Тываның Баштыңы: профессионал өөредилге чорудуун өскертирин үе негеп келген

2019 чылдың январьдан боттандырып эгелээн “Өөредилге” национал төлевилелдиң “Аныяк профессоналдар” федералдыг программаның чорудуу-биле бүгү чурттуң субъектилеринде ортумак профессионал өөредилгениң эде чаартылгазы чоруп турар.  

Амгы ниитилел чаа технологияларны калбаа-биле ажыглаарын үе-биле негеп келген деп болур. Ылаңгыя халдавырлыг чаа аарыг калбаа-биле нептерээн бо үеде, чурагайлыг технологиялар колдап, бүгү-ле ажылдарны, өөредилге чорудуун, шылгалдалар дужаалдазын, ачы-дуза чедирилгезин, садыг-наймааны безин ырактан харылзажып чорудуп болурун амыдырал бадыткаан. 

Тываның Баштыңы Ш. Кара-оол Тываның сайгарлыышкын техникумунга чедип, өөредилге чорудуунуң чаа арга-хевиринче кирер дугайында чугааны коллектив-биле чоруткан.

 “Өөредилге” национал төлевилелдиң боттаныышкыны-биле ортумак профессионал өөредилге системазынга инновациялыг ажыл-чорудулгалыг чаа арга, хевирлерни ажыглаарын үе негеп келген. Профессионал өөредилге черлериниң технологтуг бүдүрүлгелеринге ажыглаар тускай программалар дыка хөй. Оларга даянгаш, өөредилге, кижизидилге, сайзырал айтырыгларынга хамаарылганы өскертип турар. Республиканың күш-ажыл рыногунда хереглелди көрүп тургаш, үеге дүүшкен бедик технологиялыг мергежилдерге аныяктарны өөредир. Техникумнуң доостурган “повар, кондитер” тускай мергежилдиглери ажыл чок артпас, каяа-даа херектиин бадыткаан. Ындыг болзажок, ортумак профессионал өөредилге черлериниң мурнунга тургускан Ворлдскиллс программаның стандарттарынга техникумнуң материал-техниктиг баазазы дүүшпейн турар. Техникумнуң 2018 чылда алган чаа дериг-херекселдери ам-даа частынмаан хевээр чыдары, өскерлиишкинерге белен эвезин көргүскен.  

“Тускай ортумак өөредилге чери – өөредилге системазының бир чугула адыры. Бо удаада мен, силерниң бо техникумуңар бедик технологияларга ажыглаар мергежилдерни белеткеп эгелээринге материал-техниктиг үндезини кандыг байдалдыын көрдүм. Республиканың өөредилге яамызы ол талыз-биле чогуур түңнелдерни кылгаш, шиитпирни үндүрүптер боор. Өөредилге черинге тускайлаан бюджет акшазы-биле амыдыралга бодунуң туружун тып, алызында барып чедиишкинниг кижилер апаар тускай мергежилдиг доозукчуларны үндүрерин чедип алыры – кол сорулаг ол болур ужурлуг. Бодуңарның төрээн техникумуңарже кичээнгейни углап көөрүн диледим. Материалдыг курлавырны шын ажыглап, өөредилге чорудуунче өске көрүш-биле чогаадыкчы ажылдаарын саналдап тур мен. Ажылды шуут өскертир херек” – деп, Тываның Баштыңы чугаалаан. 

 “Аныяктарның кол херээ – чогаадыкчы күш-ажыл деп санаар-дыр мен. Күш-ажыл дээрге амыдыралдың өзээ, чаагай амыдыралдың кол үндезини. Шын хевирлеттинген күш-ажылчы арга-мергежилдер, профессионал билиглер, херектиг мергежилди чедип алырынче чүткүл, келир үеде бодунуң салым-чаяанын болгаш шыдалын боттандырарынга улуг идиг болур” – деп, Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол бо чылдың сорулгаларын таныштырган Айыткалында демдеглээнин сагындыраал.