22.01.2019
Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол Кадык камгалал яамызының 2018 чылдың түңнелдерин үндүрген болгаш 2019 чылдың сорулгазын салган коллегия хуралынга киришкен.
Эмчилер мурнунга сөстү алгаш, «Кадык камгалалы» национал төлевилелге республиканың киржир айтырыгларынче кичээнгейни угландырган. РФ-тиң Кадык камгалалының төлевилели кадык камгалалын хөгжүдер ужурлуг сес угланыышкынныг. Бирги эмчи дузазын чедирери, чүрек-дамыр болгаш ыжык аарыгларындан дуза, уругларга эмчи дузазын хөгжүдери, эмчи специалистерни белеткээри, кадык камгалалын чурагайжыдары, национал медицина төптерин база медицина туризмин сайзырадыры ында кирген.
Үре-түңнелдерни кыска үеде чедип ап, курлавырларын чидирбес дээш, өзек угланыышкыннарже күжениишкиннерни угландырар херек деп, Шолбан Кара-оол демдеглээн. Кызылда хан-дамыр хирургиязының төвүн тургусканы ышкаш, ындыг арга-биле хөделир. Бурунгаар чүткүлдүг аныяк эмчилер команданы чыып, Тывада чок болур чоруктуң кол чылдагааннарының бирээзинге хамааржыр чүрек-дамыр аарыгларын эмнээр баазаны тургузарынга бурунгаар улуг базымны кылган. Ооң мурнунда республикада ындыг аарыг кижилерни өске регионнарже чорудуп турган болза, бөгүнде ол төп бедик технологиялыг кезиишкиннерни чедиишкиннерниг кылып турар. Чоорту кожууннарда салбырларын ажыдып, ол ам бүдүн албан апар чыдар.
«Бистиң кадык камгалалывыстың өске адыры – онкология албанынга база ындыг улуг базымны кылыр ужурлуг бис. Ындыг үе келгени ол. Ыжык аарыындан чок болганының чүгле саны-биле эвес, а ачы-дуза чедирилгезиниң талазы-биле өске регионнар деңнелинден оранчок чыдып каанывыс билдингир. Ыжык аарыгларының төвүн хөгжүдеринче кичээнгейни углаар ужурлуг бис деп, санап тур мен. Чүгле оран-савазын тудар эвес, а хан-дамыр хирургиязының төвүнде ышкаш, келир үеже көрген профессионалдарны чыыр. Бир дугаарында, оларның чүткүлүн болгаш угаан-сарыылын ыжыкты эрте чадазында илередиринче, аарыг кижилерге бүгү талалыг болгаш мергежилдиг дузаны көргүзеринче угланган дээштиг системаны тургузар. Чурттуң Президентизи В.В.Путин ол идеяны деткээн болгай. Биске ооң деткимчези - президентиниң национал төлевилел шугуму-биле тускайлаан акша-хөреңгизин шын ажыглаарынга дорт удуртулга болур» - деп Тываның Баштыңы чугаалаан.
Шолбан Кара-оол ооң аңгыда, онза хыналдага турар ужурлуг элээн каш кол айтырыгларны айыткан. Бирээде, инвестицияларны шын ажыглаар. Оон башка, амгы үениң дериг-херекселин хөй акша-биле садып алырга, эмнелгелерде аңаа ажылдаар кижи чок болганындан, анаа-ла турар таварылгалар барын чугаалаан. Кадык камгалал албан черлериниң материал-техниктиг баазазын чаартып, ону сайзырадып тура, кадрлар политиказы-биле холбап кылыр. Маңаа кол эмчилерниң ролю эң чугула. Кадык камгалал албан черлериниң удуртулгазынче шынарлыг удуртукчуларны салырда, ооң ажыл-чорудалгазының тода болгаш чиге параметрлерин ажылдап, ажыглаар, деп ол чугаалаан.