Тываның башкылары чаа өөредилге чылында ажылдың кол угланыышкыннарын тодараткан

Республиканың Баштыңы Владислав Ховалыг башкыларның август чөвүлел хуралынга киржип тура, өөредилге адырында чедиишкиннерни, ылаңгыя школа доозукчулары күрүне шылгалдаларын эки дужааганын демдеглээн.
«Эрткен чылга деңнээрге, 100 баллга дужааган доозукчулар саны ийи катап көвүдээн, 83 кижи медальдарлыг дооскан. Ол бир дугаарында бистиң башкыларывыстың ачы-хавыяазы-дыр» -деп, онзалап айыткан.
Август чөвүлели – чылдың-на сентябрь 1 бүдүүзүнде эртер хемчег. Башкылар эрткен өөредилге чылының түңнелдерин үндүрүп, чаа чылдың мурнады кылыр ажылдарын чугаалашкан. Республикага сан башкылаашкынын хөгжүдери – бөгүнде кол угланыышкын. Математика – IT-технологияларның үндезини, чурт иштинде федералдыг деңнелде көрдүнген хөгжүдер курс. Күрүне секторун база ачы-дуза адырын чурагайжыдары, ада-чурт программаларын ажылдап, ажыглалга киирери – компьютерлиг болгаш чурагайлыг технологиялар адырында хөй санныг специалистерге хереглелдиг.
«Август чөвүлелинде математика өөредилгезин хөгжүдериниң аңгы угланыышкынын сайгарар кылдыр шилип алганыңарны деткип тур мен. Школачыларның IT-технологияларга болгаш чиге эртемнерге сонуургалдың улгатканынга, ол ышкаш чурттуң сонуургалынга база регионнуң хереглелдеринге дүгжүп турар» - деп, Тываның Баштыңы демдеглээн.
Республика мурнунда чугула айтырыгларның бирээзи – кожууннарда өөредилгениң шынарын бедидери. Көдээде оолдар, уруглар республика найысылалында үе-чергелеринден шынар-даа, хемчээл-даа талазы-биле дөмей билиглерни алыр ужурлуг деп, Владислав Ховалыг демдеглээн. Суурлар чурттакчыларының Кызылче ажы-төлүн өөредир дээн “өөредилге миграциязын” доктаадыр херек. Школачыларны сыңышпас класстарга кичээлдедири өөредилгениң шынары кудуладыр. Ону шиитпирлээриниң чаңгыс аргазы – көдээ суурларга шынарлыг билиглер бээринге чогуур байдалдарны тургузары деп, регионнуң баштыңы демдеглээн.
Амгы үеде Тывада 11 чаа школа туттунуп турар. Бо чылдың төнчүзүнге чедир оларның дөртү дужааттынар ужурлуг. Чаа өөредилге черлерин амгы үениң дериг-херекселдери база өөредилге номнары-биле хандырып, кыска хуусаада башкылар командаларын хевирлээри – бөгүнде регионалдыг өөредилге яамызының кол айтырыы.
«Башкының болгаш дагдыныкчының чылы башкы мергежилдиң алдар адын көдүрери чигзиник чок. Хөй аныяктар аргалыг-ла болза башкылаашкын оруун боттарынга шилип алырынга сонуургалдыг бис. Башкыларны деткээн «Мен – башкы мен» база «Көдээ черниң башкызы» дээн ышкаш төлевилелдерни Тывага боттандырарын уламчылаар бис – деп, Владислав Ховалыг социал четкилерге август чөвүлел хуралының түңнелин бижээн.
Көдээ школаларже аныяк башкыларны хаара тударынга тускай сорулгалыг өөредип алырының аргаларын ажыглап, оларга социал деткимчени көргүзүп, ажылдап келген башкыларны чурттаар чер-биле хандырарының аргаларны дилеп тыварын Тываның Баштыңы муниципалдыг эрге-чагыргага сүмелээн. Тываның Өөредилге яамызының дыңнадыы-биле алырга, бо чылын Россияның дээди өөредилге черлеринде башкы мергежилдерге тускай сорулгалыг өөренип алырынга үш чүс хире билдириишкин кирген.
«Бо удаада Башкының болгаш дагдыныкчының чылында эртип турар Билиглер хүнүнүң бүдүүзүнде, назы-хары улгатса-даа школада ам-даа ажылдап чоруур хоочун башкыларга өөрүп четтиргенимни илередийн. Бистиң ажы-төлүвүстү чүгле өөредир эвес, а аныяк башкылар салгалынга арга-дуржулганы дамчыдар харыысалгалыг үүле силерде онаашкан» - деп, Владислав Ховалыг демдеглээн.
Федералдыг төптүң сүмелээни-биле, школаларның патриотчу кижизидилгеже кичээнгейни угландырганын деткип турарын Тываның баштыңы демдеглээн. Чаа өөредилге чылында, республикада школа директорларының кижизидилге талазы-биле 118 чөвүлекчилери сентябрьның 1-ден ажылын эгелээр. Элээдилерге төлептиг кижи болурун сургап, социал угланыышкыннарны, сагыш-сеткил, мөзү-бүдүштүң үнелиг чүүлдерни шын хевирлээри – оларның кол ажылы.
«Бистиң республикага өзек айтырыг ол апаар. Ажы-төлдү канчаар кижизидип алыр бис, Тываның келир үези ындыг болур. Өзүп олурар салгалдың сорулгазын, шиитпирлерин база хөделиишкиннерин тодараткан үнелиг угланыышкынны бээр ужурлуг бис» - деп, Владислав Ховалыг тайылбырлаан.