Тываның Баштыңы Кызыл-Шагаан-Арыг-Чадаана-Хандагайты-Боршоо автоорукту федералдыг деңнелче шилчидерин чедип алган

 РФ-тиң Чазааның даргазы Дмитрий Медведевтиң сентябрь 14-те ат салган айтыышкыны езугаар, Кызыл-Шагаан-Арыг-Чадаана-Хандагайты-Боршоо автооруктуң маршруду федералдыг өнчүже шилчээн болгаш чогуур акшаландырыышкынны ап эгелээр.

 Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол автооруктуң ол участогунга федералдыг эрге-байдалды тыпсырын барык алды чыл туржуп келген. Ол саналды чурттуң Президентизи Владимир Путин, Россияның транспорт сайыды Максим Соколов деткээннер. 

 Оруктуң чаа угланыышкыны Тыва Республиканың транзит аргаларын ажыглаарын, российжи-моол кызыгаарга хөй талалыг эртирилгени тургузарын дүргедедип, Европа биле Азия аразынга Тыва таварыштыр транспорт коридорун ажыдарынга үндезинни тургузар. М-54 орукту Хандагайтыже эде угландырары Россия Федерациязынга Оожум океан регионунуң чурттарынче немелде үнер чаа транспорт коридорун тургузар.

 Оон аңгыда М-54 маршрут республиканың чурттакчы чоннуң 60 хуузу чурттаан девискээирлерни таварып эртер. Ол республиканың 17 кожуунунуң 12-зиниң хөгжүлдезинге чаа экономиктиг аргалар-дыр. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол, төлевилелди камгалап тура, барыын талаже угланыышкынныг автооруктуң багайындан, аар орук-транспорт озал-ондааның саны көвүдеп турарын, чаңгыс эвес удаа чугаалап турган. Хөй санныг экспертизалар, чөпшээрежилгелер болгаш ажыл-чорудуунуң соонда, төнчү шиитпирни РФ-тиң Чазаандан манап турган. 

 2015 чылдың сентябрь 14-те РФ-тиң Чазааның Даргазы Дмитрий Медведев чогуур айтыышкынга атты салган болгаш, ол 2015 чылдың январь 1-ден күш кирген. 

 Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол республиканың автооруунуң байдалынга үнелелди бээри-биле, Россияның транспорт сайыды Максим Соколов биле Росавтооруктуң удуртукчузу Роман Старовойттуң республикага кээрин чаңгыс эвес удаа чедип алган. Олар ол маршрутче үнүп, орукту боттары көргеннер. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол шупту деңнелдерде чөпшээрелди алганын, «Кызыл-Шагаан-Арыг-Чадаана-Хандагайты» орукту федералдыг эрге байдалче шилчидер айтырыгны дүрген шиитпирлээрин федералдыг удуртукчулар демдеглээннер. 

 2018 чылга чедир чаңгыс-даа регионнуң оруктарын федералдыг деңнелче албас деп айыткан-даа болза, республиканың эрге-чагыргазы М-54 оруунга хамаарыштыр айтырыгны шагда-ла көдүрүп келгени-биле, ону алган. 

 РФ-тиң Чазааның Даргазы Дмитрий Медведевтиң хүлээп алган шиитпириниң түңнелдеринге хамаарыштыр Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол социал четкилерде чаңгыс чер чурттуглары-биле өөрүшкүзүн үлешкен: 

 «Эргим өңнүктер! Өөрүнчүг медээни силерге дүрген дыңнадыйн. Россияның транспорт сайыды М.Ю. Соколов долгааш, Тываны дургаар чоруткан Кызыл - Шагаан-Арыг - Чадаана – Хандагайты автоорукту федералдыг акшаландырыышкынче хүлээп алыр дугайында Россияның чазаа шиитпирни хүлээп алганын дыңнатты. Өөрээн сагыш-сеткилимни кандыг сөстер-биле дамчыдарын билбес-тир мен. Ооң артында алды чыл дургузунда чазактың ажылы бар. Дыка хөй кижилер аңаа бүзүревейн турган, бөгүн боттанганы ол-дур! Бо чоокку үеде оруктуң эде тудуушкунунче 7 млрд. рубльди салыр. Орукту чаагайжытканындан, пассижерлер болгаш чүък сөөртүлгези айыыл чок болгаш дүрген апаар. Ол экономикага болгаш орук шимчээшкиниң айыыл чок чоруунга эки салдарлыг. Кызыгаар чок өөрүп тур мен! Төлевилелди деткээни дээш М.Ю. Соколовка, чамдыктарда баш муңгаш байдалдан үнеринге, бурунгаарлаарынга ат-алдары-биле дузалааны дээш С.К. Шойгуга четтирдим. Россияның Чазааның Даргазы Д.А. Медведевке онза өөрүп четтирдивис. База ол ышкаш, эң-не кол, Президент В.В. Путинниң деткимчези-биле Тывага чугула документ шиитпирлеттингенин демдеглейн. Кандыг кончуг өөрүшкүл! Чаңгыс чер чурттуглар, шуптуңарга байыр чедирип тур мен!» 

 Республиканың аэропорт ажыл-агыйын модернизастап эгелээни - ийиги кол инфраструктура төлевилели дээрзин демдеглээлиңер. М-54 оруунуң угланыышкынын өскерткени, аэропортту чаарттыры – Тываның социал-экономиктиг хөгжүлдезинге улуг ужур-дузалыг ийи төлевилел. Баш бурунгаар санаашкыннар-биле алырга, 10 млрд. ажыг рубльдиң инвестициязы кээр ужурлуг.