Тываның Баштыңы: Бурунгаар чүткүлдүг, чуртунга бир-ле чаа чүүлдү кылыр сорулга салып алгаш, мында чыглып келген аныяктарны көөрге, дыңнаарга, эскерерге черле түрлүг-дүр

Аңаа хөй-ниитичи активчилер, соңгаар хоорайларда студент каттыжыышкыннарының эң-не идепкейлиг төлээлери, аныяк депутаттар, чедиишкинниг аныяк сайгарлыкчылар, муниципалдыг тургузугларда аныяктар политиказын боттандырып чоруур специалистер дээш, 200 хире кижи чыглып, боттарының келир үеже планнарын, үзел-бодалдарын, херек кырында боттандырган ажыл-херектеринден арга-дуржулганы солушканнар.  

Бо чылын шуулган республика чергезинден ажыр базып, кожа-хелбээ Хакас Республика биле Красноярск крайдан аныяктарны хаара тудуп, регионнар аразында чергелиг эрге-байдалче шилчээн.

«Тываның командазы-2030» аныяк лидерлер шуулганы республика девискээринге болгаш оон дашкаар черлерге социал ужур-дузалыг төлевилелдерни чогаадып ажылдап кылгаш, ону камгалап, амыдыралга боттандырар арганы бээр сорулганы салган. Эрткен чылын, 9-ку шуулганда аныяктар төлевилелдерин боттандырарынга деткимче кылдыр 1 млн. 600 млн. рубльди тускайлаан турган болза, бо чылын ынаар 2 млн. ажыг рубль акшаны хаара туткан.  

2017 чылда аңгы-аңгы угланыышкыннарда 54 бизнес-төлевилелдер экперттерниң үнелээшкининче кирген, оларның 23-ү деткимчени ап, грант акшаларга төлептиг болган. Грант алыкчызы Чаяна Чамбал Шагаан-Арыг хоорайда «Знайка» уругларның сайзырал төвүн ажыдып, хөй ажы-төлдүг болгаш амыдыралы чегей өг-бүлелерниң ажы-төлүн хаара туткан. Григорий Монгуштуң малчын коданнарга хүнден октаг алыр чырык станциязын тургузар төлевилели боттаныышкында. Сай-Даш Монгуш «Кыдырааш картында бистиң маадырларывыс» төлевилели-биле Ада-чурттуң улуг дайынының киржикчилери, 3 тыва эки турачыларның чуруктарын парладып, патриотчу угланыышкынныг социал ажылды нептереткен. Сергей Монгуш «Чоннуң оолдары»-биле демнежип, Дөгээ дааның кырында «Интеллектуалдыг беседка» төлевилели-биле шыдыраалап дыштаныр черни тудуп кылган. А Буян-Белек Ооржак аныяк-өскен ортузунга кадык амыдыралды суртаалдап, күш-культура болгаш спортче эвилелдеп, Чадаана хоорайда хоккей шөлчүгежин туткан. 

2018 чылда аныяктар 300 хире бизнес төлевилелдерни киирген. Оларның аразындан 150 ажылды шилээн. Шуулган негелдези езугаар төлевилелдер ийи угланышкынныг - социал болгаш сайгарлыкчы чорук. Чуртта эртип турар аныяктарның өөредилге форумнарының ат-сураглыг эксперттери болгаш тренерлери, билдингир төлевилелдер удуртукчулары «Тываның командазы 2030» лидерлер шуулганының киржикчилеринге өөредилгелерни эрттирип, оларның ажылдарын сайгарып, бизнес-төлевилелдерин шылгаар. Эксперттер аразында «Тываның командазы-2030» аныяктар шуулганының программа директору, Россияның кооперация университединиң садыг-саарылга офизиниң удуртукчузу Павел Акмурзаев; Красноярск крайда «Аныяктар төвү 2.0» төлевилелдиң удуртукчузу, Россияның аныяктарының бүгү-российжи аныяктар төлевилелдериниң конкурузунуң эксперти, "Гифсгрупп" КХН-ниң чиңгине директору Анастия Калебина; ТР-де «Волонтер» эки-турачы шимчээшкинниң координатору, «Бэби Вэй» англи уруглар садының тургузукчузу болгаш удуртукчузу, «Карта добра» федералдыг төлевилелдиң удуртукчузу Антон Актуганов болгаш өскелер-даа шуулганның ажылында киржип турар. Аныяктар боттарының төлевилелдерин аңаа таныштырып камгалаар. Түңнелинде, 150 кижиниң аразындан шылгараан эң эки төлевилелдер ТР-ниң Баштыңының грантызын алыр. 

Аныяктар шөлүнге төрүттүнген төлевилелдер республикадан дашкаар үнүп, сайзырап нептерээн. Ооң бир чижээнге «Чаңгыс хемниң ажы-төлүн» хамаарыштып болур. Төлевилел чорудуу-биле чоннар аразында эп-найыралды быжыглап, төөгүзүн, культуразын сонуургап, арга-дуржулганы солчуп турар.

Лидерлер шуулганының хүндүлүг аалчызы Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол аныяктар-биле баштайгы хүнде ужурашкан. Ооң дугайында социал четкилерде бодунуң арнында мынча деп бижээн: