15.11.2023
Россияның Кызыл Крестизи-биле Тываның кады ажылдажылгазы чаа деңнелче үнген – бо неделяда чурттуң улуг ачы-дуза организациязы, ооң регионалдыг салбыры база республиканың чазаа хереглелдиг чонга социал дузаламчы көргүзериниң программаларын кады боттандырар дугайында керээни чарган. Республика биле Россияның Кызыл крестизи чамдык ведомстволар шугуму-биле, чижээ, ТР-ниң Кадык камгалал яамызы азы ОБЯ кол эргелели таварыштыр эш-хуу харылзаалыг ажылдап турганын сагындыраал.
Бо удаада керээге Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг, Кызыл Кресттен – «Кызыл Крест» бүгү-российжи организацияның даргазы Павел Савчук база РКК регионалдыг салбырының удуртукчузу Ирина Ондар олар атты салганнар. РКК онза база кризистиг байдалдардан когараан, мөчээннерниң өг-бүлелеринге, амыдыралдың берге байдалынга таварышканнарга деткимче көргүзер кылдыр республиканың эрге-чагыргазынга дузалажырынга белен.
Керээ езугаар деткимчениң тодаргай хөделиишкиннери база хемчеглери-биле ажылдаары көрдүнген. Когарааннарга өргүл чыыры, чоок кижилериниң аай-дедир чораан чарыгдалдарын, санаторлуг-курорт эмнээшкининге база кадыкшылын быжыглаан чарыгдалдарын эгидеринге адрестиг дузаны көргүзери, реабилитацияның техниктиг дериг-херекселдери, аар өртектиг эм-таң-биле хандырары ында кирген.
Чонга гуманитарлыг ачы-дуза көргүзер талалы-биле байлак арга-дуржулгалыг организация-биле кады ажылдажылганың чаа хевири ачы-буян программалары база төлевилелдер шугумунда ажылды оон-даа экижидер боор деп, Владислав Ховалыг демдеглээн. «Амгы-даа үениң кризистер төөгүзүнден алгаш көөрге, кижилерге дуза чедирилгезин организастаарында эрге-чагырга чеже-даа дээштиг ажылдарны чорудуп турза-даа, хөй-ниитичилер ышкаш эки турачыларны дүрген мөөңнээринге, дүрген хөделиринге, эң “изиг” черлерни тодарадырынга, кол күштер болгаш аргаларны кайыже угландырарынга канчап-даа четпес болуп турар. Бо талазы-биле Кызыл Крест дег кедилиг дузалакчы чок» - деп, Тываның Баштыңы демдеглээн.
1944 чылда Тывага Кызыл Крест тургустунганын сагындыраал. Бөгүнде организацияның адырларында 4,5 муң идепкейжи кежигүннер бар. Республиканың кожууннарында 11 төлээ черлери «Ачы-дуза», «Эки турачы», «Дүжүт» дээш, шупту 7 кол программаның күүселдезин хандырып турар. Тываның Кызыл Крестизи ол программалар таварыштыр эвээш орулгалыг болгаш чедимчелиг эвес өг-бүлелер уругларынга изиг чемни организастаарынга, айыыл-халап база онза байдалга таварышкан хамаатыларга материалдыг болгаш моральдыг берге байдалды ажып эртеринге, аъш-чем аймаа база арыг-шевер, орун-дөжек херекселдери, ногаа база картофель үрезиннери, идик-хеп аймаа-биле хандырар дузаны көргүзүп турар.
2012 чылдың декабрьда кончуг дээн сооктар үезинде, Хову-Аксында тус черниң ЧЭТ-инге озал-ондак болурга, “кызыл крестчилер” бир дугаарында холун сунуп, дузазын көргүскен. Кызыл Крест республиканың камгалакчылары-биле кады, чылдың-на үерлээшкинден, янзы-бүрү өрттерден когарааннарга дузазын чедирип турар. 2023 чылда Россияның Кызыл Крестизи назылап кырааннарны база инвалидтерни үр үеде ажаап-карактаарының күрүне программазын боттандырарынче каттышкан. Ажаап-карактажыр дузалакчылар дилээринге «Мында дузалажып турар» деп чаңгыс аай медээлер шөлчүгежин Тывада база ажылдаткан.
Кады ажылдажылга дугайында ат салган керээде тодаргай хемчеглер кирген. Ийи тала ажыл-чорудулгазының “орук карталарын” чылдың-на кады тургузарын дугурушкан.