Тывада хоруглуг арага садып-саарып турарының дугайында дыңнадып болур чат-боттар ажылдап эгелээн

Бо хүннерде Республиканың Баштыңының бот-идепкейи-биле сураглыг мессенджерлерде хоруглуг арага садып-саарып турарының дугайында дыңнадып болур чат-боттар (чат-бот – харылзаа тударынга автоматчыткан система) ажылдап эгелээн. Ол бот-идепкейниң техниктиг деткимчезин Тывада Регионну удуртур төп (ЦУР) хандырып турар, кирген бирги дыңнадыгларның ажыл-чорудулгазын база ол төп чорудар.

Тускай чат-бот http://t.me/aktivnyi_grazhdanin_bot «Телеграм» мессенджерде ажыттынган, шак-ла ындыг чат-бот «Вайберде» база бар — https://watbot.ru/w/o6t.

«Кем-херек үүлгедир чорук бүрүзү арагалаашкынның хайындан болуп турары билдингир. Ол дээрге он-он кижилерниң, болганчок-ла аныяктарның амы-тыны-дыр. Араганың хайы эвес болза, өлүрүүшкүннер болгаш аар кем-херек үүлгедиишкиннери ийи катап эвээш турар ийик. Ынчангаш чонну арагаладып, кем-херек үүлгедиишкининче албадап турар кижилерге удур туржурунче чаңгыс чер чурттугларымны кыйгырып тур мен. Чажыт арага-дары садып-саарып турар черлер дугайында дыңнадыңар» — деп, Владислав Ховалыг социал четкиде бодунуң арынынга бижээн.

Дыңнадыг бүрүзү кичээнгей чок артпас дээрзин Тываның Баштыңы дыңнаткан: «Таварылга бүрүзүн мээң хайгааралым-биле ведомстволар аразының комиссиязынга сайгаргаш, хемчээн алыр бис. Дуза чедирер деп адаттынар, ооң аразында алкоголь садып-саарып турар черлерге удур оперативтиг хемчеглер чорударының дугайында саналды деткип тур мен. «Адрестер», барлар, кафелер хевирлиг хоойлуга удур садыглаашкын чорудуп турар точкаларны илередип тывар бис. Кеземчени шыңгыырадыр бис. Бир эвес ол хуу сайгарлыкчы болза, ооң бүдүрүлгезин хаарындан эгелээш, ажыл-агыйын кандыг-даа деткимче турбас кылдыр «кара даңзыже» кииреринге чедирер».

Оперативтиг чат-боттарга каттыжарда айтыгларже (ссылка) кирип алырга-ла чедер. Хоойлуга удур алкоголь садып-саарып турарын, назы четпээннерге арага садып турарының, эзирик ада-ие ажы-төлүн каап, оларга айыылды тургузуп турарының дугайында дыңнадып болур.

Чат-боттарның аттары – «Тываның идепкейлиг хамаатызы» ("Активный гражданин Тувы"). Аңаа чүгле арага-дары-биле хамаарышкан хоойлу-дүрүм үрээшкиннерин эвес, өске-даа хоойлуга удур барымдаалар дугайында дыңнадып болур.