Тывада кадык камгалал албан черлериниң чаартылгалары болгаш өскерилгелери

Республиканың эмнелге албан черлеринге бөлүк журналистерниң үнүүшкүнүн Тываның Информатизация болгаш харылзаа яамызы организастаан. Улуг-даа, биче-даа солуннарның ажылдакчылары, редакторлары эмнелге албан черлериниң удуртукчуларынга айтырыгларны салганнар.

Ол ужуражылганың кол темазы — кадык камгалал албан черлериниң чаартылгазы болгаш ооң-биле холбаштыр эмнелгелерниң ажыл-чорудулгазында өскерилгелер, Федералдыг тускай сорулгалыг программа езугаар кээп турар чаа дериг-херекселдерниң чоннуң кадыкшылын экижидеринге канчаар ажыглап турары болган.

Баштайгы баар чери — республиканың №1 эмнелгези. Аңаа чүрек-дамыр болгаш сөөк-даяк эмнээр төптерни удавас ажыдарының дугайында дыңнадыг журналистерни онза сонуургаткан, эргежок чугула медицина дериг-херекселдери кээп эгелээн. Чаартылга программазын езугаар садып алдынган баш удур тодарадылга болгаш рентген аппараттарының артык аргалары-биле келгеннер танышканнар.

Республиканың ол эң кол эмнелгезиниң ажылының кол-кол угланыышкыннарының болгаш кожууннар эмчилериниң кады ажылдажылгазының дугайында, республиканың кадык камгалалының үш деңнелдиг системазын организастаарының дугайында, чаартылга айтырыглары кандыг ажыктыг болганының дугайында ук эмнелгениң кол эмчизиниң организас-методиктиг ажылдар талазы-биле оралакчызы Наталья Беспалова чугаалаан. Кол эмчиниң хирургия талазы-биле оралакчызы Анатолий Югай медицина дериг-херекселдериниң кайы хире, кандыг сорулгаларга чагыдып алганын таныштырган. Чаа техниканың улуг ужур-дузалыын чижектер-биле бадыткаан. Чижээ, кезип эмнээр салбырга ижин-хырынны өттүр көөр аппаратты ажыглалга киирген соонда 2012 чылда сыңыйга кылган кезиишкиннерниң саны мурнуку чылдарныынга деңнээрге, ийи катап хөй болган. Ол ышкаш хол-бутка кемдээшкин алганнар дораан сегип үнүп турар апарган.

Бедик бүдүрүкчүлүг чаа томограф бо чылдың июль 1-ден эгелеп ажылдай бээр дээрзин Анатолий Югай дыңнаткан. Шынап-ла, ооң удавас ажылдап эгелээринге журналистер ол томографты тургузуп турар өрээлге баргаш, бүзүрээннер, ында монтаж ажылдарының дооступ турары илдең. Эмнелгениң диагност тургузар салбырынга баргаш, аалчылар кижиниң организминче ханылап кире бергеш, кандыг-даа аарыгны тодарадыптар хензиг видеокамераларны дыка сонуургааннар.

Республиканың медицина профилактиказының төвүнге редакторларны ол албан чериниң кол эмчизи Орлан Суван-оол уткуп алган. Ында чүгле кадык камгалалдың мурнады шиитпирлээр айтырыы — профилактика ажылын чорудар эвес, чурттакчы чон аңаа келгеш, боттарының кадыкшыл байдалын шинчидип, тыптып кээп болур аарыгларның дугайын билип ап турар дээрзи-биле олар танышканнар. Өөредилге албан черлеринге аарыгларның профилактиказының талазы-биле Өөредилге яамызы-биле чорудуп турар ажылының дугайында, кожуун эмнелгелеринде медицина профилактиказының кабинеттериниң ажылының дугайында, суурларга чорудуп турары акцияларының болгаш хемчеглериниң дугайында Орлан Николаевич делгереңгей таныштырган. Республиканың чурттакчы чонунуң, ылаңгыя аныяктарның болгаш школачыларның ортузунга санитар-гигиена айтырыгларының талазы-биле медицина ажылдакчылары-биле демниг ажылдаарынче журналистерни кол эмчи кыйгырган.

Ужуражылганың түңнелинде ол албан чериниң эмчилери кадыкшыл байдалын тодарадыр профилактиктиг көрүл-делерниң аргалары-биле келгеннерни таныштырган, күзелдиг кижилер ол көрүлделерни эрткен-даа. Чурттакчы чоннуң кадыкшылын экижидер херекке эң чугула кылдыр көрүп, медицина ажылдакчылары-биле кады кадык камгалалга хамаарышкан аңгы-аңгы конференцияларга болгаш шуулганнарга бир демниг киржириниң эргежок чугулазын редакторлар демдеглээннер.

Дангыт Чыдым.