Закрыть
Логин:
Пароль:
Забыли свой пароль?
Войти    

Тываныӊ Баштыӊы Тыва Республиканыӊ Ыдык ырызының автору Өөкей Шанагаштың мөчээни-биле ооң өг-бүлезинге база чоок кижилеринге ханы кажыыдалын илереткен

Тываныӊ Баштыӊы Тыва Республиканыӊ Ыдык ырызының автору Өөкей Шанагаштың мөчээни-биле ооң өг-бүлезинге база чоок кижилеринге ханы кажыыдалын илереткен 17.02.2023

Тыва уран чүүл эгиттинмес улуг каражага таварышкан. Тыва Республиканың Ыдык ырызының автору, ТР-ниң алдарлыг ажылдакчызы, хан төрел сенгел чоннуң төлептиг оглу Тос-Кириш сөөктүг Баянца­гаан оглу Өөкей аар-берге аарыгга таварышкаш, чырык өртемчейден кезээ мөңгеде чарлып чорутканының дугайында кажыыдалдың медээзи дыңналып келген.

Бо хүннерде ооӊ чырык өртемчейден чарлып чорутканы-биле холбаштыр, Тыва Республиканыӊ Баштыӊы Владислав Ховалыг ханы кажыыдалын илередип турарын социал четкиде блогунга бижээн:

«Тыва Республиканың күрүнениӊ ыдык ырызының авторларыныӊ бирээзи Өөкей Шанагаш чырык черден чорутканын дыңнадым. Шынап-ла, чонувустуң бижип турары ёзугаар, «Мен тыва мен» деп ырының сөстери делегейде делгерээн, тыва омак-сөөктү алдаржыткан. Талантылыг шүлүкчү бодун кезээде мөңгежиткен. Тыва чонувустуң, Тыва Республиканың Чазааның база бодумнуң өмүнээмден Баянцагаан оглу Өөкейниң өг-бүлезинге база чоок кижилеринге ханы кажыыдалымны илередип тур мен».

«Тооруктуг долгай Таӊдым» деп улустуӊ ырын Тыва Республиканыӊ ыдык ыры кылдыр 1993 чылда бадылаан. А 2011 чылда «Тыва мен» деп ырыны республиканыӊ күрүнениӊ ыдык ырызы кылдыр доктааткан.

Ынчан ол Моол Арат Республикада Ценгел сумузунда тыва улустуӊ сурагжаан ырызы турган. Салым-чаяанныг шүлүкчү Баянцагаан оглу Өөкей Шанагаш ол ырны чогаадып бижээн. Тываның күрүне университединиң башкылары база хөгжүмчүлер Андрей Монгуш, Игорь база Айдысмаа Көшкендей, Мөңгүн-оол Ондар Моолга эртем экспедициязы-биле чорааш, Ховд аймактың Буянды сумузунга өөреникчилерниң күүселдезинде ырыны бир дугаар дыңнааннар. «Чиргилчин» бөлүү Тывага ону бир дугаар күүсеткен. А Тываның улустуң чогаалчызы Александр Даржай ырының кожумаан хевээр арттырып, сөзүн таарыштыр эде бижээн. 2011 чылда «Тыва мен» деп ыры республиканыӊ күрүнениӊ ыдык ырызы апарган.

«Мен тыва мен» деп ыры республиканың кол ырызы болурундан аңгыда, тыва чонну делегейде алдаржыткан ооң культуразының чарылбас кезээ болу берген.

Өөкей Шанагаш 1962 чылдың 10 айның 9-та Баян-Өлгий аймактың Цэнгэл сумузунга шериг ажылдакчыларының өг-бүлезинге төрүттүнген. 1980 чылда Моолдуң Дархан хоорайга тудуг-инженер училищезин доос­каш, ада-иезиниң соон салгап, 1986–2006 чч. кызыгаар шериинге ажылдааш, хүндүлүг дыштанылгаже үнген. Б. Өвекей делегейде тываларның хей-аъдын көдүрүп, чаңгыс эп-сеткилин каттыштырган, сөөлүнде 2011 чылда Тыва Республиканың Ыдык ырызы апарган "Мен тыва мен" деп ырының сөзүн бижээн автор. Тыва дылда бижээни "Ак-Хем бажы", "Оолдарым", "Чалыы чажым" дээш өске-даа хөй-хөй шүлүктери ыры болуп, Тывада болгаш Моол­да тываларның аразынга нептереңгей. Ол 2001–2004 чылдарда Моол биле Кыдат күрүне кызыгаарының каттышкан комиссиязының кежигүнү болуп ажылдап чораан.

1993, 2003, 2013 чылдарда Моолдуң кызыгаар шериг албанының юбилейлиг медальдары-биле, 2002, 2003, 2005 чылдарда "Шылгараңгай кызыгааржы" хөрек демдээниң I–III чергелери-биле шаңнаткан. 2018 чылдан бээр ол Баян-Өлгий аймактың Хүндүлүг хамаатызы аттың эдилекчизи.

Өөкей Шанагаш Баянцагаан оглунуң Тыва Республиканың культуразынга болгаш төөгүзүнге киирген үлүг-хуузу чоннуң сагыжынга кезээ мөңгеде артар.


Возврат к списку