Тываның чурттакчы чону 5 чыл иштинде 10,9 муң кижиге көвүдээн

10.06.2022 2022 чылдың январь 1-де Тываның доктаамал чурттакчы чонунуң саны 332,6 муң кижи четкен. Беш чылда 10,9 муң кижи немешкен, азы 3,4 хуу көвүдээн. Республика демографтыг өзүлдени болдурган болза, ниитизи-биле Россияда ол талазы-биле ниити байдал шоолуг эвес. Республиканың Кадык камгалал яамызының Тываның Чазаанга кииргени "2021 чылда регионнуң чурттакчы чонунуң кадыкшыл байдалының дугайында күрүне илеткелинде" ындыг сан-чурагайлар айыттынган.

Чурттакчы чоннуң өзүп-көвүдээринге аныяктарның саны хөй болганы салдарны чедирген. 2021 чылдың эгезинде ажыл кылып шыдаар назы-харлыг кижилерниң, азы 16 хардан бичии кижилерниң саны чурттакчы чоннуң ниити санының 34,1 хуузу, азы 112,6 муң четкен (Россияда – 18,7). Бо хүнде ажылдап шыдаар кижилерниң саны 180,8 муң кижи, азы 54,7 хуу болган.

Бөгүн Тываның чурттакчы чонунуң ортумак назыны – 30 харга дең. Ол Россияда ортумак назындан 10 хар аныяк, азы оларда – 40,4 хар. 2021 чылдың эгезинде чурттакчы чоннуң 52,1 хуузу херээженнер болган, бир муң эр кижиге онааштыр 1087 кижи (РФ-те - 1154). А тыва херээжен чоннуң чартык кезии, азы 80 муң ажыы - 15-тен 49 харлыг өзүп-төрүүр назын үезинде.

Сөөлгү 5 чылда республикада өзүп-төрүүрү эвээжээн-даа болза (казыыр 8,7 хуу), Тыва Сибирьде болгаш чуртта чайгаар өзүлде-биле мурнуку одуругда хевээр. Республикада өзүп-төрүүрүнүң каттышкан коэффициентизи бир херээженге онааштыр санаарга 2,971 божаан болуп турар (херээжен кижиниң чурталгазында божаан уругларының саны), ол российжи ортумак көргүзүгден ийи катап улуг.