Владислав Ховалыг ОГН-ниң Тыва салбырының эксперт чөвүлелин башкарар

Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг «Орус географтыг ниитилел» бүгү-российжи хөй-ниити организациязының регион салбырының активчилериниң эксперт чөвүлелин башкарар дээн саналын хүлээп алган. Россияның делегация составы-биле Владислав Ховалыгның КУР-же чоруурунуң мурнунда хүн, организацияның лидерлери-биле ужуражып тура, инициативаны чугаалажып көрген.
Республика баштыңының сөзү-биле алырга, ОГН-ниң регионалдыг ячейказы улуг чырыдыышкын, өөредилге, шинчилел ажыл-чорудулгазын чорудуп турар. Культура өнчү-салгалын шинчилеп база кадагалаар, экологияны камгалаар, туризмни хөгжүдер талазы-биле Тывага дыка чугула төлевилелдерни ол боттандырган.
«Каш янзы адырларда кайгамчык билиглерлиг ОГН-ниң активчилериниң акциялары-биле чазак командазының ажылын дүүштүрери чугула. Оларның эксперт бодалынга даянгаш, бойдусту камгалаарының, туризмни сайзырадырының дээш, өске-даа таланың планында бистиң ажыл-чорудулгавысты таарыштырып ап болур бис» - деп, Владислав Ховалыг чугаалаан.
Республика Баштыңы ОГН регионалдыг салбырыныңэксперт чөвүлелин тургузар дугайында документилерни белеткеп кылыр даалганы берген. Чөвүлелдиң кол айтырыы саң-хөөнү хаара тудуп, ону шын удуртуру болур. Салбырның бо чоокку планында, бухгалтер болгаш херектер эмгелээр ажылдарын кылыр эң эвээш санныг доктаамал ажылдакчыларлыг бодунуң штаб-квартиразын ажыдары көрдүнген. Социал ужур-дузалыг инициативаларга саң-хөө деткимчези көргүзер боттуң фондузун тургузары – перспективада.
Орус географтыг ниитилелдиң Тывада салбыры бодунуң төөгүзүн 1974 чылдан эгелээн. Амгы үеде ында хөй-ниити ажылдакчылары база 9 эртем докторлары база кандидаттары кирген эртемденнер дээш, 130 ажыг кижи бар. 2000 чылдарның төнчүзүнде, ынчан Россияның ОБЯ-зын удуртуп турган Сергей Шойгуну Орус географтыг ниитилелдиң президентизи кылдыр соңгаан соонда, организация бодунуң ажылын идепкейжиткен.
ОГН-ниң Тыва салбырының эң билдингир төлевилелинге «Кызыл – Курагино» археологтуг-география экспедициязы хамааржыр. Ооң ажылынга делегейниң 50 чурттарындан 500 ажыг российжи болгаш даштыкы археолог эртемденнер база 2500 ажыг волонтерлар киришкен. Эртемденнерниң бодалы-биле алырга, экспедициялар 5 чыл иштинде өгбелерниң чуртталгазының дугайында бодалдарны шуут-ла өскертиптер ужурлуг шинчилеттинмээн чүс ажыг артефактыларны тыпкан.
Тывада ОГН-ниң деткимчези-биле социал ужур-дузалыг он-он төлевилелдерни боттандырган. Аржаан суглар шинчилели, этнографтыг экспедициялар, онза камгалал херек ландшафттарның Кызыл дептерин ажылдап тургусканы, хемнерниң экологтуг байдалынга чыл санында мониторингини чорутканы дээш, өске-даа ажылдар кылдынган.
Орус географтыг ниитилелдиң регионалдыг салбырының кежигүннеринде чырыдыышкын акцияларның эң-не идепкейлиг киржикчилери, республиканың, ооң бойдус болгаш өске-даа тураскаалдыг черлериниң, чонунуң культуразының болгаш ужур-чаңчылдарының дугайында билиглерниң нептередикчилери бар.
Россияның Президентизи Владимир Владимирович Путин 2010 чылдан бээр "Орус географтыг ниитилел" бүгү-российжи организацияның эксперт чөвүлелин удуртуп турарын сагындыраал. Ооң эгелээшкини-биле чөвүлел дуза чедирер эки чаңчылды катап тургузуп, улуг ужур-уткалыг шинчилел, бойдус камгалал болгаш экспедиция төлевилелдерин деткээн грантыларны доктааткан. Чөвүлелдиң составында билдингир хөй-ниити ажылдакчылары база бизнес төлээлери кирип турар.