«Кадык камгалалы» национал төлевилели-биле Тывада көдээ эмнелгелер экижээн

Тывада «Кадыкшылдың оруу» губернатор төлевилелин боттандырарының арга-хевирин өскертир. Республиканың кадык камгалал сайыды Анатолий Югай «Кадык камгалалы» национал төлевилел боттаныышкынының ачызында бөгүн кожуун эмнелгелерин амгы үениң дериг-херекселдери-биле хандырып, суурларны тускай мергежилдиг эмчилер-биле четчелеп турарын дыңнаткан. Ооң-биле чергелештир, “Кадыкшылдың оруу” төлевилелдиң кол сорулгазы – аарыгларны эрте илередип, эмнээр ачы-дузаны хевээр арттырбышаан, ону боттандырарының хевирин эде көөрү чугула еп дыңнаткан.
“Бедик технологиялыг эмчи дузазы херек аарыг кижилерни илередип, тодаргай тускай дузаны көргүзеринче кичээнгейни углаар бис» - деп, Югай тайылбырлаан.
Кадык камгалал яамызы чурттакчы чоннуң диспансеризациязы биле “Кадыкшылдың оруу” төлевилелдиң 2022 чылда күүселдезиниң баш бурунгаар түңнелдерин үндүрген. Чазакка дыңнатканындан алырга, “Кадыкшыл оруунуң” улуг кижилер шинчиир бригадазында специалистер составын көвүдедип, ынаар терапевт, акушер-гинеколог, офтальмолог, невролог, кардиолог, травматолог-ортопед, эндокринолог, уролог, отоларинголог, онколог, дерматовенеролог, стоматолог, эндоскопист, рентгенолог, фтизиатр, УЗДГ эмчизи, нарколог, клиниктиг психолог, рентген лаборантызы база эмчи сестразын киирген. А бичии уруглар бригадазынга невролог, ортопед, уролог, хирург, отоларинголог, офтальмолог, гинеколог, эндокринолог база УЗД эмчизи ажылдаар.
Улуг улустуң көжүп чоруур бригадазы чыл эгезинден бээр республиканың 15 кожууннарынче 38 үнүүшкүннү кылган. Улуг-Хем, Барыын-Хемчик, Чөөн-Хемчик кожууннар аразының эмнелге төвү база Кызыл кожуннуң төп эмнелгези чогуур специлистер-биле четчелеттингенин өөренип көргеш, ынаар үнүүшкүннерни организаставаан.
А уруглар бригадазы 14 кожуунга 15 катап барган. Ол бүгү үнүүшкүннер үезинде кожууннарда 11 150 улуг кижилерни (планның 98,2%) база 7648 бичии уругларны (планның 75,8 %) шинчээн. Аарыглар тодарадыр 6834 шинчилелди кылган, ооң 3984-ү маммографтыг, 2281 флюорографтыг, 369 ультразвуктуг, 200 эзофагогастродуоденоскопиктиг шинчилгелер.
Шинчилелдерниң түңнелинде 70 кижини төп кожуун эмнелгелеринче база Кызыл хоорайның эмнелге-профилактика албан черлеринге чыдып эмнедир кылдыр чоруткан. 1226 кижиге республика эмнелгелеринге амбулаторлуг шинчилгеже бижиктерни берген.
Бичии уругларын шинчээн соонда, 1810 кижиниң аарып турары тодараттынган. 653 уругну чедир шинчидер кылдыр чоруткан. Тере-Хөл (шупту шинчээн кижилерниң 79,3 %), Таңды (23 %), Өвүр база Сүт-Хөл кожууннарда (17,4 %) аарыг уруглар хөй болганы демдеглеттинген.
Чыл эгезинден бээр диспансеризацияны 30265 кижи эрткен. Немей шинчидер бижикти 770 кижиге берген, 145 кижиге –бедик технологиялыг тускай эмчи дузазынче, 1105 кижиге - санаторлуг-курорт эмнээшкининче.
Ниити түңнелдерни шинчилеп көөрге, Тываның улуг кижилери колдуунда хан-дамыр эргилдезиниң аарыгларындан (1729 таварылга) аарып турар болган. Ийиги черде - ижин-баар ааарыглары (854), үшкү черде - тыныш органнарның аарыглары (329). Шинчилгелер үезинде ыжык аарыгларлыг 15, тыныш органы туберкулезтуг 4 кижини илереткен. Уругларда колдуунда нерви системазының (784 таварылга), карак органының (726) база бестер системазының (662) аарыглары таваржып турар.
Тайылбыр кылыр:
Тывада «Кадыкшылдың оруу» губернатор төлевилел 2014 чылда ажылдап эгелээн. Чурттакчы чонга амгы үениң бедик шынарлыг эмчи дузазын көргүзүп, аарыгларга удур профилактика ажылын чорудуп, өлүп-хораар чорукту эвээжедири-биле төлевилелди боттандырып турар. Төлевилел чорудуу-биле республиканың шупту кожууннарны үнүүшкүннерни организастап, эмнелге дериг-херекселдери-биле бүрүн дериттинген тускай автотранспортта эмчилер бригадазы чонну шинчип турар. Тыва Республиканың Кадык камгалал яамызының бадылааны график планы езугаар үнүүшкүннерже үнер.