Комплекстиг хөгжүлдениң бот-тускай мастер-планын ажылдап кылыр хоорайлар даңзызынче Тываның найысылалын киирер

ПМЭФ-2024-түң шөлүнге Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг-биле Россияның вице-премьери Марат Хуснуллинниң ужурашкан кол чугаазының бирээзи - Тываның найысылалының калбак хөгжүлдезиниң стратегиязын тургузары болган. Кызылдың болгаш ол чоок-кавының мастер-планын ажылдап кылыры 2030 чылга чедир «Инфраструктура для жизни» чаа национал төлевилелдиң таваан тургузар ужурлуг регионалдыг программаларны хевирлээр дугайында президинтиниң даалгазынга дорт хамаарылгалыг деп, республика Баштыңы тайылбырлаан.

Найысылалдың дүрген өзүлделиг сайзыралын өөренип көргеш, Тываның Чазаа хөгжүлдениң чаа концепциязын ажылдап кылыр айтырыгны шагда-ла сайгарып турарын сагындыраал. Чүгле 2023 чылда ооң девискээринге 2 муң ажыг квартиралыг, хөй каъттыг 33 бажың туттунган. Хоорай өскеш, ооң девискээри үш катап улгадып, чурттакчы чону ийи катап көвүдээн.

Ынчангаш, тудуг шөлдери улгатканындан, хоорайжыларга таарымчалыг байдалдарны хандырган инфраструктура кижилерниң негелделеринге дүүшпейн турар. Ол дыка хөй чидиг айтырыгларны көдүрген. Чижээ, хөй-ниити транспортунга, уруглар садтарынга, школаларга болгаш социал сервистиң өске-даа объектилеринге хереглел улгаткан. Хоорайның кыдыг кудумчуларында безин автомобиль шимчээшкини улгадып, айыыл чок чорукка, экологияга немелде айыылды тургузуп турар.

Мастер-план боду хоорай хүрээлеңиниң кандыг-даа эде тургузуушкунунда тургустуна бээр ындыг айтырыгларны ала чайгаар чайладыптарын магадылавазы шын. Планның ачызында чаа тудугларга ындыг чүүлдерни баш бурунгаар көрүп, төлевилел ажылдарынче ол сорулгага акша-төгерикти кайыын тыварын көөр ужурлуг.

Марат Хуснуллин Кызыл агломерациязының комплекстиг хоорай тудуунуң ажылдарын кылыр дээн Владислав Ховалыгның барымдаалары-биле чөпшээрешкен. «Эки өскерлиишкиннер силерде барын көрүп тур мен. Республика дыка хөй тудуг программаларын график езугаар чорудуп, чамдык черлерде харын-даа мурнап, шупту көргүзүглери экижээн» - деп, вице-премьер тудуг комплекстерин шалыпкын тудуп турары дээш Тываның Баштыңынга четтиргенин илереткен. Ынчангаш федералдыг структуралар күштери болгаш акша-хөреңгизи-биле ажылдап кылыр мастер-планнарлыг хоорайлар даңзызынче Кызылды киирерин ол аазаан.

Вице-премьер российжи-моол кызыгаарының тыва участогунда эрттирилге пунктузунче автомобиль оруунда септелге болгаш эде чаартылга ажылдары кайы хире чоруп турарын сонуургаан. Чугаа үезинде, Марат Хуснуллин Тываның турисчи күчү-шыдалын хөгжүдер айтырыгны чугаалажып тура, ону чүгле республика баштыңының чугаазындан билип ап турар эвес, а аян-чорукчу кылдыр Тывага чаңгыс эвес катап чораан болгаш, туризмни сайзырадыры өзүлдениң эң кедилиг аргазы ол деп демдеглээн.