Тывада өртке удур онза чурумну кииргени-биле арга-арыгже кирерин кызыгаарлаан

20.04.2023 Регион Чазааның шиитпири-биле 2023 чылдың апель 20-ден май 20-ге чедир Тыва Республиканың девискээринде өртке удур онза чурумну киирген. Айыттынган ол үеде арга-арыгга болгаш хову шөлдерге өрт үнүп болуру-биле, өртке удур айыыл чок чоруктуңшыңгыыраткан өске негелделерин база киирген.
Өртке удур онза чурум арга-арыгже хамаатыларның болгаш транспорт аймааның кирерин кызыгаарлаан. Ол негелде Балгазын, Барыын-Хемчик, Каа-Хем, Кызыл, Таңды, Тес-Хем, Тожу, Туран, Чадаана болгаш Шагаан-Арыг арга-арыг ажыл-агыйларынга хамааржыр. Арга-арыгже кирер дээн кижилер бүрүткеткен тускай чөпшээрелдиг болур.
Онза чурум үезинде ине бүрүлүг ыяштарлыг, кургаг оът-сигенниг черлерге, ыяштар адаанга, ыяш кезип белеткээш аштаттынмаан черлерге, торф-чаат оъттуг черлерге ажык от-көс (одаг, дуңзаалаар херексел, примус, мангал, көс-биле изидер бичии суугу) ажыглаарын шуут хораан.
Көдээ ажыл-агый ажыглалдыг, чурттакчылыг черлерге, ооң чоок-кавы девискээрлерге, одар белчиир чоогунга кургаг сиген, боктар өрттедирин хораан.
Арга-арыг чоогунда черлерниң ээлери болгаш хуваакчылары аргадан 10 метрден чоокшулатпайн, кургаг оът-сигенни арыглап, өрт үндүрүп болур чүүлдерни ырадып, өртке удур 1,4 метр калбак дилиндекти аңдарып, үстүрер.
Республиканың арга-арыг ажыл-агый органнарының, «Азас» биле «Убсунур ыйгылаажы» федералдыг заповедниктерниң, аварийлиг-камгалал бөлүктериниң, эки турачы өртчү дружиналарның күштерин база дериг-херекселдерин кезээде белен чурумче киирер. Тус черлерге таңныылдаарының онза чурумун тургузар.
Өртке удур онза чурум үезинде өртке удур чурум үрекчилеринге харыысалганы шыңгыыраткан. Хамаатыларны 10-дан 20 муң рубль түңге торгаарын доктааткан.
Изиг дунааргай, ылаңгыя сырынныг үеде өөскээн өрт контрольдан үнүп болурун камгалакчылар сагындырып турар.
Онза чурум үезинде арга-арыгже кирер херектиг хамаатылар Тываның Арга-арыг ажыл-агый болгаш бойдус ажыглалының яамызындан база кожууннарда арга-арыг ажыл-агыйларындан: «Балгазынның арга-арыг ажыл-агыйы», «Баруыын-Хемчиктиң арга-арыг ажыл-агыйы», «Каа-Хемниң арга-арыг ажыл-агыйы», «Кызылдың арга-арыг ажыл-агыйы», «Тандының арга-арыг ажыл-агыйы», «Тес-Хемниң арга-арыг ажыл-агыйы», «Тожунуң арга-арыг ажыл-агыйы», «Туранның арга-арыг ажыл-агыйы», «Чадаананың арга-арыг ажыл-агыйы» база «Шагаан-Арыгның арга-арыг ажыл-агыйы» ККА-дан чөпшээрел бижиктерни алыр.
Арга-арыгже кирер бижикти халас кылдырар, кандыг сорулгалыг, каш кижи ынаар баар деп турарын бойдус хүрээлеңин камгалаар ведомствога дыңнадыр.