Владислав Ховалыг: Тыва Азияже эжик апаар чадавас

18.05.2022 Май 14 – 16 хүннеринде «Алдын-Булак» этнокультурлуг комплекске болуп эрткен “Тыва – улусчу ужур-чаңчылдарның чери” деп бирги турисчи шуулганга туризм болгаш туризм индустриязының адырында 150 хире российжи болгаш даштыкы специалистер киришкен. Тываның Чазаа Ростуризм база Хүндүлээчел чорук индустриязының бүгү-национал эвилелиниң деткимчези-биле шулганны организастаан.
Республиканың Баштыңы Владислав Ховалыг шуулганның киржикчилеринге байыр чедиргеш, чугааның өзек темаларын тургускан. Тыва турисчи курлавыры байлак-даа болза, инфраструктуразы кызыгаарлыг база чедери берге регион болганындан ам-даа чедир ажыттынмаан, деп ол санаан.
Туризм ооң-биле чергелештир, экономиканы, ооң иштинде транспорт, харылзаа, садыг-саарылганы, ачы-дуза чедирилгезин, аъш-чем продукталары, суй-белектер бүдүрүлгезин, ниитизи-биле көдээ ажыл-агыйын, тудуг болгаш өске-даа адырларның хөгжүлдезинге идигни бээр. Бөгүн, кажан Россия Чөөн чүкче, туризм планында база, угланы бергенде, Тыва бодунуң географтыг туружу база культурлуг онзагайы-биле Азияже эжик апаары чадавас. Оон аңгыда иштики үнүүшкүннүг туризмде угланыышкыннарны кызырганы иштики туризм агымының хөгжүлдезин болдурган.
Сөөлгү чылдарда Тываның чазак-чагыргазы турисчи инфраструктураны тургузарынче, туризмче регионнуң экономиказын угландырарынче хөйнү кылган. Бөгүнде республикада 800 ажыг турисчи объектилер бар, Россияда бир дугаар өглер комплекизи, Сибирьде беш сылдыстыг бир дугаар отель “Азимут” оларның санында. Бо үеде оларның саны дүргени-биле немежип турар. Чүгле бо чылын безин “Чедер” курорттуң аквакомплекизин, дагдан хаактаар “Тайга” баазазының көдүртүр дериг-херекселин ажылдадыры, Сибирьниң “Өлүг далайы” деп сурагжаан Дус-Хөлдүң девискээрин чаагайжыдары планнаттынган.
«Туризм.РФ» корпорация-биле Чагытай хөлдүң девискээринче, ол ышкаш XVIII чүс чылда Тываже көжүп келген эрги орус шажын чүдүлгелиг чоннуң өгбелери турумчаан Каа-Хем бажынче турисчи оруктарны ажыдар төлевилелдерни ажылдадыр. Бо чоокку үеде Кызылдың аэропорту чурттар аразында рейсти ажыдар, Россия – Моол кызыгаарында «Хандагайты-Боршоо» автомобиль эрттирилге пунктузу хөй талалыг статусту алыр. Ол оруктар Барыын Кыдаттан база Моолдан аян-чорукчулар санын элээн көвүдедир, оон аңгыда Моолче болгаш Кыдатче Россияның хамаатыларынга чоннар аразының холушкак турларын организастаар аргалар калбарары чугаажок.
Ростуризм Енисей Сибириниң регионнарынга чаа турисчи продукт - "Сибирьниң дыштанылгалары" деп национал продуктуну саналдаан. Маршруттуң идеязын Сибирьниң тайгазынга чылдың-на дыштанып кээп турар Россияның Президентизи сүмелээн. Федералдыг агентилелдиң экспрет бөлүү маршрутту организастаар аргаларны өөренип көрген, ажылдың түңнели-биле шиитпирни үндүрер болган. Санкт-Петербургтуң экономиктиг форумунда турисчи продуктуну таныштырар чадавас .
«Тыва – туризм талазы-биле кайгамчык байлак оран. Чүгле аржааннарывыс безин чеже деп. 52-ден 85 градус чедир изи, доң дош дег аржааннарывыс кайы хөй. Бодунуң шынарлары-биле Өлүг далайдан дудак чок Дус-Хөл хөл база бисте. Туризмниң езулуг эртинелери-дир, олар боттарының инвесторларын тып алырын күзээр-дир мен» - деп Тываның Баштыңы чугаалааш, шуулганның ажылынга чедиишкиннерни күзээн.