Тываның Баштыңы шылгараан спортчуларга сертификаттарны тывыскан

Эрткен чылын коронавирус хамчыының уржуу-биле чүгле бистиң спортчуларга эвес, а Россияның спортчуларынга база берге чыл болганын демдеглезе чогуур. Ниитизи-биле 80 ажыг маргылдааларны болбас деп чарлаан. Спортчуларның, ылаңгыя олимпийжи хевирлерде, чада аайы-биле албан эртер шилилделеге моондакты болдурган. 

Тываның Баштыңы ам чаа үнген 2021 чылда кандыг сорулга салдынганын спортчулардан айтырган. Оолдар чыынды командаларның төлээлери болганда, Россия чергелиг маргылдааларга эки түңнелдерни чедип алыр дээш, белеткелди күштелдиргенин республиканың спорт сайыды С. Монгуш таныштырган. 

Тываның Баштыңы республикада хостуг хүреш эки сайзыраан, ооң-биле чергелештир бокс, дзюдо, самбо дээн ышкаш хевирлерде делегей ареназында ады билдингир апарган спортчуларывыстың бары бичии оолдарга чараш үлегер-чижек деп айыткаш, спорттуң олимпийжи хевирлеринге Россия чемпионаттары удавас эгелээр болганда, ынаар күштү мөөңнээрин, күш-шыдалдың эки белеткелин чедип алырын спортчуларга чагаан. Бокс, самбоже акшаландырыышкынны мөөңнээри чугула деп сайытка сагындырган.

 Дзюдо биле самбо ийи аңгы хүрештер болганда, самбо залы албан турар дээн Саян Хертектиң саналын Тываның Баштыңы чүүлдүгзүнген. Шынап-ла Тывада самбо хүреш база херии базып олурар, ынчангаш бүгү Тывадан самбо мөгелери тускай белеткенир черлиг болур ужурлуг. Чаа, улуг делгем школаларның спорт залдарын, чижээ, Кызылдың 17 дугаар школазынга тускай углааныышкынныг черни чоп ажыдып болбас деп, сайытка айтырыгны тургускан. “Кызылдың 16 дугаар школазында база “Ирбис” спорт залында самбога тренировка шактарын тускайлаан. 17 дугаар школада ийи улуг спорт залдары бар. Оларның бирээзин база ажыглап болур. Ол дугайында чугааны кылган бис” – деп, сайыт дыңнаткан.

“Эрткен 2020 чыл спортка кайы хире нарын эрткенин силер боттарыңарның эдиңер-кежиңерге көрдүңер ышкажыл. Ынчангаш көвей акша чыып, мөөңнеп шыдавайн барганывыс, шын чүве. Ындыг болзажок, 2020 чылда чедиишкиннеривис база бар. Биче суурларның чурттакчыларын күш-культура болгаш спортче чонну хаара тудар дээн 10 спорт залдарны тудуп алдывыс. Каа-Хем суурда улуг спортчу төптүң тудуун доозар ажылдарывысты ам-даа уламчылап, чүткүдер бис. Ында дөрт аңгы улуг залдар база ортузунда делгем арена бар чүве. Ооң бирээзин самбо мөгелеринге бээр. Ол хире алдар-аттыг мөгевистиң адын бедик тудар школа азы клуб албан херек. Делегейде тиилеп чоруур спортчуларывыска чурттаар оран-сава кылып алзын дээш, чыып турар акшаларывыс бар. 1 млн 500 муң рубль хире акша болур чүве. 2020 чылда аарыг чоруп турган-дыр, ону бербес бис деп шыдавас бис. Чонувустуң ады дээш тутчур чоруур эң шылгараңгай ийи киживисти Тыва чазактың мурнундан деткиир деп шиитпирледивис” – деп, Тываның Баштыңы Ш. Кара-оол демдеглээн. 

