Суур эмчилери “Көдээ черниң эмчизи” программага киржип болур

09.12.2022 Тываның эрге-чагыргазы өөредилге соонда төрээн черинде ажылдап чедип келген эмчилерге чаңгыс удаа төлээр компенсацияны бээр өскертилгени “Көдээ черниң эмчизи” база “Көдээ черниң фельдшери” программа боттанылгазынче киирген. Күрүнеден саң-хөө деткимчезин ооң мурнунда мергежилиниң аайы-биле чүгле көдээ черге ажылдап чедип келгеннер ап турган. Программаның чаа редакциязында, «медицина өөредилге организациязынга өөредилгезин дооскан соонда, чурттап турган черинде (көдээ чурттакчылыг суурда, ажылчын суурда, хоорай хевирлиг суурда, 50 муң чедир чурттакчылыг хоорайда) эмнелге албан черинче эмчи болуп ажылга тургустунганда төлевирни бээр" деп айыткан. Ол эдилгениң ачызында, чүгле аныяк специалистер эвес, а деткимчениң ол хевири чок турда-ла суурга ажылдап турган эмчи ажылдакчылары “көдээ чер” программазынга киржир арганы алган. Ынчан кээрге, өөренгеш, база бир мергежилди чедип алыр апаар. Тывада баштайгы кордакчылар көстүп келген. Улуг-Хем кожуун эмнелгезинге ооң мурнунда педиатр эмчи бооп ажылдап чораан эмчилерниң бирээзи “көдээ черниң эмчизи” кылдыр санаар билдириишкинни 2022 чылда киирген. Ол бодунуң акша-хөреңгизи-биле ийиги мергежил – неонатолог эмчиге өөренип алган болгаш, ам кайнаар-даа көшпейн, 1 млн рубль хемчээлдиг компенсация төлевиринче кордаар эргени ажыглаар. Чоокка чедир-ле “көдээниң” эмчизи программага киржир дизе, улуг-хемчи эмчи база ооң коллегалары төрээн суурундан өске черже көжер ужурлуг турганын Кадык камгалал яамызы тайылбырлаан. Миллион акшаны алыр арга бар-даа болза, кижи-ле бүрүзү чурттап турар черин, бажың-балгадын каапкаш, куруг черден шупту чүвени катап эгелээрин дидинмези шын. Тускай сорулгалыг чыылда-биле өөренген эмчилерге хамаарыштыр чөптүг эвес чүүлдү чаа чурум-биле чайлаткан, олар тус чер чагыргалары-биле чарган керээ езугаар өөренир бижикти алган болгаш, кандыг-даа компенсация албайн төрээн суурунче дедир эглип кээп турган. Ам ол эмчилер база төлевирлерни алыр. Федералдыг программа күүселдези-биле, эмчилерге 1 млн рубль, фельдшерлер, акушеркалар, эмчи сестраларынга 500 муң рубль түңнүг чаңгыс удаа бээр төлевир көрдүнгенин сагындыраал. Чедери берге база ыраккы черлерде суурларга төлевирлерниң түңү тус-тузунда - 1,5 млн. база 750 муң рубль болур. Ыраккы чөөн чүк, Ыраккы Соңгу чүк база Арктика зоназында регионнарга ажылдаар керээни чарып алган эмчи кадрлар 2 млн. база 1 млн. рубльди алырлар. Компенсацияны алыр дизе, эмчилер албан чери-биле беш чылдан эвээш үеде ажылдаар керээни чарар апаар.