Тывада бүрүткеттинген кем-херектерниң саны кызырылган

Республиканың 11 кожуунунда база Кызыл хоорайда кем-херек үүлгедиишкини кызырылганын дыңнаткан. Тере-Хөл кожуунда чаңгыс-даа кем-херек болбаан. Мөңгүн-Тайгада кем-херектер саны 82 хуу эвээжээн. Чаа-Хөл, Улуг-Хем, Чөөн-Хемчик база Кызыл кожууннар база ажылды экижиткен кожууннарның санында. Кем-херек үүлгедиишкиннери дөрт кожуунда: Өвүрде - 3,6 катап (3 тургаш 11), Бай-Тайга база Тес-Хемде – ийи катап, Сүт-Хөлде – 57,1 хуу өскен. 

Кижиге удур аар болгаш онза аар кем-херектер 24,4 хуу (172 тургаш 130) кызырылганын анализ көргүскен. Өлүрүкчү херектер 44,4 хуу (9 тургаш 5), үптекчи халдаашкыннар 60 хуу (5 тургаш 2), үптээшкиннер 50 хуу (40 тургаш 20), күштээшкиннер 75 хуу, өскениң өнчүзүн оорлаары 35,8 хуу, бажың оору 61,7 хуу, мал оору 56 хуу кызырылган.  

Тывада соталыг телефоннар оорлааны-биле холбашкан кем-херектер саны база кызырылган. Телефон оорлаары 42,1 хуу, а былаап апаары – 55,2 хууга эвээжээн. Мында эки турачы улусчу дружинаның ролю улуг болганын аналитиктер демдеглээн. Дружинниктер патрульдаашкынының үезинде, хөй-ниити черлеринге корум-чурум үрээшкини 30 хуу кызырылган. 

Ындыг болзажок дүвүрээзинниг чүүлдер барын республика баштыңынга илеткээн. Январьда кижиниң өлүмү-биле доозулган дөрт аар херектер болган. Эрткен чылдың январьда чүгле 1 херек турган. 

База бир багай чүүл – олуруп чораан кижилерниң дагын катап херек адаанче кирип турары. Эрткен чылдың январьда шииттирип чораан кижилерниң киржилгези-биле 125 кем-херек болган болза, бо чылын ооң саны 189 четкен. Январь айда болган кемниг херектерниң 53,1 хуузун ооң мурнунда олуруп чораан кижилер кылган. Бүгү кожууннарда ол көвүдээнин анализ көргүскен. 

Шолбан Кара-оол илеткелге хамаарыштыр чугаалап тура, эрге-чагырганың шупту деңнелдери назы четпээннер болгаш херээженнер кем-херек үүлгедиишкининче онза кичээнгейни углаарын кыйгырган. Назы четпээннер ортузунда кем-херек үүлгедиглери эрткен чылын 19 турган болза, бо чылын 29 чедип, 1,5 катап көвүдээн. Кызыл хоорайда эң хөй болган. Эрткен чылын херээженнер 43 херекти кылган болза, бо чылын ооң саны 58 четкен. 28 кемниг херекти эзирик тургаш үүлгеткен. Эрткен чылын оон 11 херек эвээш турган.  

«Кижилерниң бажынга криминал-биле холбашкан бодалдар кирбес кылдыр, эки хемчеглерже хаара тудуп, багай салдарлардан чайладыр. Тус черлерде эрге-чагырга черлери ону бодаар ужурлуг» - деп, Тываның Баштыңы бодунуң блогунда бижээн.