«Россия» делгелге шуулган үезинде Тываның инвестиция күчүзүн таныштырып көргүскен

ВДНХ-да делегей чергелиг «Россия» делгелгениң шөлүнге, ноябрь 21-де Тыва Республика хүнүнүң ажыдыышкынында, республиканы боду тускай төөгүлүг, культуралыг, бойдус болгаш экономиктиг күчү-шыдалдыг, онзагай географтыг туруштуг Россия Федерациязының бир региону кылдыр таныштырып көргүскен.

Ол-ла шөлге Тываның хөгжүлдезиниң преспективаларынга тураскааткан стратегтиг сессияны эрттирген. Республика Россияның хөй националдыг чоннары-биле бир демниг хөгжүп чоруурунга чоргаарланып, Тываны көрүксээн шупту кижилерни өөрүшкү-биле хүлээп алырынга беленин регионнуң Баштыңы Владислав Ховалыг чугаалаан.

Стратегтиг сессия киржикчилериниң онза кичээнгейин чурттуң президентизиниң сонуургалында Төп-Евразия коридорун хевирлээринче угландырган. Транзит эртер черлерге хамаарыштыр санал-оналдарны солушкан. Амгы үеде Тываның Чазааның федералдыг ведомстволар деткимчези-биле ажылдап турары өзек айтырыы ол.

- Республика транспорттуң чедингир эвезин шиитпирлеп албаанда, өске адырларже салыышкыннардан чогуур экономиктиг магадылалды ап шыдавас. Бүгү Сибирьниң эрге-ажыынга кылдыр ол айтырыгны шиитпирлээри чогумчалыг. Тываны таварты Моолче база Кыдатче транзит оруун тудуптар болза, бүгү Сибирь федералдыг округка ажыл-агыйжы шимчээшкин шуудай бээр – деп, Владислав Ховалыг санап турар.

Россия регионнарының стратегтиг планнаашкын, инвестиция болгаш инновация хөгжүлдезиниң адырында төлевилелдер боттандырып турар Стратегтиг ажылдар төвүнүң регионнарның экономика төвүнүң удуртукчузу Марат Фаттахов, РФ-тиң Экономиктиг хөгжүлде яамызының регионалдыг политика департаментизиниң директору Дмитрий Косткин, «Енисей Сибирин хөгжүдер корпорация» автономнуг коммерцияга хамаарышпас ниитилелдиң чиңгине директору Сергей Ладыженко олар айыттынган темага хамаарыштыр эксперт бодалдарын үлешкен.

Чурттуң хөгжүлдезиниң стратегтиг угланыышкынын Чөөн чүкче, Азия талазынче угландырганы республикага бодунуң транзит күчүзүн ажыглаарынга эптиг арганы бээр. Красноярск край-биле кады Тыва Республика Кыдатче база Азия - Оожум океан регионунуң чурттарынче угланыр чаа орукту саналдап турар. Ынчалдыр логистиканы калбартканындан Транссибтиң чүъгүн чиигедип, Сибирьниң Азияда партнерлары-биле бараан саарылгазын көвүдедип болур. Красноярск край, Хакасия, Алтай край, Кемерово, Иркутск областарның база Тыва Республиканың экономиказы чаа аргаларны алыр.

Чоокта чаа бадылаан Сибирьниң хөгжүлде стратегиязында, регион географтыг туружун бодунуң база СФО-нуң арткан регионнарының чаагай чоруунга ажыглаар ужурлуун Тываның Баштыңы айыткан. Ынчангаш Сибирь регионнарның күштүг талаларын көрүп тургаш, 2035 чылга чедир Сибирьниң чаңгыс аай экономиктиг туружун хевирлээр херек.

Тыва Республиканы таныштырган езулал үезинде, Владислав Ховалыг Россия Федерациязының эң аныяк субъектизиниң тургустунганының төөгүлүг оруунга, ооң географтыг туружунга доктаап, ында кадагалаттынган археологтуг эртинелериниң, регионнуң бойдус болгаш кижи байлаа-биле экономиктиг күчү-шыдалының дугайында чугаалаан.

Владислав Ховалыг Россияның Президентизиниң, чурттуң чазааның талазындан доктаамал кичээнгей болгаш деткимчениң база Национал төлевилелдерге киржилгениң ачызында, Тыва бурунгаар хөгжүлдени алганын демдеглээн. 5 чылда дургунда ооң боттанылгазы республиканың социал-экономиктиг хөгжүлдезинге улуг идигни берип, чурттакчы чоннуң назы-харын узадырынга база ооң шынарын экижидеринге ниитилел ужур-дузалыг түңнелдерни чедип алырын бергенин демдеглээн.

Тываның кол байлаа - кижилерде деп, Владислав Ховалыг айыткан. Республика – Россияның демографтыг өзүлдени көргүскен элээн каш регионнарның бирээзи болур. Мында чаштарның төрүттүнери чуртта ортумак деңнелден ийи катап хөй. Чурттакчы чоннуң 40 хуузу - бичии уруглар болгаш аныяктар. Чурттакчы чоннуң орумак назыны – 30 хар четпес.