Улуг Тиилелгениң 75 чылынга тураскааткан юбилейлиг медальдар маадырларын тыпкан

Чурттуң Президентизи В. Путинниң ат салганы чарлыынга даянгаш чарлаан, Сактыышкынның болгаш ат алдарлыг чылында, бистиң үениң маадырларынга ак-көк дээр, тайбың чуртталга, төрээн чурту дээш эрес-дидим чоруун көргүзүп, чаалажып чораанынга база катап мөгейигни берген. 

1941-1945 чылдарда Ада-чурттуң улуг дайынынга Тиилелгениң 75 чылынга тураскааткан юбилейлиг медальдар ол хүн бодунуң маадырларын тыпкан. Каржы-дошкун дайын чылдарында кыштың соогу, чайның изии, хаттыг-шуурганныг, хар-чаъстыг хүннер дивейн, амы-тынын арттынга каггаш, төрээн чурту, чону дээш дайылдажып чораан маадырларның одуруу кызырлып, дайын-чааның дириг херечилери эвээжеп олурар. Бо хүнде оларны карак огу дег камгалаар дириг эртинелеривис ол-дур дээрзин Тываның Баштыңы онзалап айыткан.

“Ада-чурттуң дайынында Улуг Тиилелгени чаалап эккээринге маадырлыг эрес-дидим чоруун, күш-ажылчы шалып ижин көргүскен эрткен чылдарывыстың төөгүзүнүң дириг херечилери-биле бөгүн база катап ужуражып, оларның чурттап эрткени хөлзээшкин болгаш дүвүрел долган үелерин база катап кончуг кичээнгейлиг дыңнаар аас-кежиктиг болдум. Оларның сагыш-сеткилинде өйүп чоруур бодалдарын, санал-оналдарын дыңнап, чүнү канчалзывысса экил, чүнүң-биле дузалажыптар болзусса деп чүвени дыңнап алыры биске дыка херек деп бодаар мен. Тиилелгени чаалап эккелген дайынчы маадырлар, тылдың ишчилери бистиң аравыста ам-даа чорда, маадырларывыстың суглуг караа-биле көргени төөгүнү кымның-даа өскертир эргези чок. Тайбың ак-көк дээрни, амыр-шөлээн чуртталганы чаалап эккеп берген совет солдаттарның, бистиң чаңгыс чер-чурттугларывыстың балалбас исти арттырган маадырлыг эрткен оруу – төөгү-дүр. Германияның дыка хөй чурттакчылары совет солдаттың маадырлыг чоруунга мөгейип, фашизмниң аспаандан чуртун камгалап кааны дээш өөрүп четтиргени илередип чоруур. Ындыг болзажок, делегейниң чамдык чурттарының баштыңнары төөгүнү өскертир эде бижиирин кызыдып чоруур амгы үеде, бо маадырларның чугаазын бирден-бирээ чокка дыңнап алгаш, ону делегейниң амгы болгаш келир салгалдарынга шынныы-биле дамчыдары бистиң ыдык хүлээлгевис деп санап чоруур мен” – деп, Тываның Баштыңы чугаалаан. 

Чурттуң Президентизи бо чылды Улуг Тиилелгениң 75 чылынга тураскаадып Россияда Сактыышкынның болгаш ат-алдарның чылы кылдыр чарлаан. Чуртка болгаш чер-черлерге дыка хөй улуг, биче хемчеглерни эрттирери көрдүнген. Ынчангаш дайын киржикчилериниң болгаш хоочуннарның, тылдың шалып ишчилериниң төрээн чуртун камгалаар, делегейниң чурттарын немец фашизмден хостажыр дээш канчаар тулчуп чораанын, тиилелгени чедип алыр дээш тылга дүн-хүн дивейн канчаар ажылдап турганының барымдаалыг чугааларын тырттырып, төөгүге арттырары чугула. 

“Эң-не кол чүве - бо-ла состав-биле Май 9-та Улуг Тиилелгениң байырлалын шупту кады уткуур ужурлуг бис. Ынчангаш хоочуннарывысты камнап, оларның күзелдерин, шыдалын көрүп тургаш, чоок кавыда чыдар “Красноярское загорье” дээн ышкаш кадыкшылга-дыштанылга төптеринге дыштандырып алыылыңар” – деп, Шолбан Кара-оол чугаалаан.

Ада-чурттуң улуг дайынының чылдарында дайын шөлдеринге чаалажып чораан фронтучу, 163-кү артиллерийжи адыгжы полктуң артиллерийжизи, “Ада-чурт дайыны” орденниң, “Германияны тиилээни” база “Дайынчы ачы-хавыяазы” дайынчы медальдарның эдилекчизи Георгий Васильевич Абросимов; бүзээлеткен Ленинградка чаш үелеринде эң-не дошкун чылдарны чурттап эрткен Борис Борисович Подгорный; бичиизинде Германияның концлагеринге хоругдаттырып чораан Иван Михайлович Микитюк; “Бүгүле чүвени Тиилелгеге дээш!!!” деп кыйгырыгның адаа-биле уйгу-чыдын чок, дүн-дүн дивейн, улуг улус-биле деңге ажылдап чораан, тиилелгени чоокшуладырынга үлүүн киирген тылдың хоочуннары – Сергей Чоодуевич Юша, Кирилл Иванович Марков, Ончунмаа Шарайбановна Ондрун, Нина Петровна Демихина, Зоя Папагаевна Аракчаага Улуг Тиилелгениң 75 чылынга тураскааткан юбилейлиг медальдарны тывыскан.