Шолбан Кара-оол: бөгүн Тыва Республика сибирьжи бизнеске ажык-дузаны калбартыр ужурлуг

Республиканың удуртукчузу ооң түңнелдери-биле, Кызыл – Эрзин автоорукту федералдыг эргелелче дамчыдар база Хандагайты – Боршоо кызыгаар эрттирилге черин эде чаартыр төлевилелдер талазы-биле документилерни дүрген болгаш тода кылыр айтыышкынны Тываның яамылар болгаш ведомстволарынга берген. 

Тываның Баштыңынга бир кол чедиишкинин - Армия, авиация база флотка деткимче көргүзер эки-турачы ниитилелдиң удуртулгазы-биле Шагаан-Арыг хоорайга авиация-спорт клувун тударын дугуржуп алганы хамааржыр. 

«Бөгүн Тыва Республика сибирьжи бизнеске ажык-дузаны калбартыр хүлээлгелиг. Дискуссияның кол кол айтырыы - чурттуң сайзыралынга «Ениисейжи Сибирь» төлевилелдиң ажылын тодарадыр айтырыгны чиге салганы болган. Красноярск шуулганының хүн айтырыы Москвада ындыг болуушкуннарны катаптавайн, а ында Тыва онза рольда ужурлуг азийжи угланыышкынче чиге көөр» – деп, 2019 чылдың март 28-30 хүннеринде эртер Красноярскиниң экономиктиг шуулганының оргкомитет хуралынга киржилгезин Шолбан Кара-оол чугаалаан.  

Тываның Баштыңы «Транспорт неделязы» деп адаары бүдүрүлгелерниң делгелгелерин болгаш презентацияларын көргүскен федералдыг транспорт сайыды Евгений Дитрихтиң ажыл-агыйжы эртенги шайлаашкынынга киришкенин чугаалаан. «Аңаа киришкеш, бистиң аэропорттуң дугайында чугааны кылдым. Күрүне миллиард ажыг рубльди салгаш, херээн төнчүзүнге чедирер ужурлуг деп, ынаар кичээнгейни албан-биле угландырдым. Хар аштаар болгаш пассажирлер чедирер каш санныг техника херек бистиң аэропортувус кижилерниң идегелин шынзыдар ужурлуг» – деп, Шолбан Кара-оол демдеглээн. 

Россияның Транспорт яамызының федералдыг программазында Хандагайты – Боршоо кызыгаар эрттирилгезин хөгжүдер тодаргай программа бир дугаар көстүп келгенин Шолбан Кара-оол сагындырган. Ведомство эрттирилге черин эде чаартыр төлевилел документациязын белеткээринге саң-хөөнү тускайлаан, 2020 чылда ынаар 600 млн. рубльди үндүрер, а 2021 чылда чаартылга ажылдарын доозар. 

Тываның Баштыңы республика чазаа холун чада тудуп алгаш, чүү болурун манап олурбазын негээн. Кызыгаар пунктузу хөй талалыг апаар кылдыр даштыкы экономиктиг ажыл-чорудулганың киржикчилер санын көвүдедир сорулганы Шолбан Кара-оол сайыттар мурнунга салган. «Бисте даштыкы экономиктиг ажыл-чорудулга киржикчилериниң саны көвүдээни демдеглеттинген: чоокка чедир чүгле чаңгыс субъект турган болза, ам оларның саны он дөрт четкен – деп, республика баштыңы демдеглээн. – Ол сан-чурагайга доктаавас ужурлуг бис. Ийи талалыг кызыгаар эрттирилге черлерин хөй талалыг кылдыр ажыглап турар чамдык регионнарда бар практиканы ам шенээр херек».

Республика удуртукчузунуң Москвага чугаалажып турганы өске-даа транспорт төлевилелдериниң документилерин белеткээрин база чөпшээрежилгезин дүргедедирин республика яамылары болгаш ведомстволарынга чугаалаан. Кызыл – Эрзин орукту федералдыг өнчүже шилчидиптер болза, элээн экономияны бээрин Шолбан Кара-оол дыңнаткан. «Амгы үеде ол орукче 20 млн хире рубль үнүп турар, ону дамчыткан соонда, федералдыг шупту негелделер-биле ооң хандырылгазынче 300 хире млн. рубль херек. Хосталы берген акшалар-биле Абаза – Ак-Довурак база Мугур-Аксы – Кош-Агач оруктарын чогуур байдалче киирип ап болур».  

Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оолдуң Москвага сөөлгү сургакчылаашкынында, хоочун хөй-ниити организациязы – ДОСААФ-тың баштаар черинге чорааны онза черни ээлээн. «Чурттуң камгалалын быжыглаар адырда 90 ажыг чылдар иштинде деткимче ажылдарын чорудуп турар ат-сураглыг ниитилел-күрүне организациязының Тывада ажылынга чаа тынышты бээр ужурлуг бис. Ооң кадында, организация чолаачылар белеткээр чөпшээрелдиг болганда. Бир эвес бистиң школаларывыс улуг класс өөреникчилерин белеткээринге дорт керээлерлиг турган болза, дыка хөй өөреникчилер школаны доозуп тура, шериг албанын эрттиреринге ажыктыг мергежилдиг болур ийик» – деп, Шолбан Кара-оол демдеглээн. 

Шолбан Кара-оол Россияның ДОСААФ даргазы, генерал-полковник Александр Колмаков-биле ужурашканының кол чедиишкини кылдыр Шагаан-Арыг хоорайга авиация-спорт клувун тудар төлевилелди адаан. Ону хоорай аэропортунуң чоогунда, ында каттышкан-техниктиг школа баазазынга үндезилээр. «ДОСААФ аңаа каш инструктор болгаш парашют херегин, чүнү кылырывысты көргеш, парашют спортунга херек чүүлдерни аңгылап бээр – деп, Тываның Баштыңы демдеглээн. – Ам бо чоокку үеде шуптувус бир дем-биле ажылдаарывыс арткан».