Тываның Арга-арыг ажыл-агый яамызы республиканың чурртакчылыг черлеринде сугга алзып болур девискээрлерни тодараткан

24.02.2022 2022 чылдың II кварталының төнчүзүнге чедир Шимчевес өнчүнүң чаңгыс аай күрүне реестринче (ЕГРН) Тыва Республиканың 26 чурттакчылыг черлер девискээринде сугга алзып болур зоналар кызыгаарларының дугайында медээлерни киирер ужурлуг. Чурттуң Президентизиниң даалгазы-биле регионнуң Арга-арыг ажыл-агыйы болгаш байдус ажыглалының яамызы 2019-2021 чылдарда 14 чер участоктарының карта-схемазын ажылдап тургускан, ында РФ-тиң Суг кодекизи-биле хорааны, сугдан инженерлиг камгалал хандырылгазы чок чурттакчылыг черлер болгаш капитал тудуг объектилери кирген. Республиканың чурттакчылыг 40 чери ол зонаже кирер. Тываның Арга-арыг ажыл-агый яамызының чагыы езугаар, «Сибземпроект» АН биле «Земстройпроект» КХН 2021 чылда суг объектилерин шинчилеп, республиканың 26 чурттакчылыг черлеринде Хемчик, Чыргакы, Сыстыг-Хем биле Тоңмас-Суг хемнерниң ап болур зоналарының кызыгаарын тодараткан. Бо үеде чагыгны дооскан, шинчилеттинген девискээрлерниң карта-схемазын Росгидромет-тиң СФО-да департаментизинче (Новосибирск хоорайда) бадыладыр кылдыр чоруткан. Регион эрге-чагыргазының Шимчевес өнчүнүң чаңгыс аай күрүне реестринче (ЕГРН) адаттынган девискээрлерни кииргени аңаа суг ажыл-агый ажыл-чорудулгазын планнап, ол шөлдерге экономика объектилерин тударын кызыгаарлап, кижилерге айыылды эвээжедири - эң кол. Бо чылын яамы федеарлдыг бюджеттен аңгылаан 73 млн рубль-биле Чөөн-Хемчик кожууннуң Чадаана хоорайда Чадан хемге камгалал чалдың капитал септелгезин кылыр деп планнаан. Ол ажыл 2024 чылга чедир уламчылаар, суг халавындан 300 муң чурттакчыны камгалаар. Кызыл хоорайның барыын талазынга (солагай талакы дачалар ниитилели) камгалал чалды бо чылын тудуп эгелээринге 487 млн рубль көрдүнген. Гидротехниктиг тудугну тудуптарга, 2000 кижиниң айыыл чок чоруу хандырттынар. Бии-Хем кожууннуң Туран хоорайда Туран хемниң эриин арыглап-аштап, хевирлээринге 9 млн рубльди үндүрери ведомствонуң планында.