Республика Чазааның бөгүнгү аппарат хуралын коронавирус-биле демисел айтырыындан эгелээн

Тыва Республиканың Чазааның бөгүнгү аппарат хуралы республикада коронавирус аарыының байдалын болгаш бо аарыгга удур ажылдарның кайы хире чоруп турарын сайгарган чугаа-биле эгелээн. 

Тыва Республикада эрткен неделяда 294 кижи аараан. Аарыыр таварылгаларның саны-биле Сибирь регионунда 12-ги черде-даа болза, сула салдынып болбас дээрзин Тываның Баштыңы сагындырган. 

“Аарыгның тарап-нептерээриниң нарын үези албан келир. Хакасияда 462, Алтай Республикада 664, бисте 294 кижи аарып турар. Кайда кижилер хөй чыылган болдур, ында байдал арай дүшкүүрлүүн көрүп тур силер” – деп, Тываның Баштыңы демдеглээн.

Республикага коронавирус аарыының тарап эгелээн үези май айга деңнээрге, амгы байдал оон-даа нарын дээрзин Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол айыткан. Бир эвес август 17-де хонукта 17 кижи коронавирустан аараан болза, сөөлгү медээлер-биле алырга, хонукта 58 кижи немешкени, байдал нарыыдаанының бадыткалы. Ынчангаш анализ дужаары дээн ышкаш хүннүң эң чугула айтырыгларны шиитпирлээриниң чугулазын чугаалашкан.

Республиканың кеш аарыглар диспансери, СПИД-төп, халдавырлыг аарыглар, республика эмнелгези дээн черлер лабораторлуг шинчилелдерни кылып турар. “Алдан” биле “Доктор” медицина төптериниң коммерциялыг лабораториялары бо неделяда анализтерни ап эгелээр. Эмнелге албан черлери анализти алган соонда, 48 шак дургузунда аарыгның халдавыры бар,азы чогун дарый дыңнадырын негээн дужаал база бар. 

Республикада аарыгның тарап-нептерээри 1,1 хууга дең. Федералдыг деңнелде аарыгның нептерээнинге мониторингини кылып турар. Сан-чурагайлардан алырга байдал ажырбас болзажок, коронавирус халдавырын нептередип таратпас дээш чарлаан бүгү-ле негелделерни кожуун чагыргаларының, яамыларның, организацияларның удуртукчулары күүседирин чедип алыр болгаш, ол дээш харыысалгалыын сагындырган.  

Тываның Баштыңы школаларга болгаш өөредилге черлеринге сургуулдарның болгаш өөреникчилерниң өөренип келирин, чапсарлаар үезин база чанарын таарыштырарын, олар чаңгыс черге хөй чыылбас болурун чедип алырын саналдаан. Республиканың школаларында 170 башкылар, 77 өөреникчилер ковидтен аарааны демдеглеттинген. 19 өөреникчи эмнелгелерде чыдар. 

“Республиканың шупту школаларынга карантин чарлаары бодунмас. А бир эвес чаңгыс школада ковид аарыг башкыларның база өөреникчилерниң саны хөй болза, чугаа аңгы. Кызыл хоорайда ковидтен аңгыда, грипптээн, өске аарыглардан аараан уруглар бар. Ындыг болзажок өөредилге чорудуу бүрүнү-биле уламчылаар ужурлуг деп база катап демдеглеп тур мен. Аарып турар башкылар база бар. Коронавирус чаа нептереп эгелээнде, өске регионнарда өөредилге черлеринге бодаарга, эмчи колледжизиниң сургулдарын хуусаадан эрте, июньда эвес, а март айда дарый доостургаш, ажылче кииргеш, аныяк кадрларның одуруун четчеледивис. Ам база, бо онза байдалда, Тываның күрүне университединиң улуг курстуң идепкейжи студентилерин башкылаашкынның волонтер ажылынче хаара тудар” – деп, Тываның Баштыңы саналдаан.  

Өөредилге сайыды кайы өөредилге черлеринде кым деп башкы аарып турарын билген турар ужурлуг, ол дээрге кижиже сагыш човаашкынның демдээ-дир. Канчап тур сен деп, долгап каары артык эвес дээрзин, Шолбан Кара-оол сагындырган.  

Оон аңгыда, бо эрткен дыштаныр хүннерде найысылалда “Столичный” ресторанга Кызылдың үстүкү класс өөреникчилеринге дискотеканы эрттиргенин Тываның Баштыңы шүгүмчүлеп, харыысалгалыг кижилерге административтиг харыысалганы онаарын негээн. Хамчык үезинде республикада кижилерниң амы-тынын камгалаар дээш демисел чоруп турда, хөй-чар чыылган хемчеглер эрттирери болдунмас дээрзин шүгүмчүлеп, чума үезинде байыр-найыр деп санаан. "Эпидемия эвес, пандемия чоруп турда, школачыларга дискотека эрттирери канчап-даа болдунмас. Бо айтырыгны судтаарынга чедир көөр, хуу сайгарлыкчының ажыл-чорудулгазын сайгарар херек ” – деп, чогуур хыналда-контроль черлериниң кичээнгейинче негелдени салган. 

Эрткен үелерниң иштинде коронавирус халдавырынга удур доктааткан чурумну хажытканы дээш 5080 протоколду долдурган, ол кижилерниң тоомча чогун көргүзүп турарының бир чижээ дээрзин демдеглээн. Оон аңгыда ажыл чок хамаатылар болгаш пенсия назылыг кижилер аай-дедир аргыжып чоруп тургаш, эң хөйү-биле аарып, берге аарыг кижилерниң санынче немежип турар деп дүвүрел-биле чугаалаан.