Тываның Баштыңы 2019 чылдың федералдыг бюджедин хевирлээр ажылда республиканың сонуургалын камгалап турар

Pоссияның Чазак бажыңынга хуралды вице-премьер Виталий Мутконуң удуртуп эрттирген. РФ-тиң Президентизиниң 12 национал төлевилелдеринде кирген 70 ажыг аңгы углааныышкыннарга регионнар киржилгезин идепкейжидери – кол айтырыг.  

Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол келир чылда республика бюджедин хевирлээриниң кол чүүлдерин илеткеп, экономиктиг кады ажылдажылганың «Сибирь дугуржулгазы» регионнар ассоциациязының ужуражылгазында үндүрген шиитпирлерни комиссияга дыңнаткан.  

"Яамыларның шупту чадаларында база коридорларында республика сонуургалдарын камгалаар ажылды таптыг, хөлзээшкин чок чорудары – ам эң кол чүве ол! Чазак даргазының оралакчызы В.Л. Мутконуң удуртканы регион хөгжүлдезиниң талазы-биле чазак комисиязының хуралындан чаа хосталдым. Сибирьжи шупту регионнарның транспорт коридорун хөгжүдеринге бот-боттары-биле демнежирин дилээн күжениишкиннеринче кичээнгейни угландырдым. Ындыг болзажок, оон өске айтырыг – бюджет адырының ажылдакчыларынга шалың төлевириниң фондузун тывары меңээ эң кол болду. Президентиниң май чарлыктарының бары эки, удуртукчунуң айыткалын күүседир апаар бис. Айтырыгны шиитпирлээриниң оруктарын дилеп турар» - деп, республика баштыңы бодунуң блогунда бижээн.  

Тываның Саң-хөө яамызы республика бюджедин баш бурунгаар мынчаар хевирлээнин дыңнаткан: орулгалар - 27,4 млрд. рубль, чарыгдалдар - 28 млрд. рубль, чедишпес түң - 614 млн. рубль. Регион хөгжүлдезиниң талазы-биле чазак комиссиязы бюджеттер аразында трансфеттерни хевирлеп, ону бээри-биле ажылдап турарын сагындыраал.  

РФ-тиң чазак даргазының оралакчызы – саң-хөө сайыды Антон Силуанов, РФ-тиң экономиктиг хөгжүлде сайыды Максим Орешкин, РФ-тиң күш-ажыл болгаш социал камгалал сайыды Максим Топилин, РФ-тиң кадык камгалал сайыды Вероника Скворцова, РФ-тиң тудуг болгаш ЧКА сайыды Владимир Якушев, РФ-тиң чырыдыышкын сайыды Ольга Васильева, РФ-тиң культура сайыды Владимир Мединский, РФ-тиң саң-хөө сайыдының оралакчызы Леонид Горнин хуралдың ажылынга киришкен. 

Тываның Баштыңы октябрь 30-де, РФ-тиң Иштики херектер яамызынга, сайыттың бирги оралакчызы, полицияның генерал-полковниги Александр Горов база сайыттың оралакчызы, полицияның генерал-майору Виталий Шулик-биле ужурашкан. Тывада ИХЯ-ның миграция айтырыгларының талазы-биле килдистиң административтиг оран-савазын тударын дүргедедип, акшаландырыышкынын көвүдедир айтырыгны чугаалажып көргеннер. ТР-ниң Чазаа оран-саваны тударының төлевилел-шинчилел ажылдарын база тудуг ажылдарын 2022-2023 чылдан 2019-2021 чылдарже чылдырарын саналдаан.  

"Россияның иштики херектер сайыдының бирги оралакчызы Александр Владимирович Горов-биле ужураштым. Ол - бистиң Сибирьден кижи. Маадырлыы-биле мөчээн, участок шагдаазы Чаян Сенди-оолдуң хензиг чаш кызының аңгадаан карактарын амдыгаа дээр дыка эки сактып, көрүп тур мен. Полицейжиниң өөнүң ишти Белекмаага, Россияның ИХЯ-ның удуртулгазынче өг-бүлениң чурттаар чер айтырыын шиитпирлээр дилеглиг киреримни, аазаан турган мен. РФ-тиң иштики херектер сайыдының өске бир оралакчызы В.Д. Шулик мээң медээмни билиишкин-биле хүлээп алганы, эки болду. Оон өскеде, Иштики херектер яамызының паспорт-виза албанынга чаа оран-саваны тудар планны демдеглеп алдывыс. Ол база эки» - деп, Тываның Баштыңы дыңнаткан. 

Полиция участогунуң бүрүн эргелиг төлээзи Ч. Сенди-оол албан хүлээлгезин күүседип чорааш, 2018 чылдың октябрь 3-те мөчээн. Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол ооң өг-бүлези-биле ужурашкаш, «Тыва Республика ордени» дээди шаңналды өөнүң иштинде дамчытканын сагындыраал.  

Тываның Баштыңы чуртталга тудуунуң талазы-биле бюджет айтырыгларын ук адырның сайыды Владимир Якушев-биле сайгарып көрген. 

Амгы үеде, регионда 34 муң дөрбелчин метр чурттаар оран-саваны тудуп, аварийлиг бажыңнардан 2,4 муң кижини көжүрген. Бо чоокку үеде 10,1 муң дөрбелчин метр ниити шөлдүг, хөй квартиралыг 3 бажыңны ажыглалче киирип, документилери болу бээрге, ынаар 900 хире кижини көжүрери планнаттынган. 

"Тывада аварийлиг чуртталга бажыңнарындан кижилерни өскээр көжүрерин чедип алыр дээш, кайы хире улуг күжениишкиннерни болгаш моондактарны эртип турарывыс, чүгле меңээ билдингир. Мында, регионнуң тудуг адырында билдингир эге чылдагааннар, коммуникацияның чогу, регионнуң талазындан программага кады акшаландырыышкынның улуг хуузу, тудугжуларның ажык оорлаашкыны, даргаларның өскерликчизи дээш, оон-даа хөй чүүлдер бар... Россияның тудуг сайыды В.В. Якушев-биле ол бүгүнү чугаалаштывыс. Сөөлгү чылдарда үре-түңнелдеривисти база көскү күжениишкиннеривисти өөренип көргеш, эрткен чылдарның хүлээлгези дээш, ийи чүс млн рубль торгаалды тыртпазын диледим. Эрги каът бажыңнардан ийи муң дөрт чүс хире чаңгыс чер-чурттугларывысты өскээр көжүрген бис. Үжен беш муң ажыг дөрбелчин метр чаа оран-саваны туткан. Тывага бурунгаар базым-тыр. Билиишкини болгаш деткимчези дээш, Владимир Владимировичиге четтирдим!" – деп, Тываның Баштыңы ужуражылганың түңнелин бижээн. 

Бөгүн, октябрь 31-де, Шолбан Кара-оол федералдыг яамыларга база ведомстволарга ажылын уламчылаар.