Тываның Баштыңы кожууннар удуртукчулары киришкен селектор хуралда өрттер болгаш кааңнаашкын-биле демиселче күштерни мөөңнээрин негээн

Тываның Баштыңы кожууннар удуртукчулары киришкен селектор хуралда өрттер болгаш кааңнаашкын-биле демиселче күштерни мөөңнээрин негээн Аппарат хуралынга Тывада арга-арыг өрттериниң талазы-биле байдалды сайгарып чугаалашкан. Оперативтиг дыңнадыг-биле алырга, республиканың 4137 га девискээринде 16 арга-арыг өрттери хып, ылаңгыя Кызыл, Бии-Хем, Тожу кожууннарда өрттен арга-арыг узуткаттынып, чурттакчылыг черлерде ышсыг агаар кедерээн. 

  Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол өрттерден чурттакчылыг черлер чоогунда кижилерни чайладыр хемчеглерни ап, өрттер өжүрер техниктиг херекселдерни немей үндүрер дугайында айтырыгны өөренип көөр айтыышкынны Онза байдалдар яамызының кол эргелелинге берген. «Эң-не кол чүүл – арга-арыгже кижилерниң кирерин болдурбазын чедип алыр ужурлуг бис. Ийиде, өрт өжүрер техника биле дериг-херекселдерниң белен чиге билген турар ужурлуг: кандыг техника барыл, кандыг суг чаштырыкчылары кайда турарыл, сугну кайыын алырыл, кайда суг объектилери барыл, ынаар чедериниң оруун белеткеп, хостаар. Дараазында чурум: өрт өжүреринге хаара туттунган бүгү структуралар-биле кады ажылдажылганы чурумчудар. Оон аңгыда өрт үезинде арга-арыгже кирер кижи бүрүзүнге дыңнадыышкын системазын берип, тодаргай хүлээлгелерни онаар. Арга-дуржулга база белеткел чок кижилер аңаа турбас ужурлуг» - деп, муниципалдыг эрге-чагырга черлеринге негелдени тургускан. 

 Чурттакчылыг черлерже өрттерни чоокшулатпас база хып эгелээн черлерни дарый өжүрер ажылдарны чорударын тус черниң бот-башкарылга органнарынга, Онза байдалдар яамызынга, Күрүнениң арга-арыг комитединге дааскан: «Эмин эртир изиг агаар тургустунганындан байдал нарыыдаан. Ынчангаш өрттер-биле демиселче бүгү күштерни мөөңнээр». 

 Регион баштыңының оралакчызы Сергей Ондарга арга-арыг өрттерин узуткаар оперативтиг штабты удуртурун онааган.

  Июль 17-ден эгелеп республикада чарлаан кааңнаашкындан онза байдал темазы хуралдың аңгы кезээ болган. 

 Муниципалдыг 15 тургузугларда 16129 гектар шөлде мал чеминиң болгаш тараа культураларының 59 хуузу узуткаттынган. Баш бурунгаар санаашкыннар-биле алырга когаралдың түңү 32 млн. рубль хире деп, Тываның Көдээ ажыл-агый яамызы дыңнаткан.

 Шолбан Кара-оол Тываның Көдээ ажыл-агый яамызы-биле тус черниң эрге-чагырга органнары көдээ ажыл-агый культураларын камгалаарының бүгү хемчеглерин ап, шөлдерде арткан культураларны суггарарын организастап, тускай технолгияларны ажыглаарындан эгелээш кожууннарның чурттакчыларын ынаар хаара тударын чедип алырын айыткан. Кожуун бүрүзүнге мониторингини чорудуп, ап турар хемчеглерниң болгаш когаралдыг үнезинге чиге болгаш шынныг медээлерни тургузарын Тываның Көдээ ажыл-агый яамызындан негээн болгаш суггарылга системазын хөгжүдериниң программазын ажылдап кылыр даалганы берген.

  Дүргенде эртип турар «Тыва – хөгжүлдениң девискээри» аныяктар шуулганының, Наадым, Даа – Чөөн-Хемчик кожууннуң 250 чылының база «Үстүү-Хүрээ» бүгү чоннарның фестивалының үезинде ол девискээрлерге айыыл чок чорукту болгаш корум-чурумну хандырарын база онааган. 

 Дыштаныр хонуктарда Тываның чону болгаш аалчылары хөйү-биле дыштанып турар Дус-Хөл биле Чагытай хөлдерде чурумну болгаш айыыл чок чорукту хандырар айтырыгларже кичээнгейни салырын база негээн.

  Чөөн-Хемчик кожууннуң 250 чылын база Наадым байырлалын эрттиреринге хамаарыштыр кожуун чагырыкчызындан шыңгыы негелдени кылган. Чоннуң болгаш малчыннарның байырлалы бедик деңнелге эртер ужурлуг.