Тывага "Чурагай кичээли» деп ниити билигниң төлевилелин киирер

Россияның Чурагайлыг сайзырал, харылзаа болгаш массалыг харылзажылга яамызы 2023 чылдың март 13-тен апрель 2-ге чедир «Чурагай кичээли» деп ниити билигниң төлевилелиниң «Смартфоннарда чүү чаштып турарыл: интернеттиң айыылы» деп темага ки­чээлдерни эрттирер. Ооң кол сорулгазы школачыларның чурагайлыг экономикага чугула билиглерин сайзырадыры, смартфоннарга интернетти айыыл чок ажыглаарының чуруму-биле таныштырары, телефоннарга хууда информацияны камгалаары болгаш информацияның айыыл чок чоруу-биле ажылдаар специалистерниң ажылды чорудары болур.

Россияның Чурагайлыг сайзырал, харылзаа болгаш массалыг харылзажылга яамызы, Россияның Чырыдыышкын яамызы, «Чурагайлыг экономика» АКН, «Касперскийниң лабораториязы» болгаш информастыг технологиялар хүрээлеңинде кол российжи компаниялар демнежип алгаш, уругларга «Чурагай кичээли» деп информастыг технологиялар талазы-биле билиг бээр төлевилелди ажылдадыр. Кичээлдиң материалдары-биле дараазында айтыгже киргеш, таныжып болур.

«Чурагай кичээли» деп төлевилел информацияга тускай санаар бижиири болгаш алгоритмнерден нейрочетки болгаш онлайнга хууда информацияны камгалаарынга чедир янзы-бүрү угланыышкыннарны хаара тудуп турар. Ооң дузазы-биле комикс болгаш онлайн оюн хевирге өөреникчилерге ИТ-мергежилдерни таныштырар. Смартфон азы амгы үениң гаджеттерин бүрүнү-биле айыыл чок кылып алырының дугайында өөредиглиг төлевилел болур дээрзин Россияның Чурагай яамызының чурагайжы билиглер бедидер департаментиниң даргазы Татьяна Трубникова тайылбырлап турар.

«Касперскийниң лабораториязы» акционерлиг ниитилелдиң уругларның онлайнга айыыл чок чоруун камгалаар угланыышкынының удуртукчузу Андрей Сиденконуң чугаалап турары-биле алырга, уруглар 7–10 харлыындан тура смартфоннарны ажыглап турар. Компьютерлерге бодаарга, телефоннарда банк карточкалары-биле акша төлээр капсырылгалар, хуу болгаш чажыт информациялар телефоннарда хөйү-биле шыгжаттынган болур. Ооң-биле чергелештир онлайн таварыштыр акша оорлаар бузурукчу чорук база көвүдеп турар. Уругларның чурагайлыг интернет делгемнериниң айыылынга когарап турар таварылгалары хөй. Оларның телефоннарында янзы-бүрү социал четкилерде хууда арыннарын үреп ажыткан болуп турар. Ынчангаш оларны интернетти болгаш смартфонну шын ажыглап өөредирин Андрей Сиденко чугула деп санап турар.

«Амгы үениң уруглары интернетти улуг кижилерге бодаарга, хөйү-биле ажыглап турар. Оларның чамдыызы программалар, онлайн-оюннар, дизайн чогаадыры дээн ышкаш янзы-бүрү ИТ-мергежилдерни шиңгээдип турар. «Чурагай кичээлиниң» кол сорулгазы – уругларны чурагайлыг мергежилдер ораны-биле таныштырып, оларның ук онлайн мергежилдерге сонуургалын сайзырадыры болур. Аңаа немей уругларның ада-иезин база чурагайлыг кичээлче кичээнгейин хаара тудуп, чурагайлыг экономика шугумунга чаа мергежилдерни шиңгээдип болурун тайылбырлаары көрдүнген» – деп, «Чурагайлыг экономика» АКН-ниң чиңгине директору Сергей Плуготаренко демдег­леп турар.