Школа – амгы үениң төлептиг кижизин кижизидип өстүрер чер болур

275 олуттуг школа тудуунче федералдыг база республика бюджединден ниитизи-биле 300 млн. ажыг рубльди үндүрген. “Көдээ суурларның хөгжүлдези” күрүне программазының боттаныышкыны-биле өөредилге чорудуунуң стандарттарынга дүүштүр бүгү-ле дериг-херекселдерни четчелээриниң ажылы барык адакталган. Школа коллективи чаа оран-савазынга өөреникчилерни хүлээп алырынга белен чыгыы.  

Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол ажыл-албан аайы-биле Барыын-Хемчик кожуунга чорааш, школаның кайы хире туттунганын караа-биле көрүп, чедер-четпестерин билип алыр дээш, чаа оран-саваны эргий кезээн. Башкыларның, өөреникчилерниң база ада-иелерниң-даа үрде манааны улуг чаагай, чырык, чылыг, амгы үениң дериг-херекселдери-биле четчеленген школа эжиин ажыдарынга белеткенип турарын чазак даргазы көрген. Өөредилге класстарын, немелде билиглериниң өрээлдерин эргип тургаш, бодунуң эскериглерин айтып, ону үезинде эдип алырын ол чагаан. Школа библиотеказын номнар-биле четчелеп, картотеканы кылып алырын, шалада чаткан шывыгның кыдыында малгаштарын эки холуксаа-биле быжыглап алырын сүмелээн. А спорт залын чүгле гимнастикаже углааныышкынныг болдурары арай кызыы апаар, ооң ажыглалын делгемчитсе эки боор деп чугаалааны чөптүг. Чүге дизе Тывада кыш узун, соок, ынчангаш күш-культура кичээлдери хааглыг, чылыг залдарга эртер апаар. Чүгле гимнастикага оолдар, уругларын белеткээр дээри шын эвес деп, Тываның Баштыңы бодунуң бодалын илереткен.  

“Класс бүрүзү бодунуң утказын алган турар ужурлуг. Өөредилге-кижизидилге ажылының уг-шиин шын тодарадып, ооң үре-түңнелин чедип алыр. Силер-биле чугаалажыксаан чүүлдерим бар. Доозукчуларының кажы дээди өөредилге черинче кирип алганыл, ол силерниң ажылыңарның чедиишкини деп санап турар. Ол бир талазында шын-даа ыйнаан, ынчалза-даа маңаа школага уруг, оол бүрүзүнүң чүрээнче орукту тып алыры кончуг чугула. Тергиин школачыны доостурары албан эвес, а келир үеде ажылчын мергежилиниң шылгараңгайы апаар кижини белеткеп каары – чедиишкин ол деп санаар мен. Чуртталгаже шын орукту тып алыры эң кол. Доозукчуларыңар келир үеде ажыл-агыйлыг, өг-бүлезинче акша-төгерикти эккеп чоруур, үлегерлиг мөзү-бүдүштүг кижи болурун чедип алыры - башкылар силерниң сорулгаңар ол болур ужурлуг деп санаар мен.  

Губернатор төлевилелдериниң артында улуг утка бар. Өг-бүлеге дээди эртемниг кижи турарын чедип алыр дээн деп кыйгырыгны салгаш, ынаар акшан-хөреңгини мөөңнээн бис. Келир үеде Тываның сайзыралынга үлүүн кииреиштирер эртем-билиглиг, мөзү-шынарлыг кижини өстүрүп алыр херек. Үениң аайы-биле херектиг мергежилдерге оолдар, уругларны белеткээрде, эге чада моон - школадан эгелээр. Улуг өртектиг дериг-херекселдерни садып алган болганда, ооң долу ажыглалын чедип алыр. Олар анаа-ла көөр, бир кижиге мактаныр делгелге херексели болбас ужурлуг. Уруг-дарыг ону тудуп, көрүп тургаш, херек-кырында ажыглап өөренир ужурлуг” - деп, Тываның Баштыңы чагаан.  

Тываның Баштыңы ажыглалга кирип турар чаа школа суурнуң бурунгаар хөгжүлдезинге улуг салдарны чедирер кол социал объект апаарынга улуг бүзүрелин илереткен.