Тывага республиканың террорга удур комиссиязының хуралы болуп эрткен

Видеохарылзаа-биле эрткен хуралдың хүн айтырыынга элээн каш айтырыгларны чугаалашкан.  

Тус чер чагырга органнарының националдар база шажыннар аразында хүндүткелдиң идеязын аныяктарга угаадыр талазы-биле хемчеглерни эрттирип турары; Россия Федерациязының Президентизиниң 2012 чылдың июнь 14-те 851 дугаарлыг «Кижиниң, ниитилелдиң болгаш күрүнениң айыыл чок чоруун хандырар талазы-биле хүлээп алган немелде хемчеглерде көрдүнген террорисчи айыылдың деңнелдерин көөр чурум дугайында» чарлыкта айыттынган хемчеглерни боттандырарынга Тыва Республиканың муниципалдыг өөредилгезиниң хүлээп алган хемчеглери база аңаа белени; Сентябрь 3 - террор-биле демиселге удур эп-сеткил каттыштыралгазының хүнүнге тураскааткан ниитилел-политиктиктиг хемчеглерни белеткеп, ону эрттирери; террорга удур база диверсияга удур камгалалдыг категорияда кирип турар Тыва Республиканың чылыг-энергетика комплекизиниң объектилериниң кайы хире белеткелдиин чугаалажып көргеннер.  

Шупту муниципалдыг тургузуглар террорга болгаш экстремизмге удур профилактиктиг ажылдарны тускай бадылаан план езугаар эрттирип турар. Эп-сеткил каттыштырылгазның хүнү, Шагаа база Масленица чоннуң байырлалдары, «Делегей чоннарының фестивалы», «Чоннарның болгаш нацияларның найыралы», «Россия – сен биле мен», «Россия – хөй националдыг чурт» дээн ышкаш хемчеглер аңгы-аңгы чоннарны хаара туткан.  

Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол муниципалиттерниң ол талазы-биле ажылынга бодунуң бодалын илереткен: «Чүгле айыыл чок чорук ведомстволарының удуртукчулары эвес, а тускай эксперттер база, амгы үениң Тывазы националдар аразында эп-найыралдың болгаш турум чоруктуң девискээри дээрзин бадыткаан. Карактың шыйыы, кештиң өңү, дыл-домаа, шажын-чүдүлгезинче көрбейн, бот-боттарывысты деткижип, эп-найыралдыг Сибирьниң дошкун байдалында чурттап чоруувус шын. Кандыг-даа ниитилелде тайбыңны болгаш чөпшээрежилгени быжыглаар шудургу ажыл херек. 

Муниципалдыг тургузуглар-биле видеоконференциялыг харылзаа шугумунга террорга удур комиссияның хуралын эрттирдивис.  

Бо хүн республиканың террорга удур комиссиязының ажылынга аныяк-өскен ортузунга чоннарның эп-найыралын быжыглап, чүдүлгелерни хүндүлээринге тус чер чагыргаларының кылып чорудуп турар хемчеглерин сайгарып чугаалаштывыс. Каа-Хем кожуун чагыргазының национал чоннарны каттыштырган орус культура фестивалы дээн ышкаш, эрге-чагыргада чедиишкиннер бар. Чөөн-Хемчик кожууну чай санында «Үстүү-Хүрээ» делегей фестивалын эрттирип турары, эр-хей. Муниципалитеттер бодунуң «онзагайын» тып, олардан арга-дуржулганы алыры чугула. Ындыг хемчеглер дыка улуг ужур-уткалыг. База бир эки чедиишкин — Тывада чоннарның уруглар ассамблеязын тургусканы. Хоорай база көдээ уругларга чайгы дыштанылганың ниити программазы турар ужурлуг дээрим ында. Шажын-чүдүлге организациялары-биле кады ажылдажылга, чурттан үндүр хүрежип турар спортчуларны меге чүдүлгеден камгалаары – ажылдың онза угланыышкыны.  

Шупту муниципалдыг тургузуглар ажылчын болгаш бурунгаар базымче хөөн кирген боор деп бодап тур мен. Республиканың амыдырал-хандырылга объектилерин террордан камгалаарын аңгы чугаалаштывыс» - деп бижээн. Шупту муниципалитеттер террорнуң идеологиязынга удур профилактика программалары болгаш планнары езугаар профилактиктиг ажылдарны чорудуп турарын комиссия дыңнаткан. Өзүп олурар салгалдың патриотчу кижизидилгениң талазы-биле ажылдарда аныяктарның субкультуразынче улуг кичээнгейни углаан. Аныяктарның чаа чогаадыышкынынче хөй-ниитиниң кичээнгейнин углаан фестивальдар болгаш шуулганарга 5 муң ажыг кижи киришкен. Аныяктарга даянып турары таварылга эвес. Специалистерниң бодалы-биле алырга, аныяк кижилер сагыш-сеткил, угаан-медерел, мага-бот болгаш чайгаар өзүлдезиниң онзагайы-биле идеологтуг салдарга дүрген алзыр. Россияда террорга удур идеологияның комплекстиг планы езугаар ниитилел-политиктиг, культура-массалыг хемчеглер эртип турар.