Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол республиканың судьялар коллегиязының хуралынга киришкен

Республикада ниити кем-херек үүлгедиишкиннеринде назы четпээннер корум-чуруму база арагалаашкын-биле холбашкан чидиг айтырыгларны көдүрген. Байдал нарын-даа болза, ниитилелди демнештиргеш, ону эдип болур деп, Шолбан Кара-оол демдеглээн. Р

еспублика баштыңы кем-херек үүлгедиишкиннерин болдурбазынче угланган күрүне программаларын ажылдап кылырынга база боттандырынга идепкейлиг болурун судьяларга саналдаан. Амгы үеде чурттакчы чоннуң эрге-хоойлу культуразын көдүрер программаны ажылдап кылып турар, судьялар аңаа дыка улуг дузаны көргүзүп болурун айыткан. 

Республика эрге-чагыргазы-биле судьяларның хоойлужудулганы сайзыраңгайжыдып, профилактика кады ажылдажылгазының ажык шөлчүгештериниң бирээзи - Тываның Баштыңының чанында бо чылдың февральда тургускан Хамаатыларның эргелерин болгаш күрүнениң сонуургалдарын камгалаар чөвүлел болур ужурлуг. Ооң составында корум-чурум камгалаар органнар удуртукчулары-биле кады Дээди биле Арбитраж судтарының даргалары кирген.  

Шолбан Кара-оол судьялар-биле республикага эң кол бүгү угланыышкыннарга ажыктыг кады ажылдажылгага бүзүрелин илереткен. Судьялар төрээн Тывазынга каяа, канчаар дузалажып болурунуң көскү чижектерин чугаалаан.  

«Массалыг информация чепсектериниң бистиң Тывавыска чыпшыр иткени ондактыг дээн ярлыкты алыылыңар. Эрткен чылын 3094 кижини шииткен. Чүү дээш шииткенин көрээлиңер. Үштүң ийи кезиинде аар эвес кем-херек үүлгедиишкини дээш. Хоойлуда айытканы-биле оларны торгаап болур турган. Ынчан ол кижиге бүгү назыда артып каар «шииттирген» деп чүве турбас ийик. Россияның Президентизи кеземче системазын чымчадыр болза эки деп дорт чугаалаан болгай. 

Ам бо чижекти көрээлиңер. Назы четпээннерни кем-херек үүлгедиринче хаара тутканы дээш, шыңгыы шиидер херек. Аңаа шупту чөпшээрежир боор. Элээдилер ортузунда кем-херек үүлгедиишкиннериниң, ылаңгыя наркотиктер-биле холбаалыг херектер артында, улуг кижилер бар деп чүвени 100 хуу билир бис. А ол дээш чеже кижи шииттиргенил? Чылда – чүгле үш!

 Азы чээлиде өрелиг кижилер-дир. Судтар чүге микросаң-хөө организацияларга болчуп, олар кара өжегерээн кижилерни өреже киир тырттып турарын көрбезил? Чажыт эвес төөгү: бир кижи шалыңга чедир дээш, хүнде 3 хуулуг 20 муң акшаны алган. Бир, оон ийи, үш хүн эрттирипкен… А чээли берикчилери уттупкан-биле дөмей, сагындырбаан-даа. А херек кырында ол кижиде, чоннуң чугаалажыры ышкаш, «счетчик» салып каан. Кажан ийи-үш чыл эртип, өрениң түңү он катап өзүп кээрге, ам кээп судче бериптер! Чүге дизе 20-30 муң акша дээш, чаргылдажыры ажык чок. Судтар чээли берикчизиниң өжегерээн ынчап турганын-даа сайгарбайн, улуг түңнү эвээжетпейн, олчаан судтап каары хомуданчыг. Россияда эвээжедип болур арга-дуржулга бар болгай.  

Оода бо үш угланыышкынга күжениишкиннеривисти демнештириптер болзувусса, Тывавыска экономиктиг, социалдыг улуг дээштиг болур. Чуртталганың кол сорулгазы – кым-бир кижиге эки чүвени кылыры эвес ийикпе?» - деп, республика Баштыңы бодунуң чугаазын дооскан.