуу бажыңнарынга хамааржыр.