Тыва «Социал хөмүр» губернатор төлевилелинче бюджет чарыгдалын улгаттырган

Ооң мурнунда халас хөмүр болгаш чырык өртээнге чарыгдал компенсациязын хөй ажы-төлдүг көдээ өг-бүлелерге берип турган болза, печка-биле одаар бажыңнарда чурттап турар хоорайжыларны чиигелде алыкчыларының даңзызынче 2018 чылдан эгелеп киирген. Тываның эрге-чагыргазы 2016 чылда, төлевилелди эгелеп тургаш, 5,5 млн. рубльди тускайлаан турган болза, ам бюджет чарыгдалын 7,2 млн. рубль чедир улгаттырган.  

Республика Баштыңы Шолбан Кара-оол блогунда ол шиитпир дугайында дыңнаткан. 

«Социал хөмүрге» акшаны немей тывар бис деп аазааш, тыптывыс. Эрткен ийи чылга дңенээрге, бо кыжын ийи катап хөй кижи дузаны алыр. Ынчан хөй ажы-төлдүг 671-700 өг-бүлеге халас хөмүр-биле дузалажып турган бис. Бо чылын 1010 өг-бүле алыр, оларның 156-зы – ооң мурнунда программаже кирбейн турган Кызыл биле Ак-Довурактың чурттакчылары. Хоорайларда печка-биле одаар бажыңнар хөй, ында хөй ажы-төлдүг өг-бүлелер база бар, ынчангаш чөптүг эвес чорукту эдер деп шиитпирледивис. Хөмүр чедирип шыдавас, чедери берге черлерде чурттап турарларга халас ыяшты бээр бис. Ол дээрге 41 өг-бүле-дир, бир өг-бүлеге-ле 4,8 «куб» ыяш. Чер-черлерде төлевилелди харыылап турар чагырга баштыңнары база удуртукчулар, хөмүр-даш уургайы-биле керээ езугаар, социал хөмүр сөөртүлгезин август 23-тен сентябрь 1-ге чедир организастыг чорударын сагындырдым. Ол хүннерде хөмүр-даш разрези силерни манап турар. Дугурушкан хуусаада четтикпээннер, ниити оочурга туруп алгаш, чүдүрдүр апаар. Ажылды нарыыдатпайн, хуусаада четтигерин кызыдыңар» - деп, ол бижээн.  

Регион хоойлужудулгазы-биле, Тывада беш база оон хөй уругларлыг өг-бүлелерни хөй ажы-төлдүг деп санаар. Ындыг өг-бүлелерге «Социал хөмүр» төлевилел чорудуу-биле, чылдың-на 2 тонна хире хөмүр-дашты халаска база чырык берип турар компанияда агар санынче чырык энергиязының чарыгдалынга компенсация акшаны шилчидип берип турар.

 Республикада хөй ажы-төлдүг өг-бүлелерниң саны чылдан чылче көвүдеп турар: 2016 чылда 4 муң хире уругларлыг 700 өг-бүлеге хөмүрнү дүжүрген. Ам төлевилел боттанылгазынче хоорайларны хаара тудуптарга, киржикчилерниң саны муң ашкан. Тываның Баштыңы бюджет арай нарын-даа болза, төлевилелди уламчылаарын чедип алган.