Дыка хөй спорттуң өзек хевири бокс болурун оглу-биле кады тренировкалап тургаш эскерип каанын Ш. Кара-оол чугаалаан. Москвага бо чорааш бокс федерациязының даргазы-биле ужурашканын, чоок эдержип чорууру алдарлыг боксер Костя Дзюну Тываже чалап болурун спортчуларга дыңнаткан. 

“Артыштың чижээн эдерип дыка хөй тыва боксерлер Тывадан үнүп болур. Чүге дизе бистиң тываларның аажы-чаңынга дыка тааржыр спортчу хевирлерниң бирээзи бо. Эр-хей, Артыш! А Саян Хертек эң-не тергиин чемпионнар чыылган чер Москвада кижи бо. Бодувустуң оглувусту деткип, спорт яамызы таварыштыр Кызылга ооң адынга школаны тургузаалыңар” – деп, Ш. Кара-оол онзалап айыткан. 

2017 чылда Россия чемпиону, нефтилиг чурттар аразында делегей кубогунуң 2017 чылда тиилекчизи, 2018 чылда Россия чемпионадының хүлер медалының эдилекчизи, 2019 чылда Россия чемпионадының база 2020 чылда Россияның мөңгүн призеру, боксёр Артыш Романович Соянга база самбо хүрешке 2012, 2017, 2018, 2019, 2020 чылдарда Россия чемпиону, 2013 чылда Россия чемпионадынга үшкү, 2013 чылда Россия кубогунга, 2015 чылда Россия чемпионадынга, 2015 чылда европейжи оюннарга ийиги черлерни ээлээн, 2019 чылда европейжи оюннар чемпиону, 2019 чылда делегей чемпионадының мөңгүн медалының эдилекчизи, Россияның алдарлыг спорт мастери, самбо мөгези Саян Калдар-оолович Хертек оларга бажың тудуп азы садып алыр кылдыр 1500000 рубльдиң сертификаттарын Тываның Баштыңы база республиканың спорт яамызы кады тывыскан. 

“Бо акшаны кайнаар киириштирерин боттарыңар билир силер. Саян Москвада ипотека-биле садып алганы бажыңынче киириштирер-ле боор. Ынчалза-даа бо акша-хөреңгини Саян-даа, Артыш-даа Тывазынга, Кызылга, бажың-балгат кылып алырынга ажыглаар боор силер деп идегеп тур мен. Улуг хоорайларга өөренип, билип, шиңгээдип, мөөңнеп алган улуг арга-дуржулгаңарны төрээн Тываңарга ээп чанып келгеш, аныяк-өскенге дамчыдып, спорттуң ол хевирлерин республикага сайзырадырынга үлүг-хууңарны кадар боор силер. Тыва силерни манап турар, тыва оолдар, уруглар төлептиг үлегер-чижек силер. Тыва кижи Тывазынче чанар!” – деп, Тываның Баштыңы чагаан. 

Тываның Баштыңы Ш. Кара-оол тыва спортту хөгжүдүп, сайзырадырынга улуг үлүг-хуузун киирип, делегей маргылдааларынга чурттуң адын төлептиг камгалап, Россияның тиилелгелер “таалыңында” хөй медальдарын чаалап эккеп чоруур спортчуларны деткип, чурттаар бажың тудуп азы садып алыр кылдыр сертификаттарны чылдың-на тыпсып турар. Бо хүнге чедир элээн спортчу ол деткимчени алган. Олар хостуг хүреш, кикбоксинг, дзюдо, ча адар дээш, өске-даа спортка хамааржыр. А бокс болгаш самбонуң спортчуларындан Артыш Соян биле Саян Хертек ындыг дузаламчыны бир дугаар алган спортчулар дээрзин сагындыраал.

Тайылбыр: Бокска Россияның чемпиону Артыш Соян Эрзин чурттуг, аңаа школаны дооскан, спортче базымы бичии суурнуң спорт залынга эгелээн. Амгы үеде Новосибирск хоорайда педагогика университединиң 4-кү курузунда өөренип турар.