14.05.2019
Россияның хереглекчилер хайгааралының Тыва Республикада эргелелиниң, Тыва Республиканың Кадык камгалал яамызының, Тываның чумага удур станциязының, Гигиена болгаш эпидемиология төвүнүң, Халдавырлыг аарыглар эмнелгезиниң эпидемиолог эмчилери база тус чер эрге-чагырга органнарының харыысалгалыг ажылдакчылары кирген команда Өвүр, Мөңгүн-Тайга база Тес-Хем кожууннарның чурттакчы чонунда тайылбыр ажылын чорудуп турар.
Тыва Республикада кол санитар эмчи Людмила Салчактың демдеглээни болза, тарбаганнар болгаш өске-даа хылдыкчылар-биле харылзаа чок болза, байдал ажырбас. Кол негелде – тарбаган, өрге-күжүген аңнавас, ооң кежин болгаш эъдин ажыглап болбас. Чума халдавыры нептереп болур черлерниң чурттакчыларынга чылдың-на чумага удур тарылганы чорудуп турар, эпидемиолог эмчилерниң чагыг-сүмезин дыңнап, дүрүмнерни сагыыры кол.
Улусчу эмнээшкинде тарбаган эъдин болгаш кежин ажыглаар езу-чаңчыл тываларда болгаш моолдарда шагдан бээр бар болгаш, специалистер сагындырыгны кылганы ол.
Бо хүннерде Россия-Моол кызыгаарында “Хандагайты”, “Цаган-Тологой”, “Шара-Нуур” каайлы черлериниң эрттирилге пунктуларында санитар-карантин постулары доктаамал ажылдап турар. ТР-де Россияның хереглекчилер хайгааралының эргелелиниң эпидемиология албаны 24 шак дургузунда хыналданы доктаамал чорудуп турар. Кызыгаар эрткен кижилерниң кадыының байдалын болгаш оларның машина-балгадын тускай херекселдер-биле шыңгыы хынап турар.
Кожа күрүнеден чума болгаш өске-даа онза айыылдыг халдывырлар кирген таварылгада, Россияның хереглекчилер хайгааралының Тыва Республикада эргелели, Тыва Республиканың Кадык камгалал яамызы, Тываның чумага удур станциязы, Гигиена болгаш эпидемиология төвү сонуургалдыг органнар-биле кады дүрген хөделиишкинниң шупту албаннарын белен болдурар дээш өөредилгелерни эрттирген. Эрткен чылын моол таланың киржилгези-биле сөөлгү өөредилгелер эрткен, халдавырны дарый базып, чок кылыр чиге хөделиишкиннерни ажылдап кылган, кызыгаар кожууннарның төп эмнелгелеринде болур-чогууру-биле дериттинген госпитальды тургускан.
ТР-ниң Чазаа республика девискээриниң санитарлыг камгалалынга хамаарышкан комплекстиг планны бадылаан. 2018 чылда чумага удур 3,5 муң кижини тараан, 2019 чылда 2 хардан өрү назылыг чурттакчы чонну тарыышкынче хаара тудар. Чон ортузунда медээ, тайылбырлыг ажыл калбарган. Россияның хереглекчилер хайгааралының Тыва Республикада эргелели эпидемиологтуг байдалды хайгааралда алган.