Тывага "хөөмейжи” деп аңгы мергежилди ажыдарын сайгарып чугаалашкан

19.08.2022 "Азия төвүнде хөөмей” фестивалының хүндүлүг аалчыларының бирээзи - Гнесин аттыг Россияның хөгжүм академиязының ректору, РФ-тиң Чазааның шаңналының лауреады, РФ-тиң өөредилге адырының хүндүлүг ажылдакчызы, профессор, уран чүүл талазы-биле доктор Александр Рыжинский Тывага онза даалгалыг келгеш барган.
Александр Сергеевич республикага келгеш, Хөөмей хүнүнге тураскааткан концертти көрүп, Тываның Чазааның даргазының оралакчызы Елена Хардикова база ТР-ниң культура болгаш туризм сайыды Виктор Чигжит-биле ужуражып, чугаалашкан.
Рыжинский РФ-тиң Өөредилге яамызының ФГОС-че хөөмейни өөредириниң талазы-биле аңгы мергежилди кииреринге дуза көргүзер кандыг арга барын өөренип көөр дээш Тывада келген.
Улусчу чогаадылга бажыңынга ол айтырыгны бүгү талазындан сайгарып көрген. Хуралга Делегейниң хөөмей академиязының, Тыва культура төвүнүң, Кенденбиль аттыг республиканың уран чүүл школазының, Тываның Культура яамызының Курахлавыр төвүнүң, ол ышкаш Тываның күрүне университединиң удуртукчулары киришкен. А.Чыргал-оол аттыг Кызылдың уран чүүл колледжизиниң башкыларының база хөөмейжилерниң ажылдап кылганы автор программаларын, өөредилге дептерлерин, ол мергежилге өөредилге-методиктиг хандырылга арга-сүмелерни аалчыга таныштырган.
Кажан уран чүүл колледжизи 1992 чылда “Хөгжүм уран чүүлү” мергежилди, “Улустуң оркестр херекселдери” деп адырны ажыткан ссонда, оон бээр хөөмей күүселдезинге өөредилгени эгелээн. Өөредилге планында “Хөөмейжини өөредири”, “Хөөмей ырын башкылаарының методиказы”, «Аас чогаал ансамбли» деп билиглерни факультативтиг шактарда эрттирип турган. Доозукчулар хөгжүм херекселиниң башкызы база “Хөөмейжи” деп немелде мергежилдиг дипломну алыр. ФГОС-тарга ээлчеглиг өсертилгелерни киирген соонда, 2011 чылдан хөөмейге өөредирин ийи специализациялыг өөредилге планының немелде кезээнче киирген.
Тываның Культура база туризм яамызы база Делегейниң хөөмей академиязы “Хөмей артизи” деп мергежилди РФ-тиң Культура яамызының удуртулгазында федералдыг күрүне албан черлериниң албан-дужаалдарының база профессияларының бадылаттынган даңзызынче кирген. Ынчангаш бистиң культура ажылдакчылары хөөмейжи, башкызы, улустуң коллективиниң удуртукчузу квалификацияны аңгы ажыптарынга ынанып турар. Амгы үеде РФ-тиң Чырыыдышкын яамызының ФГОС-тарынче “Чаңгыстың болгаш хөйнүң улустуң ыры” мергежилче немелде хевирни кииреринге деткимчени көргүзер дилегни федералдыг өөредилге-методиктиг каттыжыышкынынче чоруткан.