Тываның Чазаа сооктар үезинде школаларның ажылын эде таарыштырар хемчеглерни ап турар

Ноябрь төнчүзүнде Тываны шыва алган дыңзыг сооктар бо неделяда чавырлып, ооң мурнундаазынга бодаарга, декабрь “чылыг” болуру чадапчок. ТР-ниң Чазааның даргазының оралакчызы Елена Хардиковага өөредилге, дүрген хөделир албаннар, Кызыл мэриязы база массалыг информация чепсектериниң төлээлери киришкен пландан дашкаар хурал үезинде, Тываның гидрометеорология база долгандыр хүрээлелге мониторинг төвүнүң директору Анатолий Ляпин ону дыңнаткан.

 Республиканың чону агаарның соогун аңгы-аңгы көргүзүп турарынга таарзынмаан шүгүмчүлелдерни база хомудалдарны көдүрүп, ажы-төлдү кандыг байдалда школа чорутпазыл дээн айтырыгны Интернет четкизинге көдүрүп эгелээрге, регионнуң чазаа сонуургалдыг албаннар-биле чидиг айтырыгны дүрген сайгарып, албан езунуң дөстеринге шын медээни бээр чаңгыс арганы чедип алыр шиитпирни үндүрген.

Декабрь 6-да, республиканың муниципалдыг тургузуглардан 15 муң школачы агаарның соогундан кичээлдер барбаанын, өөредилге яамызы дыңнаткан. 40 градус сооктар эгелээрге, өөредилге организациялары боттары кичээлдер болбас дугайында шиитпирни үндүрер эргелиг, ындыг болзажок, школа удуртулгазы чигзинчиг дөстерден үнген медээге даянып шиитпирни үндүрүп турары билдинген. А ада-иелер кудумчузуда термометринге бүзүреп, шын сооктарны мегелеп турар деп, метеорологтарны база школаны буруудаткан.

Тываның метеорология албанының удуртукчузу чаңгыс-даа бажың термометри шын температураны айытпас дээрзин тайылбырлаан – олар 4-5 градус ылгалдыг болур, ынчангаш бажыңга ажыглаар хемчээр херекселдерге бүзүрээн ажыы чок. Республика девискээринде 12 агаар станциязы ажылдап, эң-не шын медээлерни санап үндүргеш, хүннүң-не метеоалбанче бүгү Тывада, кожууннарда амгы агаарның тодаргай байдалының көргүзүглерин дамчыдып берип турар. Кызылдың аңгы-аңгы кезектеринде агаарның температуразы дөмей эвес дээрзин Анатолий Ляпин бадыткап, чыкылама сооктар үезинде эртенги шакта найысылалда эң-не соок чер – аэропорт девискээри деп чугаалаан. Хоорайның чурттакчылары «Тыва» КТРК-ның эртенги үндүрүлгелеринде албан езунуң медээзинден агаарны билип ап болур. А кожууннар Чаңгыс аай дежурный-диспетчер албанының медээлеринден агаарның температуразын билип алыр ужурлуг. Муниципалдыг тургузугларже ону доктаамал дыңнадып турза-даа, бир-ле чылдагааннардан медээ школаларже шоолуг таравайн турар.

Бо хүннерде, дыңзыг сооктар үезинде оглу, уруу школа баар-барбазының дугайында ада-ие боттары шиитпирлээр дугайында албан езунуң сүмезин Кызыл хоорайның удуртулгазы берген. Бо таварылгада уруг бажыңга артып каар болза, өөредилге программазындан чыдып калбазын дээш, ырактан өөредирин ада-ие боттары харыылаар апаар. Кандыг кичээлдерни үзүп болбазын, албан келирин башкылар-биле дугуржуп алыр. Ырактан өөредир апарза, өөреникчиге бот-кичээлдерни бээр. Кызыл школаларының өөреникчилеринге хамааржыр бо сүмелер декабрь 1-ден 28-ке чедир ажылдаар. Муниципалдыг өске кожууннар боттарының девискээрлеринге ындыг хевирлиг сүмелерни ажылдап ап болур.

Агаарның соогу дыңзааны-биле чамдык класстарга кичээлдерни болбас деп чарлаары албан эвес, а сүмелеп турары ол деп, өөредилге яамызы тайылбырлаан. Күзелдиг өөреникчи кайы хире-даа сооктарда школага баргаш, өөренип болур. Ынчангаш чаңгыс-даа өөреникчи келир болза, башкы кижи кичээлин эрттирер дээш, хүннүң-не ажылдаар ужурлуг.

Чазак даргазының оралакчызы Елена Хардикова башкы кижи бүрүзүнге бо сүмени чедирип, билдингир кылдыр тайылбырлап бээр даалганы өөредилге яамызынга база мэрияга берген. Өөредилге яамызы метеорология база ЧДДА-биле кады кожууннарның өөредилге организацияларынче чугула медээни бээриниң аргаларын чиге ажылдап кылыр даалганы алган.