Тывада назылап-кыраан болгаш инвалид кижилерни үр үеде ажаап-карактаарының системазын тургузар «орук картазын» бадылаан

Тывада назылап-кыраан болгаш инвалид кижилерни үр үеде ажаап-карактаарының системазын тургузар хемчеглер планын ажылдап кылгаш, хүлээп алган. Республиканың Баштыңы Владислав Ховалыг январь 23-те чогуур айтыышкынга атты салган.

Төлевилел шимчей албас хамаатыларның социал хандырылгазын организастаарының база ажаап-карактаарының чаа системазын ажыглаар арга-хевирлерже өскертилгелерни кииреринче угланган регионда шенелде ажылды чорудар.

Ол системаны тургузуп эгелээн РФ-тиң 55 регионунуң санында Тыва база киргенин төлевилелдиң кол координатору ТР-ниң Күш-ажыл яамызы тайылбырлаан. Боттарын ажаап шыдавас кижилерге таарыштырган социал болгаш эмчи дузазын хандырары – ооң сорулгазы. Бажыңынга-даа, стационарга-даа ачы-дуза чедирилгезин оларга көргүзери документиде айыттынган. «Орук картазы»-биле ажаап-карактаарының дузалакчыларын белеткээр школаларынга бодунуң чоок, инвалид кижизинде дузалажып турар төрелдерин өөредир.

Ажаап-карактаар системаның арга-хевирлерин ажылдап кылыр шенелде черлер кылдыр Кызыл хоорай биле Кызыл кожуунну шилип алган. Эрткен чылдың күстен бээр дузалакчылар белеткээр школаларга 225 санныг эмчи болгаш социал ажылдакчылар өөредилгени эрткен. Оларның карактаашкынында узун назылыг болгаш инвалид 200 кижилер бар.

Чаа арганың кол онзагайы – дузага хереглелдиг чаңгыс чер чурттугларны илередири. Ооң мурнунда дузага хереглелдиг кижилерни чүгле төрелдериниң билдириишкиннери-биле тып турган болза, ам ону социал албан черлериниң ажылдакчылары боттары илередип турар.

Регионалдыг дүүштүрүлге төвүн организастап, үр үеде ажаап-карактаарының системазын тургузарынче хаара туттунган ведомстволар болгаш албан черлериниң ажылын ынаар угландырган.

Регионалдыг дүүштүрүлге төвү үр үениң ажаалдазы херек кижилерниң дугайында информастыг медээлер баазазын чыыр. Төптүң эксперттери хайгааралында кижилерге кандыг дуза херегин тодарадыр. Төп мониторинг кылырындан аңгыда, ажаакчы кадрларга хереглелди тодарадып, кордакчыларны дилеп, оларны белеткеп, өөредип, ажаап-карактаарынга ажыглаар техниктиг дериг-херекселдер хөлезилээр пунктуларны ажыдып, ону ажылдадыр.

Инвалидтерниң федералдыг реестрден алырга, 2023 чылдың январь 1-де Тывада 23 412 инвалидтер бар, азы республика чурттакчыларының 7 хуузу (РФ-те – 7,5 хуу). 3005 кижи – 1-ги бөлүктүң, 8495 кижи - 2-ги бөлүктүң, 9072 кижи - үшкү бөлүктүң инвалидтери. Чыл эгезинде реестрде 2,5 муң ажыг инвалид уруглар бары демдеглеттинген.