Тываның Баштыңы Күрүне Думазының дыңнаашкыннарында регионнарга «модельдиг бюджет» аргазын өскертирин саналдаан

Тываның Баштыңының санап турары-биле, олар республиканың бюджет айтырыгларын база бюджетти хевирлээрде, тус черниң онзагайларын база херек кырында байдалын өөренип көрбейн турар модельдиг аргаже ооң шилчиир деп турарын сайгарып чугаалашкан.  

Регионнар чарыгдалдарын модельдиг арга-биле санаарда, эң эвээш көргүзүгнү ап турарын сагындыраал. Тодаргай түңден ажа берген республиканың шупту хереглелин, федералдыг ведомстволарга, аңгы камгалаар ужурлуг. Республиканың чамдык кожууннар болгаш суурларынга чедериниң бергези, чер аразының ыраа база чурттакчыларының санының эвээжи дээн ышкаш, Тывага хамааржыр барымдааларны федералдыг яамы кичээнгейге албан турар деп, Шолбан Кара-оол чугаалаан. 

РФ-тиң Саң-хөө яамызының 2018 чылда саналдааны бюджет модели, эвээш комплектилиг школалар санын кызыргаш, өөредилгеже чарыгдалдарны камнап алыр дээни, эвээш чурттакчылыг болгаш суурлар аразы ырак республикага таарышпазын Тываның Баштыңы чугаалаан. Ындыг школаларны дүжүрери, суурнуң бодун хоозурадыр. Тывада шак ындыг суурларның саны – 70. Республика девискээринде шупту чурттакчылыг черлерниң барык чартык кезии-дир.  

2018 чылда Тываның бюджет чарыгдалдарын эвээжедир дугайында ындыг негелделерни 4 млрд. ажыг рубльге салган. Модельдиг бюджеттиң чуруму езугаар, республика өөредилге, кадык камгалал, культура болгаш Тываның бюджединде социал ужур-уткалыг болгаш бирги чергелиг өске-даа чарыгдалдарында шупту-ла чарыгдалдар хүлээлгелериниң беш кезиин кызырар апаар, а ол ортумаа-биле 90 хуузун ээлеп турар.  

Тываның Баштыңы Шолбан Кара-оол, Күрүне Думазының даргазының оралакчызынга, Тыва болгаш өске-даа регионнарның бюджет модели-биле холбашкан айтырыгларын парламентиге дыңнаарын дилээн. Республика чазаа методиканы өскертириниң чугулазының дугайында саналдарын Думаның аппарадынче база Россияның Саң-хөө яамызынче кииргенин, республика Баштыңы Александр Жуковка дыңнаткан. 

«Күрүне Думазының даргазының бирги оралакчызы, бюджеттер аразының айтырыгларының талазы-биле чазактың үш талалыг комссиязының бир даргазы Александр Дмитриевич Жуков база «Чаңгыс демниг Россия» фракцияның удуртукчузу Сергей Иванович Неверов олар-биле, бюджеттиң эң чугула болгаш нарын айтырыгларын бөгүн чугаалажыр аргалыг болдувус. «Чаңгыс демниг Россия» фракцияның күштүг деткимчези-биле, регионнуң чурттакчыларынга бирги ээлчегниң социал төлевирлерин үе шаанда долузу-биле хандырыптарынга бүзүрээр мен. Модельдиг бюджетке өске аргаларны хевирлээр талазы-биле бистиң саналдарывысты дамчыттым. Дошкун агаар-бойдустуг, транспорт-биле чедери берге, эвээш чуртакчылыг Тыва ышкаш регионнарга хууларны улгаттырган аңгы, онза хамаарылга херек деп санаар мен. Россияның төп районнарының чурттакчылары ышкаш, хөгжүп-сайзыраарынга ындыг аргалар мээң чаңгыс чер-чурттугларымга турарын чедип алыр мен» - деп, Тываның Баштыңы Күрүне Думазынга ужуражылганың түңнелдерин четкиде бодунуң арынынга бижээн.