Тываның Баштыңы Москвага РФ-тиң бойдус курлавырлары болгаш экология сайыды-биле ужурашкан

Июнь 18-те болган ужуражылга үезинде, Тываның немелде саналдарын национал төлевилелче киирериниң база акшаландырыышкынны көвүдедир аргалар дугайында чугаа болганын Шолбан Кара-оол дыңнаткан.  

Республика Баштыңының чугаазы-биле алырга, РФ-тиң Бойдус яамызы 90 чылдарның эгезинде хагдынган «Тывакобальт» комбинаттың артынчылар шыгжамырын чок кылыр акша-хөреңгини тускайлаарынга чөпшээрешкен. 

Республика Омскдан специалистерниң дузазы-биле шыгжамырны чок кылырының төлевилелин белеткеп кылгаш, «Экология» национал төлевилелче киирер кылдыр чагыгны киирген. «26 га чер участогун чаъс болгаш эрээн сугдан херимнээш, чер кырының кырыкы каъдының үрелиишкининден камгалаары-биле геомембрана-биле шып, ооң кырындан довурак төккеш, сигенни тарыыр ужурлуг” - деп, Тываның Бойдус яамызы төлевилел дугайында тайылбырны берген.

 Төлевилелдиң ниити үнези 120 млн. рубль. Хоралыг артынчылар-биле ажылдаар чөпшээрелдиг организация тодараттына бээрге, ооң күүселдези эгелээр. Төлевилел Тываның ол чоогунда чурттакчылыг үш суурунда чоннуң – 4 муң ажыг кижиниң кадыкшылынга айыылды чайладыр.  

Хову-Аксы комбинаттың артынчыларын чок кылырындан аңгыда, республикада шиитпирлээр ужурлуг өске-даа айтырыглар барын Шолбан Кара-оол айыткан. Тываның Баштыңы оларны федералдыг сайытка дыңнаткан. Чижээ, регион чазаа ол-ла Хову-Аксы суурда чер адаандан суг алыр кудуктарны тудуп эгелээн. Ооң мурнунда суурнуң чурттакчылары ижер сугну кандыг-даа санитарлыг арыглаашкын чокка, хем суундан ап турган.  

Сайыт экологтуг хайгаарал штадын улгаттырар дээн республика баштыңының саналын деткээн. «Инспекторларның санын көвүдедип, хол чадаң ажылдавас кылдыр техника-биле чепсеглеп, дериир, «Убсунур ыйгылаажы» күрүнениң бойдус биосферлиг заповеднигиниң баазазын быжыглаар херек. Кызылдың барыын талазында база Ийи-Талда эрик кыдыының чалдарын чедир кылыр. Инвесторларның бойдус камгалалының албан кылыр хемчеглеринге болгаш республиканың өске-даа экологтуг инициативаларынга киржир дугуржулга негелделерин сагыырынче, бистиң доозукчуларывыстан кадрларны белеткээринче, тус чер чурттакчыларын ажылга хаара тударынче кичээнгейни күштелдирген. Оларны тус-тузунда сайгарып көөрүн дугуруштувус” – деп, Шолбан Кара-оол социал четкилерде бодунуң арынында РФ-тиң Бойдус яамызының удуртукчузу-биле ужурашканын тайылбырлаан.