«Убсунур ыйгылаажы» заповедник 30 чылын демдеглеп турар

Тываның Баштыңы Владислав Ховалыг «Убсунур ыйгылаажы» күрүнениң бойдус биосфералыг заповедниктиң хоочуннарынга база ажылдакчыларынга 30 чыл болган юбилейи-биле байырын чедирген. Республика Баштыңының социал четкилерде хууда арынында байыр чедириишкининиң сөстерин салган.
«Убсунур ыйгылаажы» чер кырының катаптаттынмас онза чараш булуңнарын – куруг ховуларны, дагларны, хову-шөлдерни, тайга-сыннарны, тундраны, меңги доштарны бодунда каттыштырган бойдустуң кайгамчык тураскаалы дээрзин сагындыраал. Ол Тываның девискээринде 9 кластер участогун тургузуп, үштен хөй черни  ээлеп турар. Заповедниктиң бойдус хүрээлели база ооң дириг амытаннарының хевири каш янзы: чүгле куштарның безин 359 аңгы хевирлери, бөмбүрзекте безин ховар таваржыр ирбис дээш, оон-даа өске 80 хире аңгы дириг амытаннар бар.
2003 чылда “ЮНЕСКО”,  заповедниктиң девискээрин бөмбүрзектиң кижи хөлзетпээн эң улуг участоктарының бирээзи кылдыр санап, бүгү-делегейниң бойдус тураскаалының объектизи кылдыр чарлаан. «Убсунур ыйгылаажы» культураның өртээ чок эртинези кылдыр санаттынар, ооң девискээринде скиф, түрк база гуннар үезинден бээр кадагалаттынып арткан 40 муң ажыг базырыктар шинчилеттинмээн.
Тываның Баштыңының чугаазы-биле алырга, эрткен чылын заповедниктиң арга-арыынга  бойдус өрттерин өжүреринге профессионал өртчүлер-биле деңге киржип, “төрээн бажыңынга ышкаш сагыш аарып турган" заповедниктиң ажылдакчыларынга четтиргенин илереткен. «Заповедникти тургузуп, хөгжүдүп база камгалап, бөгүнге чедир ол ажылды уламчылап чоруур, мергежилинге болгаш бодунуң ажыл-херээнге шынчы бооп арткан кижилерге улуу-биле өөрүп четтирдим, эргим эштер. Юбилейиңер-биле байыр чедириишкинин хүлээп ап көрүңер! Чечектелиишкинни болгаш чедиишкиннерни күзедим! Бистиң заповеднигивис ам-даа бүгү делегейге алдаржып, Тывавысты алгап чорзун!» - деп, байыр чедириишкининде бижээн.