Чаа-Суурнуң чурттакчылары Тываның Баштыңындан «Кыштаг» төлевилелдиң киржикчилеринге хар-назы кызыгаарын ап кааптарын дилээн

  Партийжи төлевилелди 2017 чылда эгелээр РФ-тиң баштайгы он регионнуң санында Тыва киргенин сагындыраал. Төлевилелдиң сорулгазы – 2020 чылга чедир суурларга амгы үениң культура бажыңнарын тударын чедип алыры. Ынчангаш чыл санында чуртка чүстен эвээш эвес көдээ клубтарны тудар. 800 кижи чурттакчылыг бичии суурга чаа клубту ажыдары онзагай болуушкун. Улуундан бичезинге чедир, шупту чон киришкен байырлыг хемчегде чаа культура одааның дүлгүүрүн база ажылга ажыглаар дериг-херекселди тывыскан. 

Шолбан Кара-оол Культура одааның удуртулгазынга калбак экранныг телевизорну сөңнээш, чаа клуб чүгле дыштанылга болгаш хөглээшкин чери болбайн, а чаңгыс чер-чурттугларының талантызын ажыдып, чогаадыкчы чүүлдерге боттарын тып, эки үүле-херектерже кижилерни хаара туткан езулуг-ла культура одаа апаарын күзээн.

 Байырлыг хемчег үезинде чаа-сууржулар республика баштыңы-биле ажыт-чажыт чок чугаалажып, бөгүнде оларны дүвүредип чоруур айтырыгларын сайгарып, «Аныяк өг-бүлеге кыштаг» губернатор төлевилелиниң келир үезин сонуургаткан. Ийи чыл дургузунда Өвүр кожуундан 12 өг-бүле ол төлевилелге киришкен. Өг-бүле бүрүзү-ле 200 баш төрүүр хойну алгаш, эрге-чагырганың деткимче дузазы-биле чурттаар оран-савалыг, кажаа-хораалыг-даа болган. Бо хүнде олар улуг арат ажыл-агыйы апарып, чүгле боттарын эвес, а он-он чаңгыс чер-чурттугларын ажыл-биле хандырган.  

Чаа-Суурнуң чону ол төлевилелде бир чүүлге таарзынмаан – 35 харга чедир аныяктар киржир деп кызыгаарлаашкын. Бир чыл иштинде быжыг ажыл-агыйны тургузуп алыр арганы 40 база оон-даа улуг назылыг кижилер күзеп турар. Олар школачы база студент ажы-төлүн база хандырар болгаш, бодунуң ажыл-агыйын бут кырынга тургузарынга аныяктардан дудак чок. Чамдык кижилер доктаамал ажылы чок, оон-моон түр үениң ажылында.  

Шолбан Кара-оол «Кыштаг» төлевилелдиң киржикчилеринге хар-назы кызыгаарлаашкынын өөренип көөрүн аазаан. Улуг кижилер ышкаш амыдыралчы арга-дуржулгазы, билиг-мергежили чок, эң-не камгалал чок кижилер – аныяктарже чиге угланыышкынны кылганын ол тайылбырлаан.  

«Шын айтырырыг-дыр, ол назы-харның улузун база көөр болза эки-дир. Кандыг-бир чүүлдү дагзыр болза, оларның күш-шыдалы, энергиязы-даа четчир-дир» - деп, ол социал четкиде бодунуң арынында демдеглээн.

 Шупту айтырыг – төлевилелдиң акшаландырыышкынында. Ол киржикчилерге эгидилге чок деткимче берип турары-биле, чон ортузунда дыка билдингир апарган. Шынап-ла республика бюджеттен эвээш эвес түңнүг акшаны – төрүүр мал бажы база тудуг материалдары садып алырынга бир өг-бүлеге-ле 1 млн. хире рубльди чарып турар. Ынчангаш көдээ чоннуң сайгарлыкчы эгелээшкиннерин деткиири-биле чүгле мал ажылында эвес, а өске-даа адырларда аргаларны дилээр херек. 

Шолбан Кара-оол Чаа-Суур чурттакчыларының боттарының күжү-биле суурунда уругларга спорт школазын тудуп турарын онзалап демдеглээн. Чаа-Суурнуң уруглар садының кижизидикчи башкылары назы четпээннерниң өөредилге программазынче тыва хүрештиң эге билиглерин киирер дээн саналын Тываның Баштыңы бир эки эгелээшкин деп санаан. 

«Уруглар садынга-ла уругну дадыктырары – чугула ажыл. Мында чаңгыс кичээлде спортту, улусчу ужурларны, чижилгелиг болурунуң аргаларын угаадыр арга бар. Чаа-сууржуларның саналын бүгү республикага нептередип болур-дур. Келир чылдан эгелеп ону хөгжүдери-биле садик оолдарының аразынга регионнуң бирги чери дээш хүреш маргылдаазын эрттирип эгелээр бис» - деп, өвүржүлерниң чаа саналын деткип, республиканың Өөредилге яамызынга уруглар садтарынга хүреш хевистерин садарынга бюджетке чарыгдалдарны киирерин дааскан.  

Республиканың Баштыңы Өвүрге чорааш, Торгалыг заставазының кызыгааржылары-биле ужуражып, кады ажылдажылга айтырыгларын чугаалашкан. Шолбан Кара-оол байырлажып тура, кызыгааржыларга, ылаңгыя оларның кадайларынга кожуун амыдыралынга киржилгези дээш четтиргенин илереткен. «Өөнүң эр ээзиниң чанында бичии уруглары-биле кады чурттап чоруур офицерлер кадайларының хүн бүрүде маадырлыг чоруун кайгадым. Офицер өөнүң ээзи-биле кезээде кады болур дээш, кайы хире күштүг ынакшыл база бүзүрел-биле чурттап чоруурун бодап көрүңер даан. Эң-не чараш черге тураскаалдан тудуп калза, аныяктарга эки үлегер-чижек болур ийик» - деп, ол бодунуң блогунда бижээн.