Тываның Баштыңының албан-хүлээлгезин күүседип турар Владислав Ховалыг Тыва Республиканың Дээди Хуралының (парламент) депутады Өнер Хүлерович Ондарның элекке мөчээни-биле кажыыдалын илереткен

19.09.2021 Тыва Республиканың Дээди Хуралының депутады, күрүне ажылдакчызы болгаш хөй-ниитичи Өнер Хүлерович Ондарның элекке мөчээниниң дугайында медээ республиканы качыгдадыпкан. Тываның Баштыңының албан-хүлээлгезин күүседип турар Владислав Ховалыг ооң өг-бүлезинге, төрээн болгаш чоок кижилеринге ханы кажыыдалын илереткен.
“Тыва Республиканың Дээди Хуралдың депутады, күрүне ажылдакчызы болгаш хөй ниитичи Өнер Хүлерович Ондар чырык черден, чоок кижилеринден сентябрь 19-та хенертен чарлып чоруткан.
Өнер Ондар төрээн Тывазының чону дээш сагыжы аарып, бодунуң өмүнээзинден оларны сеткилинден деткип чораан. Ол дыка хөй чылдар дургузунда республиканың хоойлужудулга эрге-чагыргазын төлээлеп, аңгы-аңгы тургузугларынга ажылдап чораан. Ол кандыг-даа байдалдарда чоннуң талазында болуп, оларның эрге-ажыктарын камгалап келген. 2008 чылдан амгы хүннерге чедир «Чаңгыс демниг Россия» партиязының даргазы Д. А. Медведевтиң Тыва Республикада хөй-ниити хүлээп алыышкынының удуртукчузунга ажылдаан. Ооң дугайында чырык сактыышкын бистиң чүректеривиске артар” – деп, Владислав Ховалыг бодунуң блогунда бижээн.

Өнер Хүлерович Ондар Тыва АССР-ниң Сүт-Хөл районнуң Бора-Тайга суурга 1966 чылдың март 16-да төрүттүнген. Школа соонда, «Ортаа-Тал» сүт-бараан фермазынга кадарчылап ажылдаан. 1984 чылда Алтайның медицина институдунче дужаап кирип алган. 1985 чылдан 1987 чылга Совет Армияның Могилёв-Подольск-Эмба агаар-десант бөлүүнге шериг албанын эрттирген. Шериг соонда, институтка өөредилгезин уламчылап, клиниктиг ординатураны доозуп, кезер эмчиниң дипломун алган.
Сүт-Хөл кожуун эмнелгезинге кезер эмчи бооп ажылдаан. 1997-2002 чылдарда Сүт-Хөл төп кожуун эмнелгезиниң кол эмчизи.
2002 чылда Тыва Республиканың Дээди Хуралының Хоойлужудулга палатазының депутадынга соңгуткан. Контроль болгаш регламент комитедин даргалаан.
2006 чылдан 2010 чылдарда база катап Дээди Хуралдың Хоойлужудулга палатазының депутадынче соңгудуп, Эртем, өөредилге, кадык камгалал комитединиң даргазының оралакчызынга ажылдаан.
“Чаңгыс демниг Россия” партияның Чиңгине Совединиң шиитпири-биле, партияның даргазы Д.А.Медведевтиң Тыва Республикада регион хөй-ниити хүлээп алыышкынын 2008 чылдан бээр удурткан. Хөй-ниити хүлээп алыышкынының удуртукчу Өнер Хүлерович Ондарның бүгү-ле ажыл-чорудулгазы Тыва Республикада ниитилел-политиктиг турум байдалды хандырарынче угланган турган.
2010 чылда Ө.Х. Ондар Тыва Республиканың Дээди Хуралының (парламент) депутадынга база катап соңгуткан.
Ө.Х. Ондар 2013 чылдың декабрьдан эгелеп, Тыва Республиканың Дээди Хуралындан (парламент) Россия Федерациязының Федералдыг Хуралының Федерация Чөвүлелиниң кежигүнүнүң бүрүн эргелерин күүсеткен. 2014 чылдың октябрьдан бээр бистиң регионнуң эрге-ажыын камгалаарынга кады ажылдажылганы чоруткан. Ылаңгыя, республиканың күүсекчи болгаш хоойлужудулга эрге-чагыргазының, Тывадан сенаторларның демниг ажылының ачызында Федерация Чөвүлелинге Тыва Республиканың хүннерин организастап эрттиреринге улуг дузаны көргүзүп, Федерация Чөвүлелиниң 2014 чылдың апрель 16-да “Тыва Республиканың социал-экономиктиг хөгжүлдезинге күрүне деткимчезин көргүзер дугайында” доктаалды хүлээп алырынга үлүүн киирген.
Ө.Х. Ондар Сүт-Хөл соңгулда округунга ажылдап турган чылдарында, эрге-чагырганың күүсекчи органнары-биле идепкейлиг демнежип, Кара-Чыраа сумузунга спорт залын, Ак-Туруг биле Шанчы суурларга фельдшер-акушер пунктуларын, Суг-Аксы суурну долгандыр камгалал чалдарны, Шанчыга школаны, Хемчик биле Ак хемнерни кежир көвүрүглерни, Ишкинге школаны база Чаа-Хөлге культура бажыңын тударын чедип алган.
Хоойлу чогаадырынга идепкейлиг киржилгези база хамаатыларның эрге-ажыын камгалаар ажыл-чорудулгазы дээш Ө.Х. Ондарны 2012 чылда РФ-тиң Президентизи В.В. Путинниң Өөрүп четтириишкин бижии-биле шаңнаан. Россия Федерациязының Федералдыг Хуралының Федерация Чөвүлелиниң Хүндүлел бижииниң, Тыва Республиканың Чазааның Даргазының Хүндүлел бижииниң, Дээди Хуралдың Хоойлужудулга палатазының Хүндүлел бижииниң, “Даа кожууннуң 250 чыл ою” медалының, Россия Федерациязының Федералдыг Хуралының Федерация Чөвүлелиниң медалының, “Тыва Республиканың күш-культуразының база спорттуң тергиини” хөрек демдээниң, “Тыва Республиканың алдарлыг ажылдакчызы” хүндүлүг аттың, “Сүт-Хөл кожууннуң хүндүлүг хамаатызы” аттың эдилекчизи.
Тыва Республиканың Дээди Хуралының (парламентизиниң) үшкү чыыжының депутадынга 2019 чылдың октябрьда соңгуткан. Соңгукчуларның чагыглары-биле ажылдаар парламент комиссиязын удуртуп турган.