Кызыл хоорайда Улуг-Хемниң унун дургаар камгалал чалдар тудуунуң 4-кү ээлчээн уламчылаарын Тываның Баштыңы дыңнаткан

 Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол, Москвага ажыл-агыйжы сургакчылаашкын үезинде, Суг курлавырларының федералдыг агентилелиниң удуртукчузу Марина Селиверстова-биле ужурашкаш, 2017 чылда федералдыг бюджетче Кызыл хоорайда чалдар тудуунуң дөрткү ээлчээн киирер дугуржулганы чедип алган. 

  Чоокта чаа республика найысылалының камгалал чалының үшкү ээлчээн эде кылырының улуг ажылдары доозулганын сагындыраал. Кызыл хоорайның девискээрин база аңаа чоок чыдар Кызыл кожууннуң төвү Каа-Хем суурну Улуг-Хемниң суг-чайыындан камгалаар дээш ол ажылдарны кылган. Амгы үеде хемниң солагай талазында, Каа-Хем суурнуң Серебрянкадан хоорайның коммунал көвүрүүнге чедир, 7790 метр узун хемчээлдиг чал 2400 кижи чурттаан, 410 гектар хире шөлдүң девискээрин үерлээшкин суундан камгалап турар. Ук төлевилелди федералдыг болгаш республика акшаландырыышкынының дөстери-биле боттандырган. Ол сорулгага 193 млн. 053.63 муң рубльди аңгылаан. 

 Онза байдалдарды чайладырынга чарыгдалдар ону болдурбазының чарыгдалдарындан кезээде ажа бээр, деп республика Баштыңы санап турар. Суг көдүрлүүшкүнү, чайгы-күскү үерлер - Тываның девискээринде бо-ла болгулаар болуушкуннар, ынчангаш республиканың экономиказынга база хамаатыларның эт-севинге улуг когаралды чедирип турар. 

 Камгалал чалдарны тударының дөрткү ээлчээнге Кызылдың солагай талакы дачалар районунда уруглар сады биле чаа школа тудуу чоруп турар черлер кирер. База ол ышкаш, Каа-Хем суурда Серебрянка хемниң эрик кыдыының зоназындан Каа-Хем кожууннуң Сарыг-Сеп суурже углай камгалал чалды туттуруп болур.