11.09.2018
«Мал чеми белеткээр онаалда амдыызында 72 хуу күүсеттинген. Бии-Хем биле Тере-Хөл кожууннар эң эвээш сиген-ширбиилди белеткеп, соонда артканнар» - деп, Тываның Баштыңы демдеглээн.
Ажыл-агыйлар удуртукчуларынга база бодунуң ажылдакчыларынга мал чеминиң курлавырын эвээжеткен ажыы чок деп база катап чугаалаан. Тываның Баштыңы 2016-2017 чылдарда канчаар-даа аажок улуг хар дүшкеш, мал хорай бээр часканын база сагындырган.
«Тывадан дашкаар черлерден сигенни үш катап аар өртекке садып, бүгү республика-биле камгалаан. Ынчан ол хемчеглерни албаан болза, Бай-Тайга биле Барыын-Хемчиктиң он-он ажыл-агыйлары буурап каан турар. Мал чеминге «экономияны» кылганының өртээ, ол хире болган. Бир эвес кыш соок болур болза, эвээш чидириглиг болур кылдыр, быжыг чем-суурну белеткеп алганы дээре деп, арга-дуржулгалыг малчыннар чугаалаар чүве. Ынчангаш, чаңгыс чер-чурттугларым, арга бар-ла болза, хову-шөлдерге ажылдаар дээш, далажыңар» – деп, Шолбан Кара-оол чугаалаан.
Республикада 163 104 тонна мал чемин белеткээн азы планныг онаалданың 72,1 хуузу (2018 чылдың август 31-де - 50,4 хуу, эрткен чылдың бо-ла үезинде 103 хуу).
Ажыл-агыйлар аайы-биле алырга:
көдээ ажыл-агый бүдүрүлгелери – 20989 тонна (август 31-де 15627 тонна);
тараачын (арат) ажыл-агыйлары – 33832 тонна (август 31-де 23505 тонна);
чоннуң ажыл-агыйлары (ХДА) – 105191 тонна (август 31-де 73274 тонна);
организацияларның дузалал ажыл-агыйлары – 3091 тонна (август 31-де 1626 тонна).
Таңды (100 хуу) биле Улуг-Хем (103,2 хуу) кожууннар мал чеми белеткээр онаалдазын күүсеткен.
Каа-Хем (92,2 хуу), Тожу (91,9 хуу) кожууннарда мал чеминиң белеткели адакталган.
Бии-Хем (45 хуу) биле Тере-Хөл (40 хуу) өске кожууннарга деңнээрге хожудап турар.
Арткан кожууннар мал чемин белеткээрин шапкынчыткан (план күүселдези 54,9 - 83,2 хуу четкен).