2017 чылда Тываның найысылалында кол көвүрүгнү эде тудар

 Тываның эрге-чагыргазы Кызылда кол көвүрүгнү эде чаартыр ажылдарны 2017 чылда эгелээрин чедип алган. 

 Республиканың Баштыңы Шолбан Кара-оол чоокта чаа Россияның Чазааның Даргазы Дмитрий Медведев-биле ужурашкаш, орук инфраструктуразын хөгжүдер айтырыгларны чугаалашкан соонда, дөрт чыл бурунгаар эгелээн төлевилелди ам-на боттандырар арга тывылган. 

 Эрткен неделяда, апрельдиң 27-де, Дмитрий Медведев РФ-тиң Чазааның курлавыр фондузундан 2017 чылда Тывага немелде акшаны бээр дугайында айтыышкынга атты салган. Орук ажыл-чорудулгазын акшаландырарынга немелде дуза алыр чеди регионнуң санынче республика кирген.  

 ТР-ниң орук-транспорт комплекизиниң сайыды Олег Бады, 2017 чылда бадылаттынган 200 млн. рубль саң-хөө дузазының дугайында дээрзин чугаалаан. Тываның найысылалында кол көвүрүг чаартырылгазынче ол акша-хөреңгини углаар. Конкурска тиилээн Петербургда «Трансмост» компанияже республика боду 17 млн. рубльди төлевилел-шинчилел ажылдарынче чоруткан. Төлевилел санаашкыны-биле алырга Тываның кол көвүрүүн чаартыр ажылдарга 1,2 млрд. рубль херек.  

 Тываның Баштыңы федералдыг чазактың шиитпиринге даянгаш, орук албанының удуртукчуларын дарый чыып, хуралдаан. Төлевилелдиң шупту киржикчилеринге септелге-тудуг ажылдарын эгелээринге белеткелди дүргедедирин дааскан. Чижээ, эде чаартылга ажылдары эгелээринге чедир, ТР-ниң Орук-транспорт яамызы бир ай бурунгаар, июль төнчүзүнге чедир тудугжуну илередип, чугула документация-биле оларны хандырар ужурлуг. Төлевилел чөпшээрежилгезинде киржип турар организациялар болгаш ведомстволардан, хайгаарал албаннарындан эгелээш энергетиктерге чедир, тудугжулар сентябрь эгезинде объектиге ажылдарны эгелээр кылдыр түңнелди эң дүрген белеткээрин чедип алыр. 

 Күштүг чер шимчээшкиннеринден көвүрүг элээн когараан деп түңнелди албан езузунуң экспертизазы үндүрген соонда, 2012 чылдан бээр Тываның эрге-чагыргазы кол көвүрүгнү эде чаартыр дугайында айтырыгны көдүрүп келгенин сагындыраал. Чагыларның өзээнден көвүрүгнүң адааның хос черлери кыйыынче чылып, асфальт шывыы чарлыгылап, өске-даа үрелиишкиннер тыптып келген. 2013 чылда көвүрүгнүң конструкциязын быжыглаан, ындыг болзажок 1964 чылда туткан көвүрүгнү үзүк-соксаал чок ажыглаарынга ол чүгле түр үениң хемчээ дээрзин специалистер дыңнаткан. Чазактың даалгазы-биле Тываның транспорт техникуму мониторингини эрттирген. Хүнде хөй дизе 1,5 муң машина эрттиреринге таарыштыр туттунган көвүрүгде бо хүнде 15 муң санныг транспорт халдып эрттирип турар.  

 2018 чылда чаартылга ажылдарын доозарын планнаан көвүрүг эвээш дизе 9-10 муң автомобильди эрттирип турар апаар деп, ТР-ниң Орук-транспорт яамызы дыңнаткан. Дөзевилекчилерниң техниктиг төлевилели езугаар көвүрүгнү чүгле быжыглаар эвес, а бир талазынче-ле ийи дилиндек турар кылдыр калбартыры база көрдүнген.