«Чайның челээжи»

26.07.2013 Дүүн, июль 24-те, найысылалдың Арат шөлүнге, Национал театрның баарынга республика чергелиг уругларның бирги чыыжы «Чайның челээжи» болуп эрткен. Ук хемчегни ТР-ниң Өөредилге болгаш эртем яамызының деткимчези-биле эрттирген. Аңаа республиканың кожууннары болгаш хоорайларындан ниитизи-биле 15 команда келген. Улуг-Хем, Таңды, Чаа-Хөл, Каа-Хем, Сүт-Хөл, Тес-Хем… Уругларның школа чанында болгаш доктаамал чайгы лагерьлериниң командалары боттарының кожуунун төлээлеп киришкен.

Кожууннарны төлээлээн чаңгыс аай өңнүг хептиг болгаш бөрттерлиг командалар Арат шөлүн байыр шинчи киирген. Чеди чүзүн өңнүг челээштиң чырык, чараш өңнери ышкаш бичии уруглар холдарында база-ла чүзүн-баазын агаар бөмбүктерин туткан. А олары дээрже чүткээнзиг, бичии салгынчыгашка эстеп, агаарда улам-на борбаңайнып турлар.

Уругларның республика чергелиг бир дугаар «Чайның челээжи» чыыжы байырлыг чыскаал-биле ажыттынган. Ук хемчег «Орус дыл – амыдыралдың хеми» деп девиз-биле эрткен. Байырлыг хемчегни ажыдары-биле сөстү ТР-ниң өөредилге болгаш эртем сайыды Каадыр-оол Бичелдей алган. Бүгү республикадан чыглып келген уругларга ол: «Силерниң бо хүнгү чыышка киржип чедип келгениңер төөгүже кире бээр, чүге дизе бо дээрге бүгү республиканың уругларының бир дугаар чыыжы-дыр. Силерниң шуптуңарның боттарыңарның школаларыңарга, чуртуңарга ынак улус болуп өзүп келириңер биске чугула. Ынчангаш бо чыыш силерге эр мөзү-бүдүштүң, найыралдың болгаш өөредилгениң школазы болур ужурлуг» —деп демдеглээн.

Байырлыг хемчегниң ажыдыышкынын чарлаан соонда уругларның «Салгал» хөй-ниити организациязы аныяк салгалдың байырлалынга улам шинчи киирип, концерт программазын бараалгаткан. Улаштыр амгы үеде аныяктар хемчеглеринге болганчок-ла нептереңгей апарган «флэш-моб» — шупту ырлавышаан, танцы шимчээшкиннерин күүседири. Янзы-бүрү өңнерлиг хептерлиг оолдар, уруглар «Родина моя» деп ырыны ырлавышаан, танцылаан.

Республиканың булуң бүрүзүнден келген командалар бот-боттарындан ылгалып, лагерьлериниң адрестерин белеткеп алган. Чыскаалда киржикчи командаларның эң-не бичиизи — Таңды кожууннуң Бай-Хаак школазының баазазында «Малышок» уруглар лагериниң кижизидикчилери.

Май-оол Тойбухааевич Монгуш, Барыын-Хемчик кожууннуң уругларның «Доброволец» шериг-спортчу лагериниң удуртукчузу: «Бис бо хүнде кожуунувус мурнундан республика чергелиг бир дугаар уруглар чыыжында киржип келгенивис дыка өөрүнчүг-дүр. Бистиң шеригжиткен спортчу лагеривисти Аянгаты сумузунга РФ-тиң камгалал сайыды Сергей Кужугетович Шойгу ажыткан. Ынчангаш бистиң лагеривисти кожуунну төлээлеп, чыышка киржири төлептиг деп санааш, чоруткан. Бо лагерьниң кол угланыышкыны — уругларның спортчу болгаш шеригжиткен кижизидилге ажылын чорударының эге чадазы. Уруглар маңаа келгеш, күш-культурага хандыкшылдыг болуп, мага-бодун сайзырадып, боттарында бар салым-чаяанын көргүзер аргалыг».

Менди Саая, уругларның «Доброволец» шериг-спортчу лагериниң төлээзи: «Мен бо шеригжиткен лагерьни дыка сонуургадым. Ылаңгыя меңээ, эр кижиге, ол кончуг ажыктыг деп көрүп тур мен, езулуг шериг чуртталга сагындырар-дыр. Бо ышкаш лагерьлер чер-черлерге турар болза эки деп бодап тур мен. Мен бо лагерьге келгеш, сагылга-чурум деп чүүлге өөренип алдым. Эртежик турарынга база чаңчыга-даа бердим. Дыка солун-дур. Меңээ дыка тааржыр лагерь-дир».

Байырлалдың түңнел кезээнде шупту киржикчилер холдарында тудуп алган агаар бөмбүктеринге боттарының күзелдерин сымырангаш, бүдер болзун дээш ак-көк дээрже ужудуп салыпкан. Чүзүн-баазын өңнерлиг хөй бөмбүктер хары угда дээрже талыйтыр ужуп үнүпкен.

Республика чергелиг «Чайның челээжи» уругларның бирги чыыжының байырлыг ажыдыышкынының соонда командалар шупту уругларның «Юность» спортчу-кадыкшыдылга лагеринче аъттаныпкан. Оларга аңаа аңгы-аңгы шөлчүгештерге солун хемчеглер эрттирер.

Валерия Конгар.

"Шын" солун № 85 2013 чылдың июль 25