Тывада суг үерден онза байдал чуруму уламчылап турар

Хемнерниң суу хенертен көдүрлүп, оруктар база кежиг көвүрүглер хөйү-биле үрелгенинден оларны катап тургузарынга “онза байдал” чурумун киирген. Онза болуушкуннарның уржуктарын дарый чайладырынга күштерни болгаш аргаларны хаара тудуп, деткимче хемчеглерин ажылдап кылыр шиитпир хүлээп алдынган.

Тываның Баштыңы Владислав Ховалыгның федералдыг Орук-транспорт яамызынче киирген дилээ езугаар, Росавтооруктан ажылчын бөлүк республиканың автооруктарында үрелиишкиннерге хамаарыштыр хыналда ажылдарын чорудуп, когаралды түңнеп эгелей берген.

Тываның Орук-транспорт комплекс яамызының баш бурунгаар санааашкыны-биле алырга, 21 орук, 15 регионалдыг база 6 муниципалдыг чергелиг, ниитизи-биле 45 орук участоктары, 13 көвүрүг кежиглер үрелгени бүрүткеттинген. Чурттакчылыг черлерже кирер оруктарда база көвүрүглерде катап тургузуушкун ажылдарын ведомство организастаан. «Ак-Довурак – Абаза» оруунда Ак-Суг хемни кежир көвүрүгнүң үрелгенинден орук түр үеде хагдынган, Улуг-Хемниң суу көдүрүлгенинден Эйлиг-Хем суурже паромнап баар черниң эрик чоогун септээри негеттинип турар. Орукчулар өске черлерде оюп чоруур оруктарны кылган.

Кызылда “Енисей” оруктар эргелелиниң филиалының, Тываның Орук-транспорт яамызының база Тываавтоорук специалистери кирген Роавтооруктуң ажылчын бөлүү июнь 28-ке чедир республикага ажылдаар. Ажылчын бөлүк неделя санында кылдынган ажылдарын илеткеп, отчедун Росавтоорукче чорудар. Ажылчын бөлүк регионалдыг эрге-чагырга-биле кады орук участоктарын хынап, когаралды түңнеп, орук ажыл-агыйының катап тургузар объектилер даңзызынче киирер. «Енисей» орук эргелелиниң начальнигиниң оралакчызы Андрей Капустин ажылчын бөлүктү удуртуп турар.

Июньнуң 11-де даглыг черлерге чагган суггур чаъс Сүт-Хөл, Бай-Тайга база Барыын-Хемчик кожууннарда сугларның хенертен көдүрлүрүн болдурганын сагындыраал. Дагдан баткан суг хемнерни дажыдып, Ишкин, Суг-Аксы, Алдан-Маадыр суурларда бажыңнарны хөме алган. Улуг-Хем биле Чөөн-Хемчик кожууннарга чагган долудан арат ажыл-агыйлары когараан.

Адаттынган суурларда ведомстволар аразының комиссиялары ажылдап турар. Сүт-Хөлде 80 ажыг дузалал ажыл-агыйы, азы 3,3 га шөл когараан. Ол ышкаш Чөөн-Хемчик кожууннуң Ийме сумузунуң чурттакчыларының огородтарында ногаа аймаа узуткаттынган.