07.09.2020
Күс бодунуң эргезинче кирип, эртен, кежээ сооп келген. Ынчангаш социал объектилерже болгаш чуртталга бажыңнарынче чылыгны үе шаанда киирерин чедип алыр дээш, эрге-чагырга ону контрольда тудуп турарын аппарат хуралында дыңнаткан.
Бөгүнгү аппарат хуралында ТР-ниң одалга сайыды Р. Кажин-оол республикага одалга сезону сентябрь 15-те эгелээрин дыңнаткан. Ындыг болзажок, муниципалитеттер агаарның кайы хире сооп келирин база өөренип көөр деп немээн.
2020 чылдың сентябрь 7-ниң хүнү-биле алырга, республиканың чылыг-энергетика комплекизиниң объектилеринде белеткел ажылдары 85 хуу кылдынганын дыңнаткан.
Кызылдың Чылыдылга-энергетика төвүнде септелге ажылдары план езугаар чоруттунуп, 83 хуу кылдынган. 9, 11, 13 база 14 дугаар агрегаттарда база 3 биле 4 дугаар турбоагрегаттарында септелге ажылдарын доозупкан.
Чылыг четкизиниң хоорзаларын солуур бригадалар хүлээнген ажылын доозарының кырында келген. 2,4 км ниити хемчээлдиг хоорзаларны солуур 84 күүсеттинген. “ЧЭК4 БК” ТР-ниң күрүнениң унитарлыг бүдүрүлгезинге септелге ажылдарынга 74,8 млн. рубльди республика бюджединден тускайлаан.
Республиканың хоорай, суурларында котельнаяларны септээри 95 хуу четкен. “Энергосептелге” КХН-ниң тудугжулары Шагаан-Арыг хоорайда котельнаяда улуг капиталдыг септелгени чоруткан. Ак-Довурак хоорайның одалга төвүнүң котельнаяларында септелге доостурунуң кырында. Хову-Аксының одалга участогунда котельнаяның ыш үндүр сорар черин септээн. Ак-Довурак хоорайның чылыг четкизинде 560 метр, Хову-Аксының участогунда 320 метр, Чаа-Хөлдүң участогунда 620 метр чылыг хоорзаларын солаан. Амгы үеде эптеп, салган ажылдарның айыыл чок чоруун хынаар экспертиза ажылды чоруп турарын сайыт дыңнаткан.
“Чырык энергетика комплекизинде септелге ажылдары 78 хуу күүсеттинген. Ол ажылдарже 47,6 млн. рубльди тускайлаан. Агаарда чырык шугумнарының чамдык участоктарында удазыннарны бүрүнү-биле чаартыры 86 хуу күүсеттинген. Ыяш чагыларны адаа белен иривес, быжыг, идегелдиг демир-бетон чагылар-биле солуур ажылдар үргүлчүлевишаан. 1000 чагы чолуур планны 79 хуу күүседип, 788 адагашты солаан. Оон аңгыда ак-демир удазыннарны амгы үениң чаа удазыннары-биле солуп, чырык чидирилгезин камнап, айыыл чок чорукту хандырган” – деп, Р. Кажин-оол чугаалаан.
Чадаанада ”Сантехник” база Кур-Чер суурда биче котельнаяларда септелге ажылдары саадап турар. Шагаан-Арыг хоорайда чуртталга фондузундан “Рубин” МАУ 25 хуу, “Гранит” ТСЖ 40 хуу болуп, арай озалдап турар.
Республиканың ыраккы кожууннарын кадыг одаар чүүл-биле хандырарын организастаар керээлер езугаар план боттанып турар. 5 муниципалдыг районнар: Чеди-Хөл, Чаа-Хөл, Чөөн-Хемчик, Бай-Тайга, Эрзин кожууннарже хөмүрнү курлавырап чедирген. Улуг-Хем биле Мөңгүн-Тайга кожууннар арай саадап турар. Чижээ, Мөңгүн-Тайга кожуунче хереглелдиң чүгле 32 хуузу , 1238 тонна чедирттинген.
Республиканың муниципалдыг тургузугларында хөмүр-даш складтарынче хөмүрнү сөөртүп эгелээн. 25 складтың 20-зи ажылын эгелээн. Ооң бежи - Кызыл хоорайда. Ында 540 тонна хөмүрнү дүжүрген. Хүнде-ле 48-50 тоннаны садып-саарып турар.
Социал хөмүр дүжүрүлгезин Кызыл, Каа-Хем, Улуг-Хем,Тес-Хем, Эрзин кожууннар, Ак-Довурак хоорай дооскан. Бай-Тайга, Чаа-Хөл кожууннарны бо чоокку хүннерде доозупкаш, сентябрьның 20-25-ке чедир ыраккы Өвүр биле Мөңгүн-Тайга кожууннарже социал хөмүр сөөртүлгезин доозуптарын сайыт дыңнаткан.