Тываның Өвүр кожуунунда малчын бурят биле тыва уксаалыг хойларны хайнактыштырар шенелдени чорудуп турар

15.12.2021 “Биче болгаш ортумак сайгарлыкчы чорук” национал төлевилелдиң “Араттарны деткиир болгаш көдээ кооперациянны хөгжүдер системаны тургузары” федералдыг төлевилелде “Агростартап” грант деткиишкини-биле Кара-Кат Донгак төрээн Өвүрүнде хой ажылын хөгжүдүп чоруур. Малчын “буубэй” уксааның бурят кошкарары-биле чолдак, чаглыг кудуруктуг тыва хойларны эдериштирип турар. Бо ажылдың түңнелдери үш чыл эртсе көстүп кээр.
Малчын ийи дугаар чыл хой малды тудуп турар. Өвүр кожуун чагыргазының көдээ ажыл-агый эргелелиниң специалистериниң сүмелээни-биле, 2019 чылда “Агростартап” грантызын алыр конкурска киржир деп шиитпирлээн. Конкурс комиссиязының шилилдезин эрткеш, ооң шиитпири-биле тиилекчилер санынче кирген. Грант акша-хөреңгизи-биле 100 баш “буубэй” уксааның бурят кошкарларын садып алган. Ук уксаа кылын дүктүг, эъди амданныг, азырал далдавазы-биле онзагай. Кежи кылын болганындан, дошкун агаар-бойдустуг Тывага тааржыр.
«Буубэй» уксааның хураганнары доругуучал, кажан сооп, одарга чем бергедей бээрге, бодунуң чаан оожум чарыгдап эгелээр. Чолдак кудуруктуг бистиң хойларвыска көөрде, дүгү кадыг» - деп, Кара-Кат Донгак тайылбырлаан.
Бурят хойлар Өвүрде билдингир апарган болгаш, тус черниң малчыннарының сонуургалын оттурган. Малдың эъди хойнуу ышкаш чыт барык чок, ындыг кончуг чаглыг эвес, амданы бызаа эъди ышкаш чымчак.
Өвүр кожууннуң көдээ ажыл-агый эргелелиниң начальниги Артур Донгак, тыва хой-биле «буубэйни» хайнактыштырганы эки түңнелди бээринге бүзүрээр: «Малдың төлү шыырак болгаш кадык, кышкы сооктарга база изиг халыынга шыдамык. Ынчалза-даа бо ажылдың түңнелдерин үш чыл болгаш чугаалап болур бис».
Ам Кара-Кат Донгактың кол айтырыы – кожууннуң мал ажыл-агыйларынга кошкарларны таарыштыр үлээри. Уксаалыг малдың чаш төлүн онча менди камгалап, мал ажыл-агыйларында малдың уксаазын, ооң шынарларын экижидер сорулгалыг.