Тываның Кадык камгалал яамызынга 2020 чылдың баш бурунгаар түңнелдерин үндүрген

Чаа коронавирус демиселинче кадрларны болгаш материалдыг курлавырларны фронтучу езу-биле мөөңнеп, эмчи ажылдакчыларынга СИЗ-терни кедериниң талазы-биле калбак өөредилгени организастаан, республиканың чурттакчы чонунга, эш-өөрге чедирген ачы-буян дузазы фронтуга дузаламчы-биле дөмей болганын сагындырган. 

Ковид чурттакчы чоннуң өлүп-хораарының көргүзүүнге салдарны чедирген. Эмнелге организацияларының медээзи-биле алырга өзүлде 13,4%, 100 кижи санынга 9,3-га дең. Росстаттың сан-чурагайын үндүрген соонда, шын медээлер тодараттынар. 2015 чылга деңнээрге 9,7%, а 2006 чылга деңнээрге 26,2% хуу кызырылган. 2006 чылда республика 3252 кижини, а 2020 чылда – 3057 кижини чедирген. 2020 чылда Тываның кадык камгалалы чаштарның чок болганының 2019 чылда 1000 кижиге онааштыр 7,3 рекордтуг көргүзүүн баскан. 

2020 чылда 23,3% эвээжеп, 1000 кижиге онааштыр 5,6 болган. Росстаттың 2020 чылдың 11 айының сан-чурагайы-бие алырга, Россияда ол көргүзүг 4,4, а СФО – 5,5. Ооң мурнунда чылга деңнээрге, эрткен чылын 552 чаштар хөй төрүттүнген болгаш, чаштарның чок болурунуң көргүзүүн эвээжедиринге уржукту чедирген. Эрткен чылын республикага 6579 чаштар төрүттүнген. 

Ажылдаар назылыг кижилерниң өлүп-хораары 7,6% өскен. 2015 чылга деңнээрге, көргүзүг 24%, а 2006 чылдан – 38,7% эвээжээн, азы чылда 943 амы-тынны камгалап алган. Анаа-ла ындыг чылдагааннардан кижилер хөй кезиинде хорап турарын санг-чурагайлар көргүскен.

Уруглар санаторийлеринче 1308 уругну чоруткан, 980 кижи бедик технологиялыг эмчи дузазын федералдыг клиникалар квотазы-биле алган, а республика эмнелгелеринге – 729 кижи. Республиканың хан-дамыр төвү, республиканың №1 эмнелгезиниң нейрохирургия салбыры, республиканың уруглар эмнелгези эмнээшкинниң чаа арга-хевирлерин киирген.

Ковид-биле демиселдиң берге үелери турзажок, “Кадык камгалалы” национал төлевилелдиң боттанылгазын чедип ап, 113 контроль точкаларын, 45 тускай көргүзүглерин күүсеткен.

Национал төлевилел чорудуу-биле 839 млн. рубльди шиңгээдип, 71 эмнелге дериг-херекселдерин саткан. Ооң иштинде чүрек-дамыр системазының аарыглары-биле демисежир – 4, ыжык аарыгларынга – 8, бичии уруглар аарыгларынга – 59 дериг-херекселдер бар. Тываның суурарында 27 ФАП-тарны туткан. 

Чүрек аарыг кижилерни эмнер-биле хандырар федералдыг акшаны бир дугаар алган, 8743 рецепти-биле 1920 аарыг кижиге эмнерни берген. Кадык камгалалын чурагайлыг технологиялар-биле 2020 чылда хандырар сорулга чедип алдынган – иштиг херээженнерни мониторингилээр модельди ажылдап кылгаш, ажыглалда киирген, эмнелге черлеринге 2285 санныг оргтехниканы база дериг-херекселдерни саткан, лабораторлуг шинчилелдер түңнелин смс-дыңнадыышкын-биле чедирип турар, Күрүне ачы-дузазының чаңгыс аай порталында ачы-дузазының даңзызын калбарткан. 

2021 чылда «Кадык камгалалының бирги звенозун модернизастаары» федералдыг программаны күүседири - кол сорулга. 29 объектилерни чаартып, капиталдыг септелгезин кылыр, 15 ФАП-тарны база 6 эмнелге амбулаторияларын тудар, чеди объектиге капитал септелгени чоруткан. Программа-биле 294 санныг эмнелге дериг-херекселдерин, ооң иштинде 16 аар техниканы база 26 автомобильдерни саткан. 

Профилактика медициназын хөгжүдүп, «Кадык камгалалы» база «Демография» национал төлевилелдерин ам-даа уламчылаар.

 ТР-ниң Кадык камгалал яамызы