2022 чылда Тывада орук-транспорт ажылдарының түңнелдерин үндүрген

Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг республиканың орук-транспорт комплекс яамызының болгаш адырның башкарыкчы бүдүрүлгелериниң удуртукчулары-биле ужуражып, 2022 чылда ажыл-чорудулганың баш бурунгаар түңнелдерин чугаалашкан. Ол ышкаш 2023 чылдың сорулгаларын база сайгарган.
Орук-транспорт яамызы эрткен чылда ажылдарының тодаргай илеткелин республика баштыңынга таныштырган. «Кызыл» аэропортунда эрттирилге пунктузун чаагайжытканы, муниципалдар аразынга доктаамал автобус маршруттарын катап халытканы база «Улусчу көвүрүг» губернатор төлевилели-биле кежиг көвүрүглерни тутканы – мурнады боттандырган үш угланыышкыннар болган.
Кызылды таварты делегейниң агаар аргыжылгазын организастаары-биле холбашкан планныг хемчег езугаар, агаар эрттирилге пунктузун эде чаартып турарын сагындыраал. Бөгүн терминал ындыг авиарейстер хүлээп алырынга 75 хуу белен. Тудуг организациязы июньга чедир шупту тудуг ажылдарын доозар, а декабрьга чедир чогуур техника-биле дерээш, ону ажыглалче киирер планныг.
Республика найысылалындан кожууннар аразынга автобус маршруттарын ажытканы - ниитилел ужур-дузалыг төлевилел болган. Амгы үениң автобустарын саткаш, «Туваавтотранс» тускай бүдүрүлгени ажылдаткан. Бөгүн бүдүрүлге Кызылдан рейстерни үш угланыышкынче – Ак-Довурак, Эрзин база Хандагайтыже ажыткан. Кызыл хоорай чоогунда үш маршрутту ажыдып, найысылал иштинде пассажирлер аргыштырылгазының ачы-дуза шынарын экижиткен. Эрткен чылга деңнээрге, доктаамал маршруттарда хөй-ниити транспорту-биле аргыштырган пассажирлер саны 16 хуу өскен.
2022 чылда ”Улусчу көвүрүг” төлевилели-биле республиканың 13 кожуунунда 14 көвүрүгнү туткан, малчыннарның чайлаг, күзеглеринче, ыраккы хонаштарынче чорууру чедингир апарган. “Улусчу тудугну” тутчурунга 160 ажыг эки турачылар киришкен.
Оруктар хөгжүлдезин болгаш сайзыралын республика идепкейлиг уламчылаан. Чыл дургузунда ниитизи-биле 98,7 километр орукту чаартып, 31 көвүрүгнү туткан. Регион болгаш кожууннар аразының оруктарының 48,5 хуузу хире кезиин чогуур негелдеге дүүштүр кылыр планны 49,4 хуу чедирген. Хоорайлар болгаш суурлар иштинде асфальтылыг оруктар 1 хуу немешкен, бөгүнде ол - 69,5 хуу. Оруктарның шынарын экижиткени аргыжылганың айыыл чок чоруунга эки салдарын чедирген, ылаңгыя орук озал-ондаанга чок болган кижилер саны 27 хуу кызырылган.
Тываның өске регионнар-биле авиа-аргыжылгазын хөгжүдеринче кичээнгейни угландырган. 2022 чылда Москва, Красноярск, Новосибирск, Иркутскже ужудуушкуннарга Кызыл – Улан-Удэ рейзи немешкен. Республика Кызыл биле Кунгуртуг, Кызыл биле соңгу Аржаан аразында иштики авиарейстерге субсидияны берип турар.
«Орук шимчээшкининиң айыыл чок чоруу» национал төлевилел шугуму-биле орук ажыл-агыйынче элээн инвестициялар хаара туттунган. Орук шимчээшкининиң чурумнарын үрээн таварылгалар тырттырар камераларны 2021 чылга деңнээрге 2,6 катап хөйге, азы 132,9 млн рубльга саткан. Тываның орук болгаш транспорт хөгжүлдезинче ниитизи-биле чылда 3,2 ажыг млрд. рубльди салган.
2023 чылда орук-транспорт комплекизиниң мурнунда сорулгалары улуг. Чижээ, Россиядан Тыва биле Моолду таварты Кыдатче транспорт оруун ажыдары, 50 ажыг км орукту асфальтылаары, «Хандагайты» кызыгаар эрттирилге пунктузун эде чаартырының ээлчеглиг чадазын доозары, кожууннар аразынга автобустар аргыжылгазын ам-даа хөгжүдери, автобустар гаражтарын база автовокзалдарны кожууннарга тудары дээш, оон-даа өске ажылдар бар.